'Praat over de dood zoals je over het weer praat'

De naam van de campagne zegt genoeg: 'Praat erover, niet eroverheen'. Via radio- en tv-spotjes, advertenties in kranten en posters in bushokjes worden mensen opgeroepen de dood niet meer zo vaak dood te zwijgen. Het is en blijft immers voor velen een lastig onderwerp.

Dat is ook wat Sander de Hosson dagelijks ziet in zijn werk als longarts. 'Het gaat natuurlijk over iets heel existentieels: leven of dood. Maar ik geloof juist dat erover praten de rauwheid wegneemt, en daarom ben ik ontzettend blij met de campagne.' Hij heeft SIRE erover geadviseerd.

'Door erover te praten kun je rust geven aan mensen, ze blijven namelijk vaak achter met vragen die voor onrust zorgen. Een gesprek kan werken als een heel krachtig wapen tegen angst, en dat is waarom SIRE mensen wil aanmoedigen het gesprek te openen voor het te laat is.'

Vaak vinden mensen het vooral lastig om het gesprek te openen, maar volgens De Hosson is elk moment een goed moment om erover te praten. 'Aan de keukentafel, in de huiskamer, maar ook in de spreekkamer. Zo makkelijk als dat we over het weer praten, zo zouden we ook over de dood moeten kunnen praten. Doe het dus juist wanneer je met elkaar samen bent, dat kan namelijk ruimte geven voor afscheid.'

In zo'n gesprek kunnen allerlei onderwerpen aan de orde komen, volgens De Hosson. 'Maar het is vooral belangrijk dat de mensen om je heen weten hoe je erin staat. Als je ziek wordt, welke wensen en grenzen heb je? Steeds meer dokters durven dit gesprek aan te gaan, maar hopelijk zullen door deze campagne ook steeds meer vrienden, familie en kennissen het gesprek over de dood aangaan.'

Ook Janneke Prins uit Onstwedde ziet het belang van praten over de dood. Ze is al meer dan vier jaar vrijwilligster bij het hospice Tineke Breiderhuis in Stadskanaal: een plek waar mensen in hun laatste levensfase in huiselijke sfeer afscheid nemen van het leven. 'Op de dood heerst nou eenmaal een taboe', vertelt ze.

'Voor velen is het een eng en griezelig onderwerp. Dat is lastig, want de gasten in het hospice zijn terminaal en worden dus niet meer beter. Dat weet de familie ook, maar er zijn wel familieleden die er dan nog steeds moeite mee hebben en er moeilijk over kunnen praten.'

Ze ziet juist dat mensen ervoor willen weglopen of willen wegkijken. 'Ik denk dat er te weinig over gepraat wordt.' Prins geeft een voorbeeld uit haar eigen leven: We hebben het er thuis wel eens over, maar wij doen het wel een beetje in de gein, op een lichte manier. Dan kom je er wel over in gesprek.'