Voorlopig geen diftar in Groningen: wijziging afvalbeleid is aan nieuw gemeentebestuur
26 januari 2022, 21:24 • 3 minuten leestijd
Er komt voorlopig geen nieuw afvalsysteem in de gemeente Groningen. De politieke voorstanders van diftar, waarbij je meer betaalt als je meer afval inlevert, laten een eventuele wijziging van het afvalbeleid aan een nieuw gemeentebestuur.
Het betekent dat inwoners van de voormalige gemeente Haren het bij hen geliefde diftar voorlopig niet terugkrijgen. In Haren betaalden inwoners tot de samenvoeging van de gemeenten Haren, Groningen en Ten Boer per kilo afval die ze inleverden. De meeste inwoners waren daar tevreden over, bleek uit een eerder onderzoek van de gemeente.
Hoe zat het ook alweer?
Elke gemeente bepaalt zelf op welke manier het afval wordt opgehaald. Dit gebeurt in de hele gemeente op dezelfde wijze. Omdat fusiegemeente Groningen in 2019 ontstond en de drie oorspronkelijke gemeenten elk een eigen manier hadden om hun afval in te zamelen, moest Groningen op zoek naar één beleid voor de hele gemeente.
Inwoners van de gemeente Groningen betalen daarom sinds begin 2021, twee jaar na de gemeentelijke herindeling, een vast bedrag voor de afvalinzameling. Het maakt daarbij niet uit hoeveel afval ze inleveren.
Slepende discussie
De eventuele invoering van diftar is een slepende discussie in de Groninger gemeenteraad. Begin 2017 lukte het VVD-wethouder Joost van Keulen niet om het systeem in te voeren, omdat er geen politieke meerderheid voor bleek te zijn.
In september 2020 volgde een nieuwe kans voor diftar. Het afvalbeleid valt nu onder verantwoordelijkheid van GroenLinks-wethouder Glimina Chakor. Het college van burgemeester en wethouders heeft geen afspraken gemaakt over diftar, omdat de meningen onderling verschillen. Voorstanders GroenLinks en D66 (coalitie) en VVD en PvdD (oppositie) hebben wel een raadsmeerderheid, maar het lukt hen niet om het systeem ingevoerd te krijgen.
De VVD heeft namelijk een belangrijke eis: die partij wil dat inwoners van Haren per kilo afval blijven betalen, en niet per afvalbak- of zak, zoals het dan liggende voorstel voorschrijft. Die eis kan om politieke redenen niet door voorstander GroenLinks worden ingewilligd. De partijen besluiten dat er meer onderzoek naar het nieuwe diftarplan moet worden gedaan. De invoering wordt daarom op de lange baan geschoven.
Twee systemen
In mei 2021 komt het afvalsysteem opnieuw op tafel. Het onderzoek is afgerond, het blijkt ook juridisch mogelijk om twee manieren van diftar in één gemeente in te voeren. Toch gaan de vier partijen niet over tot invoering van het door hen gewenste systeem: ze willen eerst met inwoners in gesprek om van hen te horen hoe zij over het afvalbeleid denken.
Dat 'participatieproces' heeft afgelopen tijd plaatsgevonden, in de zogeheten 'Week van het afval'. Daarin spraken politici met inwoners over de manier waarop zij hun afval verwerken. Het levert volgens de vier partijen interessante informatie op over de manier waarop mensen met hun afval omgaan. Zo willen inwoners geregeld meer scheiden dan ze al doen: mensen weten bijvoorbeeld niet waar ze hun afval kunnen achterlaten, en gooien het daarom alsnog in de grijze container.
We willen dat systeem er niet vlak voor de verkiezingen nog even doorheen drukken
Meer praten
De conclusie van het participatieproces is verder vooral dat er nog vaker moet worden gesproken met inwoners. Volgens wethouder Chakor moet er meer gecommuniceerd worden om mensen te stimuleren hun afval te scheiden. GroenLinks-raadslid Martijn van der Glas benadrukt het doel om de gemeente in 2030 afvalvrij te laten zijn, maar geeft ook aan dat diftar daarbij geen heilige graal is.
Diftar komt er voorlopig dus niet. 'We willen dat systeem er niet vlak voor de verkiezingen nog even doorheen drukken met de kleine meerderheid die we hebben', zegt Van der Glas erover.
Dat het GroenLinks, met elf zetels veruit de grootste partij in de gemeenteraad, niet is gelukt om het door hen gewenste diftar in te voeren, vindt hij jammer. 'Maar in een collegeperiode krijg je wat, en verlies je wat. En of iemand nou voor- en tegenstander is van diftar: we doen inwoners tekort als we daar even snel een besluit over nemen. We hebben daarvoor nog meer informatie uit de samenleving nodig: het is aan de nieuwe raad om daarna een conclusie te trekken.'
