Maatschappelijke organisaties voorzichtig positief over plannen van Vijlbrief

Hans Vijlbrief
Hans Vijlbrief © ANP
De Groninger Bodem Beweging (GBB) en het Groninger Gasberaad zijn blij met de ‘steviger’ rol die staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) van Mijnbouw voor hen ziet. Vijlbrief wil ‘het maatschappelijk beraad een vaste en adviserende rol geven’ rond de versterkingsopgave.
Met dat voornemen geeft Vijlbrief gehoor aan een motie uit de Kamer en komt hij tegemoet aan wensen van de GBB en het Gasberaad. Zij pleiten al langer voor een belangrijker positie, maar werden de afgelopen tijd juist verder op afstand gezet.

Van groot belang

‘De maatschappelijk organisaties zijn van groot belang’, schrijft Vijlbrief. ‘Zij geven niet alleen een stem aan de onvrede en frustraties van velen, maar organiseren ook verbondenheid in de regio, zoals de fakkelprocessie van duizenden Groningers onlangs liet zien.’
Voor vice-voorzitter Coert Fossen van de GBB is het belangrijk dat er vooraf kan worden geadviseerd. ‘Dan kan het pas helpen, omdat je advies kunt geven over dilemma's en knelpunten. Het kan ervoor zorgen dat ze zich nog eens achter de oren krabben.’

Hoe ziet die rol eruit?

Ook Gasberaad-voorzitter Jan Wigboldus is tevreden. ‘Ja, hier ben ik wel blij mee. Hij spreekt zich er persoonlijk over uit, dus dan kun je hem er ook altijd op wijzen als het niet gebeurt.’ Toch willen beide voorzitters weten hoe hun rol er dan uit komt te zien.
‘Wat wordt onze invloed straks, dat is de vraag natuurlijk’, zegt Coert Fossen.
En die slag om de arm geldt ook voor de andere plannen die Vijlbrief maandagmiddag naar buiten bracht. In een negen pagina’s tellende beleidsbrief wierp de nieuwe staatssecretaris zijn licht over de Groningse schade- en versterkingsproblematiek.
Het zijn voornemens en we moeten natuurlijk nog zien hoe dat allemaal uitpakt
Coert Fossen - vice-voorzitter GBB
Echt beleid kun je het niet noemen, vindt Fossen. ‘Het zijn voornemens en we moeten natuurlijk nog zien hoe dat allemaal uitpakt.’ Ook Wigboldus is optimistisch over de brief die hij voor ‘grote delen zelf had kunnen schrijven’. Zo is ‘eindelijk het kwartje gevallen als het gaat om versterking van fundamenten’, zegt Wigboldus.
‘We hebben genoeg voorbeelden van mensen die vier, vijf keer een muur laten repareren. Maar ondertussen zat het niet goed met de fundamenten van het huis. Als ze dat toen al hadden aangepakt, was het goed geweest. Maar er is nu beweging, kennelijk is er ruimte voor’, constateert de voorman van het Gasberaad.

Geen nieuw systeem, wel verbeteren

De staatssecretaris liet onder meer weten dat hij twee dagen per maand in Groningen kantoor wil houden. Hij deed geen opzienbarende nieuwe beloftes of voorstellen voor systeemwijzigingen in de brief. Daarbij zijn Groningers niet gebaat, schrijft hij. Wel wil hij ‘verbeteringen in de uitvoering, betere communicatie en nieuw perspectief’.
Dat zijn dé kernpunten, wat Wigboldus betreft. Maar, zegt hij, ‘papier is gewillig, van papier naar baksteen… dat is andere koek. Dus we moeten afwachten wat gaat gebeuren.’ Fossen: ‘Hoé gaat hij hier dan werken en hoé gaat hij dan luisteren?'
Die juridisering moeten ze een kopje kleiner maken, anders blijft de vertraging erin
Jan Wigboldus - Voorzitter Gasberaad
Bovendien missen Wigboldus en Fossen één belangrijk punt in de brief: er wordt niet veel gezegd over de juridische en bureaucratische manier van werken. ‘Die juridisering moeten ze een kopje kleiner maken, anders blijft de vertraging erin’, zegt Wigboldus. ‘Het zou een hoop verlichting geven als dat wordt losgelaten.’

Stevig voorbehoud

‘Die juridische en bureaucratische manier van werken is dé zwaarste belemmering voor een voortvarende operatie’, vult Fossen aan. ‘Daarom gaat er bij mij ook wel een alarmbelletje af als ik lees dat alles wel uitvoeringstechnisch realistisch moet zijn. Dat is wel een stevig voorbehoud.’

Debat in de Kamer, nog geen nieuws over subsidie

Woensdag debatteert de nieuwe staatssecretaris in de plenaire zaal met de Tweede Kamer over zijn plannen en voornemens. Ook minister-president Mark Rutte (VVD) is naar de Kamer geroepen om tekst en uitleg te geven over recente ontwikkelingen in het gasdossier. Vijlbrief heeft in zijn brief nog niets gezegd over wanneer gedupeerden die het niet lukte om de de 10.000-euro verduurzamingsssubsidie aan te vragen, aanspraak kunnen maken op nieuw vrijgemaakt geld.