Henk Staghouwer: 'Ik ga ervan uit dat ik op basis van mijn ervaring iets kan toevoegen'

30 december 2021, 21:37 • 3 minuten leestijd

Henk Staghouwer © ANP

Ja, natúúrlijk kwam het verzoek om zitting te nemen in kabinet Rutte IV als minister van Landbouw als een verrassing, geeft gedeputeerde Henk Staghouwer (59) toe. 'Maar ik heb inmiddels negen jaar ervaring met landbouw. Ik denk dat ik in Den Haag wat kan bijdragen.'

Van felicitaties wil Staghouwer nog even niks weten. ‘Nieuwe functie? Nou, dat is het nog niet hè. Het is een voordracht van partijen, het moet allemaal nog z’n beslag krijgen bij de koning.'

Voor de gedeputeerde - die begin december van de oppositie in de Provinciale Staten nog een tik op de vingers kreeg - kwam de vraag van zijn partij ChristenUnie of hij beschikbaar was, als een verrassing.

'Het is natuurlijk altijd vrij plotseling als je de vraag krijgt om zitting te nemen in een nieuw kabinet', zegt Staghouwer. 'Uiteraard moet je over zo'n besluit even goed nadenken, maar uiteindelijk heb ik besloten het te doen, omdat ik denk dat ik op basis van mijn ervaring als gedeputeerde behoorlijk wat kan toevoegen. En wellicht is het goed voor Groningen ook. Want Groningen blijft natuurlijk een landbouwprovincie.'

In de voetsporen van Sicco Mansholt
Henk Staghouwer wordt niet de eerste Groningse minister van Landbouw. Wat dat betreft treedt hij in de legendarische voetsporen van onder meer geboren Ulrumer Sicco Mansholt, die vanaf de Tweede Wereldoorlog van 1945 tot 1958 in maar liefst zes verschillende kabinetten dertien jaar lang namens de SDAP de positie van landbouwminister bekleedde. Verzetsstrijder Mansholt was bij zijn aantreden met 37 jaar de jongste minister, die als voornaamste opdracht meekreeg om na de oorlog de voedselvoorziening weer op gang te brengen.

Van Rhijn, Apotheker, De Vries
Andere Groningers die de minister van Landbouw waren, zijn Aat van Rhijn, Hayo Apotheker en Bert de Vries. CHU'er Van Rhijn was landbouwminister tijdens de eerste oorlogsjaren. D66'er Apotheker (1998-1999) hield het in het tweede kabinet-Kok nog geen jaar vol. Ook CDA'er Bert de Vries was landbouwminister, maar zijn termijn duurde slechts enkele dagen.
CDA'er Henk Bleker was van 2010-2012 staatssecretaris op het departement.

Henk Staghouwer aan het snoeien tijdens de natuurwerkdagen, afgelopen najaar © Landschapsbeheer Groningen

Wat betreft die landbouwervaring: Staghouwer was van 2002 tot 2013 Statenlid en ChristenUnie-fractievoorzitter van de Provinciale Staten van Groningen. Sindsdien is hij gedeputeerde, met onder meer Landbouw in z'n portefeuille. 'Ik heb de afgelopen jaren natuurlijk de nodig ervaring opgedaan. Ik ben op landbouw bijna negen jaar actief geweest. Ik ben straks in de gelegenheid om die ervaring in Haags perspectief te plaatsen.'

Ik heb de brede landbouw op de kaart helpen zetten

Henk Staghouwer - beoogd minister van Landbouw

Staghouwer zegt dat hij voor de Groningse landbouw de afgelopen jaren heel wat heeft bereikt. 'In dat landbouwdossier ben ik breed bezig geweest. Zo heb ik de afgelopen periode in het gemeenschappelijk landbouwbeleid een positie verworven, doordat ik daar namens de provincies in mee mocht spreken, dus die brede landbouw heb ik mede op de kaart gezet. En die belangen ga ik nu dienen in Den Haag.'

