Door de mand: Kees 'tiki-taka' Vlietstra kent zijn zaalvoetbal-pappenheimers

Kees Vlietstra
Kees Vlietstra © RTV Noord
Op woensdag 13 oktober 1976 speelt het Nederlands Elftal in de WK kwalificatie tegen Noord-Ierland. Oranje speelt onder anderen met Robbie Rensenbrink, Ruud Krol, onze Johan Neeskens (toch welgeteld zeven wedstrijden voor de FC) en onze Arie Haan (retourtje Finsterwolde).
O ja, ene Johan Cruijff doet ook mee in een oranje shirt. De Noord-Ieren zijn daar echter in het geheel niet van onder de indruk. Al in de vierde minuut nemen ze een voorsprong en George Best doet er alles aan om het prestigeduel met Cruijff in zijn voordeel te beslechten. Hij zal deze wedstrijd acht (!) keer iemand door de benen spelen. Eindstand 2-2.
Acht keer iemand door de benen spelen. Dan kun je wel voetballen. Of beter gezegd, dan beheers je heel goed het trucje van iemand door de benen spelen. Moest afgelopen week weer aan dit nutteloze feitje denken toen de eerste wedstrijd van het EK zaalvoetbal begon. Oranje, met onze Yoshua St. Juste, won in een leeg, maar prachtig aangekleed Ziggo Dome verrassend van de nummer 9 van de wereld, Oekraïne.
Zaalvoetbal, of in goed Spaans futsal, is een prachtige sport. Mijn gedachten dwaalden af naar de toptijd van de Leekster Eagles. Met alles-of-niets-speler Harry Zwiers. In die tijd gingen we vaak met een groepje jongens op vrijdagavond naar Sportcentrum Leek. 'Eem naar Harry kijken', heette dit fenomeen.
Voor een privé-voorbeschouwing op de tweede poulewedstrijd van Oranje tegen Europees én wereldkampioen Portugal toog uw achter-achtergrondjournalist zondagochtend naar de kunstgrasvelden van VV Helpman.
Zondagochtend, training van Helpman 6. Na een klein uurtje partij op een half veld roept de zelfbenoemde leider Harry: 'Winnende goal!' Tacticus als hij is, roept hij dit als zijn eigen partij zonder hesjes in balbezit is. De aanval wordt simpel afgeslagen door het team met hesjes. Na een vloeiende aanval scoort Bertje voor diezelfde hesjes en viert dat zoals hij praat: druk en overdreven. Harry keurt de goal af. 'Telt niet Bertje, jij kunt natuurlijk nooit een winnende goal maken. Dat is een hele oude regel.'
Onder luid protest wordt het partijtje hervat. Een minuut later scoort Henk voor de niet-hesjes uit een voorzet van Harry. Einde training. Begin derde helft. En tijd voor de privé-voorbeschouwing. Volgens Harry zou het na een 0-2 ruststand uiteindelijk 1-4 worden. Voor Portugal.
Harry was in een vorig leven niet alleen de aanvalsleider bij Helpman 1, maar dus ook zaalvoetballer bij Leekster Eagles. Mocht toen graag kijken. Prachtige tijden. Harry vormde samen met Bas Lulofs en Jantje Bats De Drie Musketiers. Binnen en buiten de lijnen.
Ik vond het zaalvoetbal in die tijd vaak een tactisch steekspel. Veel geschuif achterin. De keeper was de speler met het meeste balbezit. Eigenlijk was de warming-up vaak spectaculairder dan de wedstrijd. De mooiste warming-up die ik ooit heb gezien was van Jermaine Vanenburg. Die speelde bij de tegenstander - zal wel Den Haag Trimeur, Hoornsche Veerhuys of Bunga Melati zijn geweest.
Hoe dan ook demonstreerde Vanenburg zijn kunsten vóór de wedstrijd. Als een Harlem Globetrotter op zaalvoetbalschoenen. Vanenburg kon namelijk dribbelen met de plofbal. En dan niet dribbelen als in stuiteren met je handen, nee. Vanenburg stuiterde met zijn knieën. Vergeet de warming-up van Diego Maradona op Live is life. In mijn geheugenbalkon is het de kniedribbel van Vanenburg. En dat dan op muziek van Lucas en Gea.
Mooie tijden. Terug naar de onze(kere). Heb me goed voorbereid op het potje tegen Portugal. Ingelezen. Zo gaf oud-zaalvoetbalicoon en tegenwoordig geliefd volkszanger John de Bever een minicursus over de spelregels, maar keek hij vooral ook naar zichzelf. De Bever: 'Alle oud-voetballers zeggen: in onze tijd was het beter. Bij ons was dat ook echt zo.'
Bij zo'n opmerking krijg ik de lach niet van mijn gezicht. Aan zelfvertrouwen sowieso geen gebrek bij die oud-coryfeeën. Zo zegt de eerder genoemde Vanenburg in een interview bij Voetbal International: 'Ik heb thuis meer dan 150 prijzen voor de beste speler en meer dan tweehonderd gewone prijzen liggen. Ik ben altijd de beste geweest. Ik ga niet arrogant praten, maar het is de waarheid.'
Nogmaals, krijg de lach niet van mijn gezicht. Die Vanenburg werd later de ultieme straatvoetballer. Pannakoning. Vond het leuker om iemand door zijn stokken te tikken dan om een doelpunt te maken. Liever mooi verliezen dan lelijk winnen.
Waar George Best in 1976 Cruijff en Co maar liefst acht maal door de benen tikte, zo werd onze Harry Zwiers ooit eens driemaal gepoort door Jermaine Vanenburg. In tien seconden. Harry had daar schijt aan. Met de lach op zijn gezicht en een portie zelfspot van Helpman tot Leek, kwam Zwiers na afloop met zijn reactie: 'Telt natuurlijk niet. Hij kan mij natuurlijk nooit door de benen spelen. Hele oude regel.'