‘We moeten nu zorgen dat het goed komt, we hebben niet zoveel keus’

‘Het gaat best. Alle emoties zijn wel een beetje voorbij. We blijven nuchter, maar dit is natuurlijk niet iets dat je verwacht mee te maken. Ik ben thuis, op de boerderij. We moeten nu zorgen dat het goed komt, we hebben niet zoveel keus.’

‘Helemaal in het begin zijn raketten geland op een munitiedepot bij Uman, een kilometer of dertig hiervandaan. Vannacht is er bij Uman op een oud legervliegveld ook zo’n ding terechtgekomen.’

‘Zelf zitten we hier in the middle of nowhere. De onrust is vooral op andere plaatsten. De Russen proberen strategische objecten uit te schakelen en daar valt regelmatig een bom of een raket, maar niet bij ons.’

‘We horen nu meer berichten dat ze in Zuid-Oekraïne in steden op woonhaarden schieten, op burgerbevolking dus.’

‘We hebben met vijftig tot zestig boeren verspreid over heel Oekraïne dagelijks een zoom-meeting waarin we elkaar op de hoogte houden. Ook zit ik in een WhatsApp-groep met zo’n 75 internationale boeren waar veel info wordt uitgewisseld. En via vluchtelingen die ik hier in huis heb hoor ik veel. Zij hebben de contacten met vrienden en familie elders.’

‘Het is moeilijk om dat precies te weten. Bij Kiev wordt hevig gevochten, maar wat daar echt aan de hand is, weten we niet goed. Dat geldt ook voor de situatie bij Charkiv. We horen dat daar een bom is gebruikt die alle zuurstof uit de lucht trekt en die verboden is. Het is natuurlijk heel belangrijk dat dat in het nieuws komt. Ik heb het overigens niet bevestigd gezien op social media. Die volg ik ook niet allemaal, daar heb ik geen tijd voor. Ik hoor het van mensen die hier in huis zitten en die vooral de Oekraïense social media volgen.’

’Dat idee hebben we wel. Maar hoe de vorderingen van de Russen zijn blijft moeilijk in te schatten. Zeker is wel dat plan A van Poetin allang niet meer aan de orde is. Hij wou een Blitzkrieg, dat is op niks uitgelopen. In en dag of zes zijn er nu al vier- tot vijfduizend Russen gestorven. Dat slaat natuurlijk he-le-maal nergens op.’

‘Dat klopt, dat is heel moeilijk.’

'Ja, gelukkig wel. Er wordt nu ook gewerkt aan de opzet van een Starlink netwerk, het satellietinternet dat Elon Musk heeft opgezet. Ik weet niet precies hoe het werkt, maar Oekraïne heeft dringend behoefte aan een heleboel van die apparaatjes, zodat we kunnen blijven communiceren.’

‘Veel tijd gaat zitten in spreken met de media, zoals nu met jou. En ik stuur hier op het bedrijf mensen aan om bijvoorbeeld hulp voor het leger te regelen. We brengen tarwe naar de graanmolen, waar ze er meel van maken om er brood van te bakken. Ik geef de opdrachten, de mensen kunnen dat verder heel goed zelf uitvoeren.’

‘Ik ben ook veel bezig met het leggen van contacten tussen mensen. Tussen vluchtelingen bijvoorbeeld en boeren die ze willen opvangen. Op dit moment zijn er ook zo’n tien man onderweg vanuit het Oosten. Ze blijven hier vannacht slapen en bij licht rijden ze weer verder.’

‘Ze redden zich, maar men is nerveus en gespannen. Ondertussen gaat het werk ook wel door. Het is ook beter wanneer iedereen een beetje bezig blijft, dan wil het allemaal wel wat. Als je de hele dag op je telefoon gaat zitten kijken naar die vreselijke berichten, dan word je er echt heel naar van.’

’We zijn kunstmest aan het strooien, verder is er nog niet zoveel te doen. Pas over een maand gaan we echt het land op.’