Wat hij dan specifiek voor Groningen zou kunnen betekenen? 'Het is nog een beetje te vroeg om daarop vooruit te lopen', zegt Staghouwer. 'Ik ga nog niet speculeren op wat ik allemaal zou kunnen inbrengen. Volgende week heb ik eerst nog een gesprek met formateur Mark Rutte. Dat, en de beëdiging die daarop hopelijk zal volgen, wacht ik allemaal even keurig netjes af. Daarna mag je me over van alles vragen en zal ik ook in kunnen gaan op de inhoud.'

Gert-Jan Segers, fractieleider van de ChristenUnie, neemt wel vast een voorschot op de inhoud van het landbouwbeleid van het nieuwe kabinet. Volgens Segers zal Staghouwer, samen met alle boeren, tuinders en vissers, 'gaan werken aan een duurzame en toekomstgerichte landbouw en visserij en zich gaan inzetten voor versterking van de natuur in ons land. Er is op dit vlak heel veel te doen.'

'Henk Staghouwer', vervolgt Segers, 'weet dat als geen ander en gaat zich met hart en ziel inzetten voor een sector die hem heel na aan het hart ligt'.

Telg van bakkersfamilie
Henk Staghouwer (1962) komt uit een bakkersfamilie. Hij kreeg het bakkersvak met de paplepel ingegoten. Zijn opa had een bakkerij in Stad en zijn vader was bakker in Zuidhorn. Als zestienjarige begon hij in de zaak van zijn vader. Later kreeg hij verschillende bakkerijen onder zijn hoede: ondernemen zat hem kennelijk in het bloed.
In 2011 deed hij die bakkerijen van de hand. Hij was op dat moment al negen jaar lid van de Provinciale Staten van Groningen. Sinds 2013 is hij gedeputeerde, en hield hij zich vooral bezig met landbouw, visserij en natuur. In 2019 kwam daar ook een gedeelte van het gasdossier bij.

Henk Staghouwer tijdens de boerenprotesten in 2019, voor het provinciehuis in Stad

Iedereen die in de landbouw actief is, weet dat er veranderingen aan zitten te komen

Henk Staghouwer - beoogd minister van Landbouw

Dat er werk aan de winkel is, weet de beoogde minister: 'Nou ja, we staan de komende jaren natuurlijk voor een behoorlijk verandering, en stikstof is daar een van de onderdelen van. Daar zijn we al mee bezig, en daar ga ik gewoon in volle vaart mee verder. Dat betekent dat ik de goede posities zal markeren, maar dat er ook veranderingen aan zitten te komen. Maar dat weet iedereen die in de landbouw actief is.'

Toch zullen daar niet alle boeren altijd even blij mee zijn. Staghouwer: 'De voorlopige reacties die ik heb gekregen waren allemaal positief, dus laten we daar maar even vanuit gaan.'

BBB verrast en kritisch: geen koerswijziging
De BoerBurgerBeweging zegt op haar site 'verrast' te zijn met de keuze voor Henk Staghouwer als minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De partij is blij dat er gekozen is voor een minister met dossierkennis. Maar: ‘Met weer een ChristenUnie-minister op Landbouw en exact dezelfde coalitie als voorheen ligt het voor de hand dat er geen enkele koerswijziging gaat plaatsvinden.’ Volgens BBB heeft Staghouwer altijd de koers van zijn voorganger Carola Schouten gevolgd.

‘Als het gaat om het stikstofdossier is het hem niet gelukt om de kikkers in de kruiwagen te krijgen. Ondanks dat er amper Natura 2000-gebieden in Groningen zijn, escaleerde het stikstofdossier in Groningen.’ Met volgens de BBB als dieptepunt de boerenprotesten van 2019, toen de boeren na een kort gesprekje met Staghouwer teleurgesteld afdropen.

Weer op de trekkers naar Den Haag?
BBB zegt te hopen dat die protesten geen voorbode zijn voor zijn ministerschap. ‘De minister van Landbouw moet een minister zijn voor alle boeren, groot of klein, regulier of biologisch.’ De partij verwacht dat Staghouwer ‘verder zal gaan met het opkoopbeleid dat minister Schouten heeft ingezet. Als Staghouwer zijn koers als gedeputeerde voortzet als minister, zou het BBB niet verbazen als de trekkers snel weer richting Den Haag zullen rijden.’