Arie Haan verlaat Finsterwolde en heeft vrede met sterven in Spanje

Een aantal uitspraken van de voormalig voetballer (onder andere WVV, Ajax, PSV en Oranje) en trainer van talloze clubs en landen wereldwijd (onder andere in China, Kameroen, België, Albanië en Griekenland), die nooit een blad voor de mond neemt:

De man met het ooit zo verwoestende schot vertelt vanuit zijn huis in Denia aan de Spaanse Costa Blanca, ten noorden van Benidorm. Hij heeft na de verkoop van zijn huis in Finsterwolde definitief de Oost-Groningse deur achter zich dichtgetrokken. Haan keerde in 2014 juist terug in Finsterwolde zodat hij de laatste jaren van zijn moeder kon meemaken, die in Winschoten in een tehuis woonde.

'De getallen stijgen hier ook, dus het wordt iets moeilijker. Alleen met een vaccinatiepas kom je overal nog binnen en een mondkapje moet overal op, behalve buiten. Ik moet wel zeggen, Spanjaarden houden zich daar ook echt aan. Dus ik voel me wel veilig.'

'Dat sowieso, wij zijn nogal een eigenwijs volkje met z'n allen. We weten alles toch vaak beter dan een ander. Hier wordt sneller gevolg gegeven aan wat er aan de hand is. Onze burgemeester wil niet in lockdown, hij zet in op de boosters. Die heb ik drie weken geleden ook al gekregen.'

'Via vrienden natuurlijk, dan hoor je geen leuke verhalen. Het is het tweede jaar dat je geen Kerst kunt vieren. Echt onwaarschijnlijk. In Spanje staan we er een stuk beter voor, het loopt allemaal wat soepeler. Ook het inenten. Je kunt er zo naartoe gaan, je hoeft geen afspraak te maken.'

'Met Arie Haan gaat het goed, maar Arie Haan heeft nooit te klagen gehad. Als pensionado moet je leren om niks te doen, en dat is moeilijk. Maar daar ben ik nu wel aan gewend en we zoeken elke dag wel iets om te doen.'

'Ach, een partijtje golf spelen. Je kunt met vrienden een dagje op pad. Je kunt vrienden bezoeken, ik heb een aantal aan deze kant van Spanje die hier wonen. Ik heb Johnny Rep en Ruud Krol die wat zuidelijker wonen. Ik denk dat ik die in januari eens ga opzoeken. Ik ben laatst nog op Tenerife geweest. Dus je bent lekker bezig elke dag. Hier thuis is het prima in orde. Het leven bevalt me wel. Ik ‘hoef’ alleen, ik ‘moet’ niks meer.'

'Nee, maar ik ben ja nooit in Nederland. Vanaf 1975 ben ik weinig in Nederland geweest, alleen toen ik trainer werd bij Feyenoord. Dus ik heb me nooit echt bemoeid met de Nederlandse voetbalwereld. En je weet: uit het oog, uit het hart.'

'Mijn moeder lag in dat tehuis in Winschoten. Als ik dan bij haar op bezoek wilde, dan moest ik steeds in een hotel. Toen heb ik een huis gezocht voor de periode dat zij daar lag. En ddan overlijdt ze. Ja, dan woon je daar. Ik vond het wel heel prettig, ook om mijn vrienden weer steeds te zien. Maar als je op een gegeven moment geen geld meer verdient, dan moet je ook investeren in de toekomst. Ik heb dus ook voor een stukje zekerheid gekozen.'

'De woningprijzen rezen toen ook nog eens de pan uit, en ik had het huis in Spanje al. Als ik één van de twee goed kon verkopen, dan was dat mijn pensioen. Ik kreeg toen een mooi bod op het huis in Finsterwolde en met pijn in het hart heb ik daar toen afscheid van genomen. Want ik heb altijd gezegd: of ik nou een euro voor die villa zou krijgen of een miljoen, het gaat altijd pijn doen.'

'Ja, uiteraard. Maar ze is nu vijf jaar geleden overleden, ik ben haar enige kind. En ik heb nog wel wat vrienden daar, maar geen familie verder.'

'Fantastisch. Ik was er ook altijd wel om de zoveel maanden. Ook toen ik nog in China werkte. De binding met het Noorden, Winschoten, Oldambt; die gaat nooit verloren. Nu ook niet, want het is mijn geboortegrond. Dat gevoel zal ik altijd blijven houden, maar ik moest een keuze maken om mijn pensioen veilig te stellen.'

'Je hebt vrienden, waar je veel voor doet. En die ook wel wat terugdoen. Maar soms moet je ook denken: wat is het belangrijkste voor mij? En dat is dat ik tot mijn laatste dagen een goed leven kan leiden. Ook financieel. Wij hebben als oud-voetballers wel aardig verdiend, maar dat kun je niet vergelijken met nu. En ik wil tot het einde hetzelfde fijne leven kunnen leiden, het leven dat ik altijd geleid heb.'

'Haha, ja, confronterend. En dat geldt nog steeds. Zij kan in Nederland met Engels aardig uit de voeten (ze is Chinees, red.), maar in Spanje niet. We hebben het hier laatst nog over gehad, ze gaat een cursus Spaans volgen.'

'Klopt, haha! Ik heb gezegd dat we om onze oude dag moesten denken. Maar dit optrekje had ik ook al lang. Het was moeilijk kiezen. Het ging gewoon om welk huis het eerst voor een goede prijs verkocht werd.'

'Nee, het is hetzelfde als toen ik het huis daar kocht. Toen moest ik haar ook heel erg overtuigen en dat is toen gelukt. Dus ik dacht: dit lukt ook wel weer, haha!'

'Nee, dat ligt vaak aan de vrouw. Als ze niet overtuigd willen worden, gaat het je niet lukken, haha!'

'Missen doe ik niet zoveel. Ik kan mijn vrienden gewoon bezoeken. Toen ik in Finsterwolde woonde, deed ik dat ook niet elke dag. Als ik foto’s van het huis of de tuin zie, dan denk ik wel: oei. Dat zag er echt mooi uit. En een prachtige straat, de CG Wiegersweg, de vroegere Heerestraat. De straat waar ik ook in mijn jeugd woonde. Als jochie zei ik altijd al: dit is de straat waar ik ooit wil wonen. En die laat ik nu achter, maar blijft altijd in mijn gedachten. Die mooie bomen die dan bloeien, en dan in de herfst.'

'Ja, haha! Maar waar ik nu zit, dat is ook al een stuk van het verhaal. Hier zit ik ook al langer, het is geen nieuw hoofdstuk. Hier is ook een deel van mijn leven. Ik ben hier twee keer getrouwd geweest. Mijn ex-schoonouders wonen hier nog naast. Dat is ook de reden dat ik dit gekocht heb.'

'Nee hoor, dat zijn hele vriendelijke mensen, haha!'

'Oei, nee, gelukkig niet. Kijk, elke keer als iemand overlijdt in je directe omgeving, dan komt het gevoel wel. Dan denk je: tjonge jonge, wanneer ben ik aan de beurt? Hoe lang ben ik nog op deze aardbol? Hoe lang gaat het nog duren?'

'Tja, wie het weet, mag het zeggen. Ik zou het niet weten, en dat is maar goed ook.'

'Tja. *Haan is even stil* Pas op, je kunt overal overlijden, het kan altijd, op elk moment. Je hebt het niet in de hand. Maar we zijn niet zoals olifanten, die een plek op gaan zoeken waarvan ze voelen dat ze daar gaan sterven. Zo zit de mens niet in elkaar. Daar denk je niet over na.'

'Ja, tuurlijk. Maar je kunt verschillende dingen doen. Ik moet dat nu zelf ook. Ik moet in Finsterwolde, of Winschoten het as van mijn vader en moeder uitstrooien. Ik heb daar een grafje voor gemaakt. Mijn moeder wilde dat altijd al. Ze zei tegen mij: je bent er toch nooit, of te weinig. Dat huis had ik natuurlijk ook zodat ik altijd naar het graf kon, maar dat ligt nu ook anders. Een vriend houdt het graf nu voor me bij, maar als ik ze ga verstrooien dan moet ik het graf opheffen. Dat zijn allemaal dingen waar ik over moet nadenken.'

'Nee, vind ik niet. Ze bedoelde te zeggen: als ik er niet meer ben dan kom jij er toch nooit meer. Ik ben in 1967 het huis uit gegaan naar Amsterdam, dus ik ben nooit echt in de streek opgegroeid. Dus zij heeft altijd al het gevoel gehad dat ik nooit echt meer zou terugkeren. Dus vond ze het beter dat ik haar verstrooi. Ik vind het juist prachtig dat ze dat zegt.'

'Ik word gecremeerd, dat besloot ik al toen ik twintig was.'

'Dat ligt eraan wat de kinderen willen. In Nederland zijn er veel opties. Je kunt de as bewaren, je kunt het verstrooien, je kunt het in ringen verwerken, je kunt het op je schoorsteen zetten. Weet ik veel, alles kan. Dat ligt niet bij mij, maar bij hen.'

'Nee, hoor. Nee. Een goeie vriend van mijn ouders lag in een hospice en wilde sterven. Daar heb ik toen mee gepraat. Ik zei tegen hem: wat doe je nou? Waarom wil je ons verlaten? Je ziet er nog prima uit. Maar hij was van binnen helemaal verrot, 85 was hij. Dus je kunt over die dingen open praten, vind ik. Het is een deel van het leven, iets wat je niet eens in de hand hebt.'

'Ik las een raar stuk bij RTV Noord over trainer Danny Buijs, dat hij niet op één lijn zit met de leiding. Dat is niet goed. Hij doet het op zijn manier. In Nederland is altijd kritiek dat hij wat staat te schreeuwen langs de lijn. Maar spelers van het niveau van FC Groningen hebben dat nodig.'

'Echte topspelers hoef je maar een aantal keer wat te zeggen, en dan begrijpen ze waar het over gaat. Maar spelers van een ander niveau moeten weten dat jij met ze bezig bent als trainer. Hij wil ze gewoon helpen. Daarom vind ik het mooi wat hij doet. Mensen die commentaar hebben op zijn gedrag langs de lijn, die zijn zelf nog nooit trainer geweest. Die hebben geen idee.'

'Ja, ik vind dat hij het prima doet.'

'Heel vaak zelfs. Dat is gewoon zo. Zeker als er een nieuwe technisch directeur komt, en de trainer er al een tijdje zit. de directeur wil in principe altijd zijn eigen mannetjes plaatsen. Daar kan hij de baas over spelen. De trainer laat zich dan niet altijd de wet voorschrijven door de directeur die pas na hem komt. En Fledderus kwam pas na Buijs.'

'Bij Stuttgart heb ik het meegemaakt met die lange Dieter Hoeness. Die kwam als technisch directeur. Dat hou je altijd, kijk maar om je heen. Het is zelden dat dat niet gebeurt. Je kunt er vergif op innemen dat bij zo’n situatie de trainer er niet lang meer is.'

'Je moet dit intern effe regelen. Je moet iets samen willen en daar moet je dan voor vechten. En dat is niet eenvoudig, want er zijn meer clubs die hetzelfde willen.'

'Niet lullen over je fouten. Als trainer maak je geen fouten. Haha! Nee, hij zegt in dat interview ook dat het kan zijn dat het zijn laatste jaar is. Dat zijn teksten, dan ben je eigenlijk al weg. Dat moet hij niet doen. Dan geef je de groep een vrijbrief. Die jongens denken dan: hij gaat toch weg.'

'Het is een moeilijk vak hè. Je hebt met zoveel mensen en partijen te maken. Weet je hoeveel je dan in het gareel moet houden om te zorgen dat je rust in de tent houdt? Ik kan je zeggen dat dat niet eenvoudig is.'

'Dat moet hij ook niet doen. Het publiek is een beslissende factor. De voorzitter van Real Madrid zei ooit tegen de trainer: ìk ontsla je niet, dat doen de mensen op de tribune hier. Zo gaat het. Bij Feyenoord heb ik het ook meegemaakt, toen het eigenlijk goed ging, maar dan komt er toch een beweging op gang. De trainer is vaak de zwakste schakel en dan ben je gezien.'

'Het is voor iedereen zichtbaar wat je doet. Elk woord dat je zegt wordt op een weegschaal gelegd. Elke uitslag wordt positief of negatief besproken. Het is een vak en daar moet je je staande in zien te houden en je moet nooit je lot in handen van een ander leggen. Je moet je eigen lot bepalen. Het gaat om jezelf. Als ik eruit vlieg, dan heb ik het zelf gedaan en dan komt het niet doordat ik naar een ander geluisterd heb.'

'Ik voel me gewoon normaal. Als ik in Nederland ben, voel ik me Nederlander, maar in Spanje voel ik me ook Spaans. Wereldburger? Ik leef politiek gezien internationaal. Ik leef niet voor Rutte of De Jonge, haha!'

'As joe willen dat wie Grunnegs proaten, din proaten wie Grunnegs hor. Gain probleem.'

'Nee, haha! Mijn vriendin verstaat het niet. Als we in het Nederlands praten krijgt ze veel mee, maar als ik Gronings praat met mijn vrienden begrijpt ze er niks van. Met mijn vrienden in Groningen praat ik automatisch Gronings. Het is raar als ik in Groningen ben, dat ik dan Nederlands spreek, haha!'

