Je kind laten vaccineren tegen corona? Vragen en antwoorden

Een kind krijgt een prik, in dit geval geen coronavaccin
Een kind krijgt een prik, in dit geval geen coronavaccin © Jos Schuurman/FPS/Archief
Kinderen van vijf tot twaalf jaar krijgen binnenkort een uitnodiging om zich te laten vaccineren tegen corona. Veel ouders vragen of dit wel nodig is en wat de risico's zijn. Kinderarts en infectioloog/immunoloog Liesbeth Schölvinck van het UMCG geeft uitleg.
Om maar met de meest voor de hand liggende vraag te beginnen: waarom is het nodig dat ook kinderen tussen de vijf en twaalf jaar worden gevaccineerd tegen corona, als ze nauwelijks ziek worden van het virus?
'Daarvoor zijn twee redenen. Eén: jonge kinderen worden inderdaad meestal niet of nauwelijks ziek als ze besmet zijn met het coronavirus. Maar: uit onderzoek blijkt dat één op de drie- à vierduizend kinderen door een coronabesmetting een ernstige aandoening aan een of meer organen krijgt. Ook het hart kan ontstoken raken.
Deze ontstekingsreactie staat bekend als het Multisystem Inflammatory Syndrome Children. Daarvoor moeten ze in het ziekenhuis worden opgenomen en regelmatig komen ze op de ic terecht.
Het is een aandoening die we vóór de pandemie niet kenden. We hebben nu zo'n vijftig keer meegemaakt in onze regio dat kinderen deze aandoening kregen. Het goede nieuws is dat het meestal goed afloopt, als je er op tijd bij bent. Maar als je de kans - hoe klein ook - op deze aandoening zo veel mogelijk wilt voorkomen, dan is vaccinatie een goede oplossing.
De tweede reden is dat ook kinderen deel uit maken van de zogeheten 'transmissiecirkel'. Ze horen bij het dagelijks leven, zitten op school, sporten, enzovoort. Ze kunnen daarbij het virus oplopen en overbrengen op anderen. Die kans wordt kleiner als ze zijn gevaccineerd en daarmee daalt de druk op de hele bevolking.'
Samengevat: het gaat dus om bescherming van het kind en om bescherming van de groep?
'Ja, vaccinatie beschermt, maar er is nog wel één voorbehoud: het staat nog niet vast in hoeverre de huidige vaccins ook helpen tegen de verspreiding van de omikronvariant, die nu dominant is. Daar wordt momenteel nog onderzoek naar gedaan.'
Welk vaccin krijgen kinderen van vijf tot twaalf?
'Pfizer, een mRNA-vaccin. Uit onderzoek blijkt dat het ook veilig is voor kinderen. Het heeft de minste bijwerkingen.
Bij het Moderna-vaccin, ook een mRNA-vaccin, loopt dat onderzoek nog. Het testen van een nieuw geneesmiddel gebeurt meestal eerst bij gezonde volwassen proefpersonen. Als dat veilig blijkt, volgt onderzoek bij kinderen. Het duurt dus vaak wat langer, omdat het onderzoek bij kinderen later in gang is gezet. Maar bij het Pfizer-vaccin is dat onderzoek inmiddels afgerond.'
mRNA is een soort boodschappenwagentje - de m staat voor 'messenger' (boodschapper) - dat een genetische code vervoert die het lichaam bepaalde eiwitten laat aanmaken. Dit zijn de eiwitten die ook aan de buitenkant van het coronavirus zitten.
Antistoffen
Je lichaam herkent deze als lichaamsvreemd en maakt daarom antistoffen aan. Als je daarna echt corona oploopt, herkent je lichaam die eiwitten en komt direct in actie. Er wordt geen DNA aangetast of DNA ingespoten, benadrukt UMCG-kinderarts en infectioloog/immunoloog Liesbeth Schölvinck.

Jonge kinderen krijgen een lagere dosis dan volwassenen. Waarom?
'Dat is eigenlijk altijd zo bij kinderen. Ook hier geldt de regel dat de hoeveelheid van een geneesmiddel wordt afgestemd op het lichaamsgewicht. Kinderen zijn lichter en hebben dus minder nodig.'
Hoe vaak moeten ze worden gevaccineerd?
'Twee keer, met een periode van acht weken daartussen. Maar kinderen met een onderliggende aandoening, zoals een afweerstoornis, krijgen na vier weken hun tweede vaccinatie, zodat ze sneller en beter beschermd zijn.'
Waar normaal twintig jaar voor nodig is, is nu in één jaar gebeurd. Dat heet vooruitgang
Liesbeth Schölvinck, UMCG
Welke bijwerkingen kunnen ze verwachten?
'Eigenlijk dezelfde als volwassenen. Mogelijk zijn ze een paar dagen licht verkouden. En de plek op de arm, waar ze de injectie krijgen, kan pijnlijk aanvoelen. Maar dat gevoel gaat na één of twee dagen weer weg.'
Wat zijn de effecten op de lange termijn van een vaccinatie voor een kind? Veel ouders vragen zich dat af.
'Terechte vraag. Het goede antwoord is dat we dat niet weten, voor geen enkele leeftijdsgroep. Het vaccin is veilig, maar eventuele effecten op de lange termijn kúnnen we niet weten, want het vaccin bestaat nog maar een jaar. Overigens was dit niet anders bij de introductie van andere vaccins die al heel lang worden gebruikt.'
U wekt niet de indruk dat u bang bent voor negatieve effecten op de lange termijn.
'Nee, inderdaad. Er is echt heel veel werk in de wereld verzet. Waar normaal twintig jaar voor nodig is, is dankzij een uitzonderlijke inspanning nu in één jaar gebeurd. Dat is echt ongekend. De wetenschap ontwikkelt zich snel, dat heet vooruitgang. Vroeger gingen we met een zeilboot naar Amerika, nu pakken we het vliegtuig.'
Vaccinatie is niet verplicht, het is een vrijwillige keuze. Wie meer wil weten, kan terecht op de website van het RIVM.
Kijk hier het fragment uit Noord Vandaag terug:
Kinderarts Liesbeth Schölvinck geeft uitleg over prik voor kinderen