In beeld: het stationsgebied in Stad door de jaren heen

De gemeente Groningen wil het huidige Stadsbalkon voor het station in Stad afbreken. Er moet een groen plein voor terug komen. Een verandering aan het stationsgebied is niet voor het eerst in de 125-jarige geschiedenis van het Hoofdstation.
Op donderdag 16 april 1896 is de bouw van het Hoofdstation voltooid. Een dag later wordt het station zonder enige ceremonie in gebruik genomen, omdat de spoorwegen niet willen meebetalen aan een feestelijke opening. Een zogeheten stadsbalkon is dan uiteraard nog toekomstmuziek, al verandert het aangezicht regelmatig.

Trams en een kiosk

In de eerste decennia na opening van het station rijden er nog trams voor het station. Ook is een kiosk aanwezig voor het stationsgebouw. Ook valt op dat het stationsgebied niet alleen uit steen bestaat.
Het Hoofdstation omstreeks 1904
Het Hoofdstation omstreeks 1904 © Groninger Archieven
De kiosk voor het stationsgebouw rond 1910
De kiosk voor het stationsgebouw rond 1910 © Groninger Archieven
Het stationsgebied rond 1911
Het stationsgebied rond 1911 © Groninger Archieven
Het aanzicht in de periode 1930-1940
Het aanzicht in de periode 1930-1940 © Groninger Archieven
Een tram rondom het station tussen 1935-1940
Een tram rondom het station tussen 1935-1940 © Groninger Archieven

Tweede Wereldoorlog doorstaan

Daar waar de binnenstad van Groningen wordt verwoest tijdens de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog, komt het stationsgebouw er zonder al te veel beschadigingen vanaf.
Luchtfoto van het stationsgebied omstreeks 1947
Luchtfoto van het stationsgebied omstreeks 1947 © Groninger Archieven
Het stationsgebied rond 1949
Het stationsgebied rond 1949 © Groninger Archieven

Het Peerd graast voor de deur

De tram is inmiddels verdwenen uit het stadsbeeld en vervangen door de trolleybus. In 1959 verschijnt het beeld van het Peerd op het stationsplein, met de kop naar het Hoofdstation, zodat reizigers niet tegen de kont van het paard aan kijken als ze van de trein komen. Net als de opening van het station is er overigens nooit een officiële huldiging geweest van het inmiddels beroemde kunstwerk.
Het Peerd van Ome Loeks in 1965
Het Peerd van Ome Loeks in 1965 © Groninger Archieven
Aanzicht richting Stad omstreeks 1963
Aanzicht richting Stad omstreeks 1963 © Groninger Archieven

Parkeerplekken voor de deur

In de jaren tachtig krijgen auto's vrij baan rondom het stationsplein en kun je zelfs parkeren, pal voor het Hoofdstation.
Fietsen maken plaats voor auto's in de jaren tachtig
Fietsen maken plaats voor auto's in de jaren tachtig © ANP
Voordat het stationsgebied op de schop gaat zoals we het vandaag de dag kennen, worden auto's geweerd en krijgen fietsers ruimte om de tweewielers te parkeren.
Het stationsgebied rond 2002-2004
Het stationsgebied rond 2002-2004 © Groninger Archieven
Fietsen voor het stationsgebouw in 2004
Fietsen voor het stationsgebouw in 2004 © ANP

2007: Het Stadsbalkon komt

In 2001 wordt besloten dat het zogeheten Zwarte Plein, waar de fietsen gestald zijn, gaat verdwijnen. Daarvoor in de plaats komt het Stadsbalkon, ontworpen door architect Kees Christiaanse. Het bouwwerk bestaat uit een plein voor voetgangers met daaronder een fietsenstalling en fietstunnel. Tijdens de bouwwerkzaamheden wordt het Peerd van Ome Loeks verwijderd. Tijdens de opening in 2007 wordt het paard teruggezet voor het stationsgebouw.
Het Hoofdstation met het Stadsbalkon
Het Hoofdstation met het Stadsbalkon © FPS/Jos Schuurman
Luchtfoto van het station in 2007 met het Stadsbalkon
Luchtfoto van het station in 2007 met het Stadsbalkon © Groninger Archieven

En nu? Een groen plein

Begin december 2021 wordt bekend dat de gemeente Groningen het huidige Stadsbalkon wil slopen, of in elk geval delen daarvan wil afbreken. Er moet een groen plein voor terug komen. Madurodam was er jarengeleden blijkbaar al vanuit gegaan.
Het stationsplein en stationsgebouw in Madurodam
Het stationsplein en stationsgebouw in Madurodam © Madurodam
Een impressie die wordt gedeeld door wethouder Roeland van der Schaaf laat zien hoe het stationsplein eruit kan zien zonder weg, openbaar vervoer en Stadsbalkon voor de deur:
Wordt dit het nieuwe stationsplein in Groningen?
Wordt dit het nieuwe stationsplein in Groningen? © Impressie voor gemeente Groningen

Foto's met dank aan Beeldbank Groningen en Groninger Archieven.