Superjachten voor de rijken der aarde: tot 60 jaar geleden in Groningen gebouwd
6 februari 2022, 18:00 • 4 minuten leestijd
Rotterdam is in rep en roer. ‘De Hef’, een iconische hefbrug in de Rotterdamse haven moet misschien gedemonteerd worden om het nieuwe superjacht van de Amerikaanse miljardair Jeff Bezos door te laten. Ooit werden dergelijke luxe schepen ook in onze provincie gebouwd. Een brand in de machinekamer van een gloednieuw superjacht voor de prins van Monaco maakte daar zestig jaar geleden een einde aan.
De nationale en internationale pers loopt in augustus 1963 uit voor de tewaterlating van de Albecaro ll op de werf van Kerstholt in Groningen. Prins Rainier en zijn gezin zijn weliswaar niet aanwezig, maar dat een Groninger werf een veertig meter lang jacht bouwt voor de prinselijke familie van Monaco, is dat jaar net zo groot nieuws als het nieuwe jacht van Jeff Bezos, vandaag de dag.
Varend speelgoed voor miljardairs
De laatste jaren heeft de bouw van superjachten - pleziervaartuigen van meer dan veertig meter lengte - een enorme vlucht genomen. Geen miljardair kan zonder zo'n stuk varend speelgoed en Nederlandse werven spelen, samen met die in Duitsland en Italië, de hoofdrol in de bouw van zulke jachten. Naar verluidt hebben de Nederlandse jachtwerven op het ogenblik een orderportefeuille van zo’n vijf miljard euro, maar daar is geen enkele Groninger werf bij.
Droomorder voor Groninger werf
Maar zestig jaar geleden was de werf van Kerstholt, aan de Antillenstraat in de Stad, een toonaangevende jachtbouwer met een internationale clientèle. In 1962 krijgt het bedrijf een droomorder. Prins Rainier van Monaco geeft hem de opdracht voor het bouwen van een nieuw, veertig meter lang jacht voor de koninklijke familie.
Wie heeft de grootste?
Als het schip van Amazon-baas Jeff Bezos straks afgebouwd is, heeft hij het grootste zeiljacht ter wereld. Die competitie tussen de rijksten der aarde speelt ook al in 1963. Het verhaal gaat dat prins Rainier al een prachtig jacht heeft, maar dat de Griekse reder Onassis - die om belastingtechnische redenen in Monaco woonde - een groter jacht laat bouwen. Iets dat de prins niet over zijn kant kan laten gaan. Hij bestelt een nieuw jacht dat één meter langer is.
Behalve concurrenten zijn de mannen ook vrienden. Onassis adviseert Rainier een Amerikaanse filmster te trouwen, om Monaco internationaal op de kaart te zetten. En zo geschiedde. Rainier trouwt met Grace Kelly en die bedenkt de naam voor de nieuwe boot; Albecaro. Een samenvoeging van de namen van hun kinderen Albert en Caroline. Onassis trouwt later met de weduwe van de Amerikaanse president Kennedy, Jackie. Maar noemt zijn jacht naar dochter Christina.
Als het schip van Amazon-baas Jeff Bezos straks afgebouwd is, heeft hij het grootste zeiljacht ter wereld. Die competitie tussen de rijksten der aarde speelt ook al in 1963. Het verhaal gaat dat prins Rainier al een prachtig jacht heeft, maar dat de Griekse reder Onassis - die om belastingtechnische redenen in Monaco woonde - een groter jacht laat bouwen. Iets dat de prins niet over zijn kant kan laten gaan. Hij bestelt een nieuw jacht dat één meter langer is.
Behalve concurrenten zijn de mannen ook vrienden. Onassis adviseert Rainier een Amerikaanse filmster te trouwen, om Monaco internationaal op de kaart te zetten. En zo geschiedde. Rainier trouwt met Grace Kelly en die bedenkt de naam voor de nieuwe boot; Albecaro. Een samenvoeging van de namen van hun kinderen Albert en Caroline. Onassis trouwt later met de weduwe van de Amerikaanse president Kennedy, Jackie. Maar noemt zijn jacht naar dochter Christina.