'Jawel, een tijdje geleden nog. Hij heeft mijn biografie ook gepresenteerd in Groningen. Toen heeft hij daar een praatje gehouden. Zijn vrouw zie ik nog weleens in Winschoten. Maar Jan zit meer in Brussel dan in Oost-Groningen, heb ik het idee, haha!'

'Ja, maar Jan, en ook Klaas (Nuninga, red.) en ik: wij hebben een vak gekozen waar je in Oost-Groningen niet veel mee kon beginnen.'

'Dat vind ik een mooie titel. Ik vind dat ook jammer. Het is voor mij wel een optie geweest, maar mijn vader wilde het niet. Die zei: de jeugdopleiding van WVV is zo goed, blijf maar lekker zitten, daarvoor hoef je niet naar Groningen.'

'Ach, zoals het gelopen is niet, nee. Direct naar Ajax. Wat ik daarna allemaal beleefd heb. Nee, ik kan niet zeggen dat het verkeerd gelopen is.'

'Ja, dat is jammer. Maar ik ben nog eens een keer met FC Groningen bezig geweest, maar als trainer. Begin jaren negentig, voor mijn Feyenoord-tijd. Ik liet toen eens iets vallen in een interview, maar daar is nooit op gereageerd. Dat had me toen wel geïnteresseerd. En later ook nog met Hans Nijland. Toen bood ik me aan toen ik toch niet veel te doen had. Een soort technisch adviseur, om bij het voetballen en FC Groningen betrokken te zijn. Maar dat werd ook niks.'

'Ik heb dat altijd gehad met Nederland. Dat is me, ondanks mijn mooie carrière, toch altijd wat tegengevallen. Toen ik als trainer bij Standard Luik wegging, in 91-92, speelden wij het beste voetbal in België. Ik had daar de beker gewonnen en ik was eerder al kampioen met Anderlecht. Toen ze wisten dat ik bij Luik wegging - ik stond op non-actief, want er was wat gebeurd - is er niet één Nederlandse club voor me gekomen. Nooit!'

'Maar hoezo, ‘beste naam’? In wat? Dat vraag ik me altijd af. Als je voor je eigen mening staat? Is dat dan een slechte naam? Dan vind ik het prima.'

'Geruchten, daar heb ik niks aan. Nog even over Jan Mulder, dat vind ik dan wel aardig. Jan schreeuwde altijd: als je Arie Haan zoekt, die staat naast Johan Cruijff, om belangrijk te zijn. Nou, ik heb de indruk dat Jan het veel belangrijker vindt om belangrijk te zijn dan ik! Als je nog steeds op je 76e met je hoofd op de televisie moet. Er zijn bijna geen foto’s dat ik naast Cruijff sta. Sterker nog, als je naast Cruijff op de foto staat, kijkt toch niemand naar jou.'

'Ja, dat ben ik ook. Dat zijn dingen die zijn de wereld in geholpen in het Nederlandse voetbal door mensen die zogenaamd belangrijk zijn, of BN’er zijn. Maar die kloppen van geen kant en ik heb geen zin om daar op te reageren. Maar als jij daar nu zo over begint, dan heb ik wel even zin om uit te halen.'

'Nee, het maakt niet uit. Ik heb in China geleerd dat je dat eigenlijk niet moet doen. Dat krijg je altijd weer terug. Kijk, ik ben geen lastpak. Ik ben gewoon niet makkelijk. Ik neem niet met alles zomaar genoegen.'

'Ja, veel meer. Je hoort toch nooit meer iets van mij? Je moet me echt bellen en dan een beetje kwaad maken, haha! Nee, het milder worden gebeurde automatisch, denk ik. Neem bijvoorbeeld de situatie toen ik in China kwam. Daar gaat het niet om de discussie maar om hoe iets werkelijk zit.'

'Dat had ik veel eerder moeten doen. Rustiger worden, laten praten en niet te veel reageren. Waar ik ben is altijd wat aan de hand, werd altijd gezegd. Laat ik het zo zeggen: het was nooit rustig met mij.'

'Ja hoor, ik ben erg rustig, erg gelukkig, ik zou niet weten wat er nog ontbreekt.'

'Ja. *Arie denkt na* Ik bereid nooit iets voor, of ik nou met spelers praat, of met jou, het komt er gewoon uit.'

'Ja dat zou kunnen. Ja, hij kan op veel van deze vlakken nog winst boeken. Haha!'

'Ik dank jou, hartstikke leuk. Ik wens alle lezers en luisteraars een gelukkig nieuwjaar. Feliz navidad en veel gezondheid, vooral in deze tijd!'

- De Koffiecorner #50 met Arie Haan uit 2019