Gaat dit kabinet gasgedupeerden helpen? ‘Het is oude wijn in nieuwe zakken’

Bevingsschade bij een woning
Bevingsschade bij een woning © Marco Grimmon/RTV Noord
‘Zij dronken een glas, deden een plas en lieten de zaak zoals zij was’, verzucht voorzitter Jan Wigboldus van het Groninger Gasberaad als hij hoort wat in het nieuwe coalitieakkoord staat over Groningen.
De bevingsproblematiek heeft een prominente plek in het woensdagmiddag gepresenteerde coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Op de eerste pagina staat dat de overheid zichzelf wil verbeteren, te beginnen bij een versnelling van de afhandeling van de schade voor gedupeerden van de toeslagenaffaire en de aardbevingsschade in Groningen.

‘Waar kennen we dit van?’

Lees je verder, dan besteedt kabinet Rutte 4 in het 47 pagina tellende akkoord één alinea die bestaat uit drie punten over de afhandeling van de schade: dat moet goed uitlegbaar, ruimhartig, er moet spoedig perspectief komen en de bewoner moet zoveel mogelijk zelf regie voeren.
‘Schei toch uit’, zegt Wigboldus aan de telefoon. ‘Waar kennen we dit van? Het is een herhaling van eerder uitgesproken woorden. Heel voorspelbaar allemaal.’
En hij pikt er gelijk een zinnetje uit: ‘Er wordt spoedig perspectief geboden, uitgaande van wat uitvoeringstechnisch realistisch is’. ‘Een dik voorbehoud, vanwege de capaciteit van de NCG’, noemt Wigboldus het.

‘Geen woorden, maar daden’

‘Niemand kan het oneens zijn met wat het kabinet wil’, zegt de voorman van het Gasberaad. ‘Het zijn prachtige woorden, je kunt er wat dat betreft geen kritiek op hebben. Maar het komt maar op één ding aan en dat is de praktijk. Ik wil graag een bekende Rotterdamse uitspraak herhalen: geen woorden, maar daden. De zouden dat op een groot spandoek in de ministeries moeten zetten’, zegt Wigboldus.
Om nog maar niet te spreken over het volgende probleem dat zich aandient in de operatie, vervolgt Wigboldus. ‘We komen onderhand in de situatie dat er onvoldoende bouwmaterialen zijn. Dat zorgt gewoon voor vertraging in het hele proces, dat komt er allemaal nog bij. En daar kunnen zij misschien nu niet concreet iets aan doen, maar het is een erfenis uit het verleden omdat het toen niet snel genoeg ging.’

Dit is de tekst over de gasproblematiek in Groningen in het coalitieakkoord:

Mijnbouwschade Groningen
-
De komende jaren is een forse inspanning nodig om het vertrouwen van de Groningers te herstellen. Daartoe wordt de bewoners en ondernemers van het aardbevingsgebied in samenspraak met de regio spoedig perspectief geboden, uitgaande van wat uitvoeringstechnisch realistisch is. Indien nodig wordt hiervoor extra geld beschikbaar gesteld.
- De daarbij te hanteren uitgangspunten zijn: een goed uitlegbare en ruimhartigere afronding van de versterkings- en hersteloperatie; de bewoners voeren daarbij zoveel mogelijk zelf de regie bij de werkzaamheden aan hun eigen woning, waarbij maatwerk het uitgangspunt is; herstel en versterking worden op verzoek van bewoners gezamenlijk aangepakt; ook duurzaam schadeherstel van de fundamenten maakt in principe onderdeel uit van de versterkings- en hersteloperatie.
- Daarbij geldt het beginsel van de 'omgekeerde bewijslast'. Ter bespoediging van de afhandeling van gecompliceerde situaties wordt een mandaatregeling nader uitgewerkt.

Verderop in het akkoord benadrukken VVD, D66, CDA en ChristenUnie van Rutte IV dat de gaswinning ‘conform plan zo snel als mogelijk’ wordt afgebouwd.

Het hele coalitieakkoord 'Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst' kun je hier lezen.

‘Ik had er meer van gehoopt’

Ook voorzitter Coert Fossen van de Groninger Bodem Beweging leest niets nieuws. ‘Dit wordt allemaal al tijden geroepen. Ruimhartigheid kennen we al heel lang, maar wordt verhindert door juridische kaders.’
Fossen zat samen met Wigboldus eerder dit jaar nog aan tafel bij het nieuwe kabinet, dat twee dagen in Groningen was tijdens de informatie. Hij ziet weinig terug van wat er besproken is. ‘Het blijft allemaal erg op de vlakte, ik had er meer van gehoopt. Dat er een breuk met het verleden zou worden gemaakt, maar het is oude wijn in nieuwe zakken.’

‘Eigen regie is leuk, maar hélp mensen’

Het nieuwe kabinet herhaalt de woorden dat bewoners meer regie moeten hebben tijdens een versterking. ‘Dat kun je wel zeggen, maar we kennen voldoende mensen die dat hebben gedaan en die maar wat blij zijn dat ze er vanaf zijn. Eigen regie is leuk, maar het gaat ons vooral om goede ondersteuning voor bewoners: juridisch, financieel en bouwtechnisch.’

Hoop

Wat had er in dit nieuwe coalitieakkoord moeten staan om Jan Wigboldus tevreden te stellen? ‘Dan moet er telkens wat voor: éxtra snel, éxtra ruimhartig noem maar op. Maar laten wie hier maar over ophouden, het is te gek voor woorden. Het is gewoon een papieren tijger. We moeten maar zien waar de ministers straks mee komen.’
Ook daar vestigt Coert Fossen nu zijn hoop op. ‘De nieuwe minister moet uitvoering geven aan deze plannen, wie weet worden we daar verrast. Vier jaar geleden hadden we ook geen vermoeden wat Wiebes allemaal van plan bleek met bijvoorbeeld het stopzetten van de gaswinning. Wij Groningers moeten zoals gewoonlijk maar weer geduld hebben.’