Dertig versterkte huizen in Appingedam gaan tegen de vlakte

Het gaat om rijtjeswoningen aan de Parksingel in de wijk Opwierde-Zuid. Dertig woningen worden gesloopt. Er komt nieuwbouw voor terug.

De bewoners kregen in 2017 te horen dat de huizen niet bevingsbestendig zijn. Ze zijn versterkt volgens de zogeheten 'boekensteun-methode', een pilot van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).

Deze methode houdt in dat de hoekwoningen aan weerskanten een metalen constructie krijgen. Het idee is dat ze de huizen ertussen beschermen bij een eventuele aardbeving, als een soort boekensteun.

Margriet Folkers, voorzitter van de klankbordgroep van bewoners, heeft 46,5 jaar aan de Parksingel gewoond. Ze was de eerste bewoner van deze buurt. Toen de versterking vijf jaar geleden werd aangekondigd, had de Damster weinig vertrouwen in deze proef.

'Wij wilden liever dat ons huis opnieuw gebouwd zou worden, in plaats van gerenoveerd. Maar dat kon helaas niet, daar was geen geld voor', vertelt ze terwijl ze kijkt naar de sloop. Haar huis is al tegen de vlakte, nu is het de beurt aan een huizenblok verderop.

Men dacht dat versterken de juiste oplossing was, maar het bleek te duur en te ingrijpend: het kostte in totaal ruim drie miljoen euro. Volgens de NCG was de pilot mislukt. Het versterken van twee hoekwoningen was volgens wethouder Annalies Usmany (Lokaal Belang Eemsdelta) zelfs bijna net zo duur als de sloop en nieuwbouw van een heel huizenblok van acht huizen.

Bovendien duurde de versterking langer dan gedacht, vertelt Usmany: 'Waar bewoners eerst werden gevraagd om hun huis voor zes weken te verlaten, ging het al snel om een periode van negen maanden. Dat greep mij ontzettend aan.'

Folkers spreekt van een 'enorme mislukking': 'Ik heb nooit bevingsschade gehad, maar door de versterking kreeg ik juist scheuren in mijn woning. Ik kon mijn hand tussen het raam en de muur steken. Mijn huis was kapot.'

Waar het ook om draait, is het gevoel van ongelijkheid bij bewoners. Doordat bijna alle huizen in de wijk gesloopt en herbouwd worden, krijgt bijna iedereen een nieuwe woning. De bewoners van deze dertig huizen zouden dat niet krijgen.

De betrokken partijen, waaronder de NCG, hebben daarom de keuze gemaakt voor sloop en nieuwbouw. Daardoor kan de wijk op een andere manier ingedeeld worden en zijn de huizen in één keer verduurzaamd.

Terwijl de huizen nu worden gesloopt, zijn de zorgen van Folkers nog niet voorbij. 'Ze zeiden dat ik precies weer terug zou krijgen wat ik al had, maar dat bleek al snel niet het geval. Er waren allerlei beperkingen. Ik heb met mijn medeburen nog een jaar lang strijd geleverd, maar dat mocht niet baten. Ik heb verloren. We krijgen een huis toegewezen en daar moeten we het mee doen.'

Door alle gebeurtenissen heeft Folkers de keuze gemaakt om weg te gaan uit Appingedam. Ze verhuist naar Sappemeer. 'Ik wil niet ontevreden klinken, want je krijgt tenslotte een splinternieuw huis terug. Maar ik ben er gewoon helemaal klaar mee. Het huis waar ik al die jaren zo zuinig op ben geweest, is er niet meer.'

Usmany ziet dat meer bewoners moeite hebben met de gevolgen van sloop en nieuwbouw: 'Het is een lang proces en het gaat met vallen en opstaan. Maar het moet ook zorgvuldig gebeuren. We gaan door tot het klaar is. Als gemeente willen we de bewoners geven waar ze recht op hebben, de uitvoering ligt bij de NCG.'

Voor Folkers deed het zeer om te te zien hoe haar huis, waar ze 46,5 jaar aan herinneringen heeft, werd afgebroken: 'Vooral toen ze muur weghaalden. Je zag de woonkamer, de badkamer, de kamers van de kinderen. Dat is waar je al die jaren hebt gewoond. Er zijn veel mensen die ontzettend dankbaar zijn voor de oplossing die we hebben gekregen, maar ik niet.'