Sluiting dreigt voor Groninger ateliers: 'Dit krijg je nooit meer terug'

De kunstenaars hopen de gemeente met een petitie op andere gedachten te brengen.

De binnenstad van Groningen telt in totaal vijf panden waarin 63 kunstenaars atelier houden en er soms ook wonen. De gebouwen zijn eigendom van woningcorporaties Lefier en Patrimonium. Dat hebben de kunstenaars te danken aan een afspraak die dertig jaar geleden met de gemeente is gemaakt, vertelt beeldend kunstenaar Annemiek Vos.

De stichting woon-werkruimte zorgde destijds dat deze panden in de handen van kunstenaars kwamen. En dat voor onbepaalde tijd.' Volgens Vos staat dat allemaal zwart op wit. 'Dus juridisch staan we heel sterk.'

Vos zelf heeft een atelier aan de Oude Boteringestraat, in een van de bedreigde panden. 'We zitten in prachtige oude schoolpanden, midden in de stad. De locatie is ideaal. Ik loop vanaf hier zo naar de winkel voor mijn verfspullen.' Ze is bang dat de gemeente de panden om wil laten bouwen tot appartementen. Dat vindt ze zonde. 'Als deze panden eenmaal weg zijn, krijg je ze nooit meer terug.'

Dat Vos en hun collega-kunstenaars mogelijk moeten verkassen, werd vorig jaar zomer duidelijk door een brief van de woningbouwverenigingen. Daarin stond dat de gemeente een andere invulling van de panden wil. Vos: 'Voor komende zomer moet duidelijk worden hoe of wat. De panden moeten namelijk officieel een andere bestemming krijgen. Maar daar gaan wij natuurlijk niet op wachten', klinkt het strijdlustig.

Jacob van der Veen, naast kunstenaar ook voorzitter van de huurdersvereniging, is het met Vos eens. 'De vijf panden waar het om gaat worden beheerd door twee woningcorporaties. maar die willen ophouden met het beheer en denken er in samenspraak met de gemeente over na om de panden te ontmantelen en dus de kunstenaars eruit te gooien. Bij wijze van spreken, uiteraard.'

'Het gaat ons gewoon om betaalbare ateliers', gaat Van der Veen verder. 'Het is ook een zaak van wat je met een stad als Groningen wilt. Een alternatief zou zijn dat de boel plat gaat, er dure appartementen komen of jongerenhuisvesting. Wat de gemeente met de panden wil weten we niet, daarom zijn we de petitie ook begonnen. Niet specifiek voor de kunstenaarsachterban, maar ook Groningers in het algemeen. Want wat wil je in de binnenstad hebben? Dit is iets wat iedereen aangaat.'

De petitie en een open dag bij de vijf panden op 13 maart moeten het belang van de ateliers op de huidige locaties duidelijk maken.

Waar de kunstenaars heen moeten als de sluiting toch doorgaat? 'De gemeente is bezig met een broedplaatsnota', legt Vos uit. 'Het begrip broedplaats is in de jaren tachtig in Amsterdam ontstaan en omvat meer dan dan een plek voor kunstenaars alleen. Zo is er vaak ook kantoorruimte.'

Daar is Vos op zich niet op tegen. 'Maar dan moet wel benoemd worden hoeveel procent van zo'n broedplaats bestemd is voor ateliers. Als schilder heb ik niets aan een bureau en een stoel. Ik moet er een ezel neer kunnen zetten.'

De kunstenaars zouden graag zien dat de gemeente met een duidelijke toekomstvisie komt. 'Ze spreken wel over city of talent, maar ondertussen hebben vergelijkbare steden als Maastricht en Enschede veel meer ateliers. Hier zijn er 63, terwijl dat er voor een stad als Groningen 250 zouden moeten zijn.'