Groningers hebben mogelijkheid tot aanvragen van referendum

Een referendum
Een referendum © De Vries Media
Kiesgerechtigde inwoners van Groningen, opgelet: u kunt aan de bak! De leden van Provinciale Staten hebben ingestemd met een referendumverordening. Dat betekent dat Groningers bij voldoende steun een referendumverzoek kunnen indienen. Disclaimer: het moet een onderwerp zijn dat kan worden behandeld in Provinciale Staten en er zijn ruim 18.000 steunverklaringen nodig van Groningers.
Een initiatiefvoorstel van de SP in Provinciale Staten is woensdagavond aangenomen. Naast de SP stemmen coalitiepartij D66 en de oppositiepartijen Groninger Belang, Partij voor het Noorden, Forum voor Democratie, PVV, Ons Groningen, 50 Plus, Partij voor de Dieren en Belang voor Nederland voor.
De coalitiepartijen GroenLinks en CDA stemmen verdeeld: drie statenleden van GroenLinks en één statenlid van het CDA geven groen licht voor het lanceren van een raadgevend referendum.

Afscheidscadeautje

Het referendum is een cadeautje van het onlangs vertrokken statenlid Jan Hein Mastenbroek (SP), die het initiatiefvoorstel schreef. In de verordening staat dat inwoners zelf steun kunnen vergaren voor het houden van een referendum, maar dat Provinciale Staten dat ook zelf kunnen doen wanneer ze over een bepaald onderwerp een mening van het volk willen.
‘De mogelijkheid van een referendum houdt ons waakzaam’, stelt SP-Statenlid Kees Frenay, die het voorstel verdedigt. Groninger Belang-Statenlid Bram Schmaal zegt dat de provincie er zelf voor kan zorgen dat de verordening overbodig is. ‘Als de burgerparticipatie bij een voorstel honderd procent is, hoeven we geen referendum te houden. De provincie kan dat zelf dus voorkomen.’

Hoge kosten

Coalitiepartijen PvdA, VVD en ChristenUnie zijn mordicus tegen, evenals het merendeel van de statenleden van het CDA. VVD-voorman Erik Jan Bennema voert onder meer de hoge kosten aan als argument om tegen te stemmen. ‘Het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne kostte 1, 91 euro per inwoner. Dat bezien kost een referendum in onze provincie per keer zo’n 1,1 miljoen euro.’
Dat argument heeft een meerderheid in Provinciale Staten niet kunnen overtuigen. De provincie Groningen heeft nu zijn eigen referendumverordening.

Groningen wordt niet onafhankelijk

Dit betekent concreet dat Provinciale Staten zelf een raadgevend referendum kunnen uitschrijven over een controversieel onderwerp. Ook kunnen inwoners zelf een voorstel voor een referendum indienen, al moet dat voorstel wel raken aan de thema’s die Provinciale Staten behandelen. ‘Het wordt geen referendum om Groningen onafhankelijk te verklaren’, stelt Robert de Wit (CDA).
Groningers moeten daarvoor wél aan de bak: ieder voorstel moet in eerste instantie gedragen worden door twee procent van de kiesgerechtigde Groningers. Dat zijn minimaal 9200 steunverklaringen. Wanneer het een definitief verzoek wordt, zijn er ruim 18.000 steunverklaringen nodig.