Hoogleraar in Op1: draai Groningse gaskraan weer open en compenseer ruimhartig (update)

Een gaswinningslocatie van de NAM in Kolham
Een gaswinningslocatie van de NAM in Kolham © ANP
'Door de energiecrisis zou het kabinet moeten heroverwegen om de Groningse gaskraan weer open te draaien.'
Dat zei hoogleraar energietechnologie David Smeulders van de TU Eindhoven donderdagavond in het tv-programma Op1.

Ogen gericht op Groningen

Nu Rusland de oorlog is begonnen in Oekraïne, zijn de gasprijzen in Europa met ruim twintig procent gestegen. Nederlandse huishoudens zien al langer een stijging van de gasprijzen en merken dit in de portemonnee. Daarmee zijn de ogen opnieuw gericht op Groningen: moet de gaskraan hier dan toch weer open om het land van gas te voorzien in tijden van crisis?
Smeulders denkt van wel. Het idee om de Groningse gaskraan voorgoed dicht te houden, vindt hij 'oude politiek'. 'We moeten het Groningen-dossier op zijn kop zetten. Ik denk dat we moeten heroverwegen en dat we de Groninger gaskraan verder open moeten draaien.'
Mensen worden nu met een fooi afgescheept
David Smeulders - hoogleraar energietechnologie TU Eindhoven

'Niet per se meer aardbevingen'

Het gevolg is dat er dan meer risico is op aardbevingen, wijst de geschiedenis uit. Toch hoeft dat niet per se, zegt de energie-expert. ‘Het SodM heeft een ondergrens gehanteerd van minimale productie om het risico op aardbevingen te minimaliseren. Die zit op 12 miljard m3 per jaar.’ Wel heeft de instantie gezegd dat ze daar ver beneden moeten blijven, willen er helemaal geen aardbevingen meer ontstaan.
Het simpelweg verder opendraaien is volgens Smeulders dan ook te kort door te bocht. ‘Dat moet conditioneel. Mensen in het aardbevingsgebied zijn nu afhankelijk van het IMG, maar we kennen allemaal de rijen. Mensen worden nu met een fooi afgescheept.’ Hij doelt daarmee op de chaos die ontstond bij het uitdelen van de verduurzamingssubsidie door het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN).
Bekijk hier het gesprek met hoogleraar David Smeulders:
'Kabinet moet heropenen gaskraan heroverwegen'

Miljarden in de grond

Het voorstel van de hoogleraar is dan ook: compenseer de Groningers ruimhartig als de gaskraan weer opengaat. ‘Er zit nog voor 750 miljard euro onder de grond. Als we iedereen zouden compenseren met 100.000 euro, is dat een schijntje. Als iedereen een miljoen zou krijgen, komen we nog niet aan dat bedrag.'
Jan Paternotte van D66 sluit de beslissing om de Groninger gaskraan te heropenen ook niet helemaal uit, maar wil er alles aan doen om dat te voorkomen. 'We hebben de Groningers een dure belofte gedaan: namelijk dat er een einde komt aan de aardbevingen.’
Maar is het helemaal ondenkbaar? ‘Wat je dan dus doet, is dat door de aanval van Poetin op het Westen, je ook nog meer aardbevingen in Nederland gaat accepteren', zegt Paternotte. 'We moeten er met zijn allen voor zorgen dat we die optie niet hoeven aan te spreken en dat we naast de Groningers gaan staan.’

'Aller-, allerlaatste redmiddel'

Meer Gronings gas uit de grond halen is een 'aller-, allerlaatste redmiddel in het geval van een heel groot conflict dat langer duurt'. Dat zei minister Rob Jetten, van Klimaat en Energie, op de vraag of er vanwege het conflict toch weer een beroep op het Groningse gas moet worden gedaan.
Jetten voegde er wel aan toe dat hij over deze optie 'op dit moment niet serieus aan het nadenken is, omdat die noodzaak er nu niet is'. Momenteel heeft Nederland en andere Europese landen voldoende gas op voorraad om de rest van de winter door te komen.
Over eventuele compensatie voor burgers, nu de gasrekening hoger wordt, kan Jetten nog niets zeggen. Hij wijst daarvoor naar de voorjaarsnota van mei.
Dit bericht is aangevuld met een reactie van de minister van Klimaat en Energie, Rob Jetten.