Superjachten werden tot 60 jaar geleden in Groningen gebouwd
Drama tijdens de proefvaart
De werf van Kerstholt bouwt oorspronkelijk houten sloepen en reddingsboten. Als eind jaren 50 polyester in gebruik komt voor dit soort boten, stort hij zich op een andere markt: coasters en luxe jachten. Kerstholt heeft al een paar fraaie jachten gebouwd als hij door Rainier wordt benaderd voor de bouw van zijn nieuwe schip: de Albecaro ll.
De tewaterlating verloopt vlekkeloos, maar op 14 augustus 1963, tijdens de technische proefvaart op de Eems, gaat het mis. Er knapt een brandstofleiding en er ontstaat een felle brand die de hele machinekamer verwoest. De prins, die aan boord is, hanteert zelf de brandblusser. Een paar mensen in de machinekamer ontsnappen maar net aan de dood. De gasten aan boord stappen snel over op een garnalenkotter en de Albecaro ll wordt met een uitgebrande machinekamer terug naar Delfzijl gesleept.
Roemloos einde voor de werf van Kerstholt
De schade is groot en het schip keert niet terug naar Groningen. De prins laat het in Vlissingen repareren en er ontstaat uiteraard 'gedoe' met de verzekering en de prins over de kosten van de reparatie. De werf van Kerstholt is kort voor de bouw van de Albecaro verhuisd naar een nieuwe locatie, waarvoor men veel geld heeft moeten lenen. De financiële lasten zijn hoog en de reputatie van de werf is door de brand flink aangetast.
Op 4 februari 1964 vraagt Kerstholt het faillissement van het bedrijf aan. En zo komt er een einde aan de enige Groninger werf die grote luxe jachten bouwt.
Na het debacle met de Albecaro heeft geen enkele Groninger werf zin om in het gat dat Kerstholt achterlaat te stappen. Sowieso is de markt voor dit soort grote jachten in de jaren 60 heel klein, en de markt voor vrachtschepen juist heel groot.
Toen de markt voor superjachten groeide, sprongen andere werven in het land wel in. Zodoende worden dergelijke jachten tegenwoordig gebouwd door werven in het Overijsselse Vollenhove en het Brabants Oss, maar niet in Groningen.
Gronings tintje aan superjacht
Toch is er een superjacht met een Gronings verhaal: De Ragnar. Een indrukwekkend schip, vernoemd naar een beruchte Viking. Het schip is in 2012 in Delfzijl te water gelaten als bevoorradingsschip Sanaborg, voor rederij Wagenborg. De Ragnar is dan ook niet een strak, wit, scherp gelijnd jacht zoals je ze 's zomers in de Middellandse Zee ziet. Het is een zogenaamd expeditiejacht, geschikt voor tochten naar Spitsbergen en de Zuidpool.
Van bevoorradingsschip naar superjacht
De Sanaborg wordt gebouwd als bevoorradingsschip voor boorplatforms in de Kaspische zee, maar na een paar jaar heeft rederij Wagenborg er geen werk meer voor. In 2017 koopt Icon Yachts uit Harlingen het schip om het vervolgens compleet en onherkenbaar te verbouwen.
Als die verbouwing erop zit, verkopen de Friezen het schip aan een mysterieuze Rus, Vladimir Strzhalkovskiy. Naar verluidt een voormalige KGB-agent en vriend van Vladimir Poetin. Maar de Rus is er niet heel erg aan gehecht. De Ragnar staat momenteel te koop voor 69 miljoen euro. Als u dat veel lijkt, of niet zeker weet of zo'n boot wel bevalt: het schip is ook te huur. Voor slechts 525.000 euro per week.
Dat lijkt veel geld, maar de nieuwe boot van Jeff Bezos kost naar schatting 430 miljoen euro. En die past niet eens onder de brug door.
Bekijk hier hoe de Ragnar eruit ziet:
