Energie-expert: beperking capaciteit RWE-centrale komt te vroeg

Kolencentrale RWE in de Eemshaven
Kolencentrale RWE in de Eemshaven © ANP
Per 1 januari mogen de kolengestookte centrales in Nederland, waaronder de RWE-centrale in de Eemshaven, nog maar op 35 procent van hun capaciteit draaien. Volgens energie-econoom Hans van Cleef van ABN AMRO komt daarmee de leveringszekerheid van energie in gevaar. We kunnen alleen maar hopen op een milde winter.
Woensdag nam het kabinet de beslissing om met ingang van het komende jaar de vier kolencentrales in Nederland niet meer dan 35 procent van hun capaciteit te laten leveren. 'De timing is ongelukkig', zegt de in energiezaken gespecialiseerde econoom Hans van Cleef van ABN AMRO. 'De gasvoorraden zijn beperkt en er is momenteel weinig duurzame energie uit zon en wind. Als je nu een plafond zet op de elektriciteitsproductie uit kolen, kun je in de problemen komen.'
Er is nu een compleet andere markt
Hans van Cleef - econoom ABN AMRO

Besluit is achterhaald

Het kabinet rechtvaardigt het besluit door te wijzen op de noodzakelijke beperking van de CO2-uitstoot. In 2030 moet die zijn teruggebracht met 55 procent ten opzichte van 1990. Om dat doel te halen, moeten in dat jaar alle kolencentrales buiten werking zijn gesteld omdat die relatief het meeste van het broeikasgas uitstoten.
'Maar de productiebeperking is gebaseerd op gegevens die beschikbaar waren in februari van dit jaar. Inmiddels is de situatie veranderd, aldus Van Cleef. 'Er is nu een compleet andere markt. De fragiele gasmarkt is er niet in meegenomen. Hoe houdbaar is het besluit, vraag ik me af.'
Uit Duitsland en Frankrijk elektriciteit importeren is niet meer zo makkelijk
Hans van Cleef - econoom ABN AMRO

'Bij echte paniek meer achter de hand houden'

Hij pleit er dan ook voor om snel bij te kunnen schakelen. 'Die 35 procent snap ik, maar je moet, net zoals bij de gasproductie uit het Groningenveld, bij echte paniek extra capaciteit achter de hand houden.'
Van Cleef ziet meer omstandigheden die op korte termijn een probleem vormen voor de leveringszekerheid. 'Er wordt gezegd dat we ook elektriciteit kunnen importeren uit het buitenland als we zelf een tekort hebben, maar uit Duitsland en Frankrijk is dat misschien niet meer zo makkelijk. Frankrijk heeft momenteel vier kerncentrales buiten gebruik voor een veiligheidsinspectie en Duitsland houdt vooralsnog vast aan de totale afschaffing van kernenergie. En ook daar wordt het gebruik van kolen afgeschaald.'
We zijn eigenlijk afhankelijk van een milde winter
Hans van Cleef - econoom ABN AMRO

Blijft er genoeg gas over voor de volgende winter?

Van Cleef vreest dat als de stroom uit kolen niet voldoende blijkt, er meer van de gasgestookte centrales moet komen. En dan is het maar de vraag of er nog genoeg gas over is om voor de volgende winter voldoende gasvoorraad op te bouwen.
'En dan sta je weer voor hetzelfde probleem. We zijn eigenlijk afhankelijk van een milde winter en voldoende aanbod van duurzame energie uit zon en wind in de lente en zomer. Anders is de huidige voorraad gas, die al niet ruim bemeten is, snel uitgeput.'

Ministerie houdt er aan vast

De beperking van 35 procent gaat over een heel jaar. De kolencentrales kunnen wel vier maanden op 100 procent van de capaciteit draaien, maar moeten dan wel de rest van het jaar zijn uitgezet.
Staatssecretaris Yesilgöz-Zegerius van Economische Zaken en Klimaat heeft al laten weten vast te houden aan de 35 procent beperking van de kolencentrales, omdat dat 'al op korte termijn een belangrijke bijdrage aan de CO2-redactie levert'.
De RWE-centrale, de grootste van het viertal, heeft nog wel een vergunning om biomassa bij te stoken tot een capaciteit van krap 50 procent. Of dat nog meer wordt is de vraag, want daarvoor eist de energiereus wel een bijdrage van het Rijk. Ook zwelt de kritiek aan op het gebruik van biomassa als brandstof.