Wordt het oorlog, dan brengt boer Huizinga suiker, uien en wortelen naar de Oekraïense soldaten

Als pionier trok Kees Huizinga in 2003 naar Oekraïne om een landbouwbedrijf te beginnen. Nu bevindt de in Hellum opgegroeide Huizinga zich dankzij de oorlogszuchtige handelingen van de Russische president Poetin op de plek waar het oog van de wereld zich op richt.
Huizinga laat zich het hoofd niet op hol brengen. ’Ik zie hier nog geen Russische tanks binnen rijden’, zegt hij door de telefoon vanuit zijn woonplaats Kischenci, zo’n twee uur rijden ten zuiden van de Oekraïnse hoofdstad Kiev en 600 kilometer van het oostelijke Oekraïense gebied waar troepen tegenover elkaar staan.
Maar mocht het wél tot een conflict komen, dan zal de bereidheid onder de Oekraïners om de wapenen op te pakken groot zijn, weet Huizinga zeker. En dan zal ook hij zijn bijdrage leveren.
Een derde van de Noordoostpolder
Het zou de rust lelijk verstoren in het land waar Huizinga en zijn gezin - vrouw, twee kinderen - al bijna twintig jaar wonen. Kees Huizinga heeft er een immens bedrijf opgebouwd dat een oppervlakte heeft van een derde van de Noordoostpolder. Tweeduizend koeien staan er bij hem op stal en op zijn akkers in het glooiend landschap teelt hij tarwe, gerst, suikerbieten, koolzaad en mais.
Het had een boerenbedrijf in Groningen kunnen zijn. Alleen de velden vol zonnebloemen die hij in Oekraïne wel heeft zou je hier niet vinden. Wat er daar momenteel ook anders is, is de spanning die dankzij het spel van Poetin overal voelbaar is.
Ik zie veel paniekzaaierij, ook in de media
Hoe ervaren jullie de gebeurtenissen rond Oekraïne?
‘We zijn kalm. Wanneer je de hele dag het nieuws volgt en voortdurend op Twitter zit, dan word je heel onrustig. Maar als je, zoals ik, af en toe wat leest en niet uitgebreid alles volgt, dan valt dat echt wel mee.’
Je voelt je veilig genoeg om te blijven?
‘Ik zie veel paniekzaaierij, ook in de media. We zitten 200 kilometer ten zuiden van Kiev. Ik vind het volkomen onzin om hier nu weg te gaan. Dat geldt voor heel West-Oekraïne. Zit je daar in het oosten nabij het front, dan is de kans dat je een granaat op je hoofd krijgt groter dan waar wij zitten, in the middle of nowhere.’
Mocht de nood aan de man komen, dan kunnen de Huizinga’s altijd nog hun biezen pakken en in de auto stappen, zegt Huizinga. Ze hebben het stuk naar Nederland tientallen keren afgelegd. Ze rijden het bij wijze van spreken met de ogen gesloten. ’Daar hoef je niet een heel groot plan voor te maken’, aldus de landbouwer.
Hoe kijk je naar de laatste stap van Poetin, erkenning van Oekraïense regio’s als onafhankelijke republieken en het binnentrekken van militairen van de Donbass?
‘Die militairen zaten er al. Poetin voert een circusact op, het is één grote poppenkast: de Doema (Russisch parlement) heeft Poetin gevraagd de regio’s te erkennen. Nou, geloof maar niet dat de Doema dat aan hem heeft gevraagd. Het is natuurlijk gewoon een opzetje. De Doema is een marionettentheater en denk maar niet dat de rest van Rusland achter deze acties staat.’
Wat acht je het meest waarschijnlijke scenario dat zich zal voltrekken?
‘Ik kan er niks van zeggen. Ik verwacht dat het allemaal wel los loopt. De Oekraïners die ik erover spreek willen vooral dat het Westen zoveel mogelijk druk zet op Poetin. Zelf denk ik ook dat de VS en de EU nu al strenge sancties moeten instellen.’
Poetin heeft nu al de economie van Oekraïne om zeep geholpen
‘Het is natuurlijk absurd dat Poetin onbestraft 200.000 soldaten aan de grens kan opstellen. Dat alleen al heeft Oekraïne zoveel economische schade toegebracht. Bedrijven stoppen met investeren en buitenlandse investeerders blijven weg. Poetin heeft nu al de economie van Oekraïne om zeep geholpen.’
Want ondanks de oorlog die in het oosten van Oekraïne al een jaar of acht gaande is, zag Huizinga het land opbloeien en zich ontwikkelen richting een modern land. Vooral de landbouw boerde goed. Er werd volop geïnvesteerd, ook door Huizinga.
Dat was heel wat anders toen Huizinga er in 2003 na zijn studie aan de Landbouwuniversiteit in Wageningen op avontuur ging. De zoon van een huisarts in Hellum zag kansen in het land waar de landbouw na de val van de Muur ingestort was en de helft van het areaal braak lag.
Bescheiden beroemdheid
Hij startte er samen met Gerard Tonkens, een agrariër afkomstig uit Zuidbroek die ook een boerenbedrijf in Oost-Duitsland bezit. Volgens Huizinga bevinden zich in het land een kleine tien Nederlandse boeren, de meeste buitenlandse boeren zijn Duits, een enkeling komt uit Frankrijk.
Huizinga zelf heeft het er geschopt tot bescheiden beroemdheid. Hij staat afgebeeld op pakken melk die in de supermarkt staan. ‘Een beetje marketing van de melkfabriek hier’, aldus Huizinga.
Hou je in je achterhoofd rekening met een zwart scenario?
‘Dat zou speculeren zijn. Ik zie de Russische tanks nog niet onze regio binnen rijden.’
Jij hebt zo’n 400 mensen aan het werk, hoe is de sfeer onder je personeel?
‘Ze schelden op Poetin. Ze vinden hem een idioot. Maar ze zijn rustig. Onvrede is echt gericht op Poetin, niet op de Russen in het algemeen. Het verhaal van Poetin dat Russischtaligen worden onderdrukt en dat er genocide gepleegd wordt is zo’n flauwekul. De afgelopen paar honderd jaar is de bevolking van Rusland en Oekraïne helemaal door elkaar gehusseld. Er zijn zoveel mensen die over en weer familie hebben. Oekraïners werken in Rusland en andersom. Al wil dat natuurlijk helemaal niet zeggen dat Rusland en Oekraïne één land moeten worden.’
Dat is wel wat Poetin wil. Hij ziet Oekraïne als een onlosmakelijk deel van Rusland.
‘Hoe ver wil je teruggaan in de geschiedenis? Kiev was er eerder dan Moskou. Je kunt het net zo makkelijk omdraaien.’
Stel dat in het uiterste geval Rusland toch binnenvalt en tanks oprukken naar Kiev. Zijn mensen dan bereid de wapenen op te pakken?
‘Zeker. Acht jaar geleden vochten in het oosten van het land al vrijwillligerbataljons. Iedereen deed wat. Wij ook, we hebben met voedsel en een vrachtauto geholpen. Het was toen allemaal nogal chaotisch, het verzet is de afgelopen jaren stukken beter georganiseerd.’
Zou je zelf ook weer een bijdrage leveren?
‘Ik heb dat in 2014 en 2015 gedaan. Boeren zijn nu gevraagd de vrijwilligerseenheden te sponsoren. Daar doen we aan mee. En komt het tot strijd, dan zullen we ook voedsel leveren aan bataljons die aan het vechten zijn. Wij hebben suiker, uien en wortelen voor ze.’