Grafzerk vinder van meisje van Yde wordt gerestaureerd: Ik luisterde naar mijn overleden vader

Er wordt hard gewerkt aan de restauratie van de grafzerk
Er wordt hard gewerkt aan de restauratie van de grafzerk © Mathijs Renkema RTV Drenthe
De grafzerk van Willem Emmens - een van de vinders van het Meisje van Yde - zal de komende twee maanden gerestaureerd worden. Maandag werd de zerk uit de grond van de begraafplaats in Vries gespit, om de komende tijd door kunstenaar Arie Fonk en door De Lange Natuursteen uit Beilen onder handen te worden genomen.
De bedoeling is dat de zerk in ere wordt hersteld en verwerkt wordt in een kunstwerk. Dat gebeurt dan tezamen met de zerk van medevinder Hendrik Barkhof. Het graf van Willem Emmens zou door de gemeente Tynaarlo geruimd worden, omdat de familie afstand had gedaan van de grafrechten. 'Toen de pers en de politiek zich ermee gingen bemoeien, ging het balletje rollen', vertelt achterkleinzoon Jan Emmens.

Onderdak in de oorlog

Arie Fonk, kunstenaar in Rolde, is nu de aangewezen man om een monument voor de vinders te maken. Voor Fonk zit er een persoonlijk verhaal achter, aangezien zijn moeder in de Tweede Wereldoorlog onderdak vond dankzij Willem Emmens. 'Zij was in 1943 zwanger van mijn zus. Willem Emmens heeft mijn familie uit de brand geholpen. Toen ik later een artikel zag met zijn gebroken zerk, dacht ik: die ga ik repareren om iets terug te doen voor de familie.'
Als 'gebaar voor 1943' doet Fonk dat geheel belangeloos. Nazaat Jan Emmens is daar maar wat blij mee. 'We wisten niet dat de familie van Arie onderdak aangeboden kreeg van Willem, dat hoorden we pas later. Maar het geeft een goed gevoel dat hij nu met een monument aan de slag gaat.'

'Voelde niet goed'

Het stak Jan namelijk wel dat de zerken van Willem Emmens en Hendrik Barkhof verloren dreigden te gaan. 'Die mannen hebben wel historie geschreven. Iedereen weet wie het Meisje van Yde is, maar de vinders zouden zo worden geruimd. Dat voelde niet goed.'
Voor Fonk voelt het dus als een bedankje voor wat Emmens voor zijn ouders heeft gedaan in de oorlog. 'Ik heb vaak het idee dat mijn vader over mijn schouder met me meekijkt", zegt Fonk. 'En als hij dit had gezien, had hij ongetwijfeld gezegd: ah Arie, doe dat nou even.'

12 mei

Samen met De Lange Natuursteen gaat Fonk de komende tijd dus aan de slag. Het doel is om het monument op 12 mei te onthullen. 'Dat is de datum waarop Willem en Hendrik het Meisje van Yde vonden', legt Fonk uit. "We gaan ons uiterste best doen om dat te realiseren.'
De bedoeling is dat de zerk er niet helemaal als nieuw uit komt te zien. 'Want dan ben je de historie een beetje kwijt', zegt Fonk. 'Ik probeer daarin het midden te zoeken.'