Groninger gemeenten bezorgd over coalitieakkoord: 'Vanaf 2025 wordt de situatie precair'

Dankzij een oordeel van een zogeheten commissie van Wijzen gaat er de komende jaren landelijk zo’n anderhalf miljard euro extra richting jeugdzorg. Vanaf 2025 wordt dat bedrag echter weer afgebouwd. Volgens Erik Drenth, wethouder van de gemeente Midden-Groningen en woordvoerder namens de Vereniging Groninger Gemeenten, is dat zorgwekkend voor de toekomst.

Veel gemeenten in onze provincie hebben vanwege bezuinigingen op de jeugdzorg zelf geld moeten bijleggen. De begroting kleurde in grote delen van onze provincie rood, waardoor er gekort is op voorzieningen en budgetten.

Nu zegt het nieuwe regeerakkoord weliswaar dat er extra geld naar jeugdzorg gaat, maar op termijn is dat niet het bedrag dat de commissie van Wijzen eerder dit jaar adviseerde. De gemeenten moeten opnieuw bij het kabinet gaan lobbyen en met het ministerie van Binnenlandse Zaken gaan onderhandelen over de financiering van de gemaakte kosten.

‘De komende jaren verwacht ik dat de gemeenten niet te veel hoeven te bezuinigen’, zegt Drenth. ‘Maar vanaf 2025 wordt de situatie precair.’ Volgens Drenth schroeft het nieuwe kabinet volgens het regeerakkoord vanaf dat jaar de extra bijdrage voor de jeugdzorg terug, waardoor gemeenten opnieuw in onzekerheid verkeren.

Het nieuwe kabinet wil dat gaan compenseren door gemeenten vanaf 2025 mogelijk ruimte te geven voor het heffen van meer belastingen. Drenth noemt dat ‘een ambitieus plan’.

‘Nu zie je dat we als gemeenten in het fysieke domein de onroerendzaakbelasting (ozb) heffen, waarmee we investeringen kunnen doen. De opgave in het sociale domein wordt steeds groter. Het principe snap ik wel, maar in een gemeente als Wassenaar heb je meer sterke schouders die deze sociale lasten kunnen dragen dan in Midden-Groningen, waar verhoudingsgewijs ook nog eens meer mensen wonen die aanspraak maken op het sociale domein. Ik vraag me af hoe je dat wilt gaan oplossen. Het nieuwe kabinet wil dat in 2025 invoeren, ik vind dat nogal ambitieus.’

De bestuurder noemt het positief dat de herijking van het gemeentefonds niet in het nieuwe coalitieakkoord wordt genoemd. Volgens de laatste herijking gaan de Groninger gemeenten er gezamenlijk 45 miljoen euro op achteruit, terwijl veel gemeenten zoals Midden-Groningen, Oldambt en Stadskanaal al jarenlang rode cijfers noteerden.

‘Dat is in zoverre positief, dat er in elk geval ruimte is om met het kabinet in gesprek te gaan. Wanneer de herijking in het akkoord was beland, was dat geen goed nieuws geweest voor de gemeenten. Maar nu dit niet wordt genoemd, biedt dat perspectief voor gemeenten.’