Groningse betrokkenen over oorlog Oekraïne: 'Dit beginnen is makkelijk, maar het stoppen niet'

Zwarte rook bij het militaire vliegveld in Chuguyev, bij de Oekraïnse stad Charkov
Zwarte rook bij het militaire vliegveld in Chuguyev, bij de Oekraïnse stad Charkov © ANP
De oorlog die Rusland afgelopen nacht is gestart in Oekraïne kon wel eens een langdurige en gevaarlijke affaire worden. Dat verwacht hoogleraar geschiedenis en politiek van Rusland, Hans van Koningsbrugge van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).
Door de inval zijn de gasprijzen met ruim twintig procent gestegen. Het roept de vraag op of er nog meer Gronings gas nodig zal zijn dan alleen nu het geval is, voor de export naar Duitsland.
Volgens Van Koningsbrugge is het nog te vroeg om dat te zeggen. ‘Dat weet je niet. Het plan is nu om gas uit Qatar te laten komen. Er is in zekere zin dus al geanticipeerd op het feit dat de gasleiding van Rusland naar Duitsland, de Nord Stream 2, voorlopig niet doorgaat. Maar het is nog te vroeg om hier iets over te zeggen.’

Snelle escalatie

De snelheid waarmee het conflict tussen Oekraïne en Rusland is geëscaleerd, verbaast ook de RUG-hoogleraar. ‘De irrationaliteit van dit alles. Je kunt zoiets heel makkelijk ontketenen, maar het stoppen is een heel ander verhaal.'
We kunnen nu eigenlijk alleen uitgaan van de informatie van de inwoners daar
Hans van Koningsbrugge - Rusland-expert RUG
In een onverwachte toespraak op de Russische staatstelevisie kondigde president Poetin een militaire operatie aan in de Donbas-regio, meldt de NOS. 'We hebben besloten een speciale militaire operatie te beginnen', zei hij. Het Russische ministerie van Defensie ontkent dat er luchtaanvallen op Oekraïense steden worden uitgevoerd, melden Russische media. Er zouden alleen militaire doelen worden aangevallen en de burgerbevolking zou geen gevaar lopen.
Duidelijk is dat de informatie van Vladimir Poetin naar buiten brengt niet meer te vertrouwen is, zegt Van Koningsbrugge. ‘Dat is zeer zorgwekkend. De basis van goede diplomatie is vertrouwen. We kunnen nu eigenlijk alleen uitgaan van de informatie van de inwoners daar, vanaf de grond.'
Er staan kilometerlange rijen bij tankstations en supermarkten
Cor Kappen - heeft Oekraïense schoonfamilie

Inwoners op de vlucht

Cor Kappen uit Delfzijl volgt de aanvallen op Oekraïne op de voet. Hij is al meer dan twintig jaar getrouwd met de Oekraïense Natalja, die uit de zuidelijke havenstad Odessa komt. Zij is nu bij hem in Delfzijl. In Odessa zouden ook bombardementen zijn uitgevoerd. ‘Er zijn explosies geweest bij het vliegveld daar. Maar er zijn nog geen militaire operaties. Wel zijn er kilometerlange rijen bij de tankstations en rijen bij de supermarkten. Mensen pakken hun spullen in en willen vluchten.'
Volgens Kappen zijn de inwoners van Oekraïne op dit moment in wilde paniek. 'Er zijn mensen die hun auto volproppen met spullen, eten en vluchten naar datsja’s (buitenhuisjes, red.) in de omliggende dorpen. Mensen zijn ook geschrokken dat het zo snel is gegaan.’