'Je loopt zo vanuit een moderne Poolse stad een bak oorlogsellende in, dat wil je niet weten'

Vluchtelingen uit Oekraine verzamelen zich bij een opvang in Poznan
Vluchtelingen uit Oekraine verzamelen zich bij een opvang in Poznan © Jan Johan ten Have/Siert Aartsma
Jan Johan ten Have en zijn buurman Siert Aartsema uit Onstwedde konden niet langer lijdzaam toekijken. Ze zijn met een auto vol hulpgoederen naar Polen vertrokken, waar ze woensdagavond aankwamen.
Dinsdag zijn beide mannen uit onze provincie vertrokken met een auto vol hulpgoederen. 'We zijn nu in Poznan, één van de centrale locaties waar Oekraïense vluchtelingen worden opgevangen. Bij de grens tussen Polen en Oekraïne komen heel veel mensen samen en die worden op de trein gezet naar verschillende steden in het land, waar congrescentra en grote hallen zijn ingericht als eerste opvang', vertelt Ten Have.
De vluchtelingenopvang in Poznan
De vluchtelingenopvang in Poznan © Jan Johan ten Have/Siert Aartsma

Oproep voor hulpgoederen

Het idee om naar Polen af te reizen ontstond nadat zijn buurman een oproep plaatse op Facebook om spullen in te zamelen. 'Ik dacht, ik ga met je mee. We willen wat doen. Ik ben zelf een kleine zelfstandige en ik kan makkelijk met mijn planning schuiven, dus dat maakt het eenvoudiger.'
De oproep om spullen in te zamelen blijkt succesvol. 'Die heeft binnen een paar uur tijd een volle bedrijfsbus opgeleverd met spullen. Die hebben we hier ingeleverd. Vooral verzorgingsproducten en medicatie zijn welkom. Daar zijn ze heel blij mee.'
Siert Aartsma zamelt spullen in
Siert Aartsma zamelt spullen in © Jan Johan ten Have/Siert Aartsma

Vluchtelingen meenemen

Aanvankelijk wilden Ten Have en Aartsema vluchtelingen mee terug nemen naar Nederland. Maar dat lijkt makkelijker dan in de praktijk blijkt. 'Siert heeft een appartement beschikbaar, maar zo eenvoudig gaat dat niet. Mensen stappen niet zomaar in de auto bij twee wildvreemde mannen. We blijven hier sowieso tot later in de middag. Siert heeft contacten met verschillende hulporganisaties. We wachten op dit moment even af.'

Oorlog zichtbaar

De verschrikkingen van de oorlog zijn veel meer voelbaar in Polen dan in eigen land, zegt Ten Have. 'Je weet niet wat je beleeft. Je loopt zo vanuit een moderne Poolse stad een bak oorlogsellende in, dat wil je niet weten. Ik sta hier in de centrale hal en kijk naar beneden: ik zie tientallen vluchtelingen binnenlopen. Hieromheen liggen moeders met baby's die hier de nacht hebben doorgebracht. Je valt hier van de ene verbazing in de andere.'

Nieuwe actie

Beide mannen hebben woensdagavond in allerijl een nieuwe actie op touw gezet. ' We vragen om donaties zodat we vandaag met hetzelfde busje de stad in kunnen om hulpgoederen op te halen bij supermarkten en drogisterijen en weer in te leveren bij hulporganisaties. De teller staat inmiddels boven de vierduizend euro. Ik blijf mij verbazen over wat mensen doen. Ik ben echt niet de enige die graag wat wil doen', besluit Ten Have.