Druk op Ter Apel ‘loopt enorm op’ door Oekraïense vluchtelingen: ‘Onwenselijk dat mensen zo worden opgevangen’

Asielzoekers komen aan bij het aanmeldcentrum in Ter Apel
Asielzoekers komen aan bij het aanmeldcentrum in Ter Apel © ANP
Door onder andere de toestroom van Oekraïners en het gebrek aan reguliere opvangplekken, neemt de druk op het landelijk aanmeldcentrum in Ter Apel opnieuw toe. De afgelopen week verbleven er op enkele dagen meer asielzoekers dan de afgesproken 2.000.
Dat bevestigt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) na vragen van RTV Noord. Ook voorzitter van de veiligheidsregio, Koen Schuiling ziet dat 'de druk er enorm oploopt'.
Dat komt volgens Schuiling onder andere door de stroom Oekraïense vluchtelingen die denken dat ze in Ter Apel te moeten zijn. Ook zijn er Oekraïners die bewust naar Ter Apel gaan om asiel aan te vragen, iets waarvan het ministerie duidelijk maakt dat dit niet hoeft.
Zij mogen zonder asielaanvraag al 90 dagen in Nederland blijven. Daarna zijn er nog mogelijkheden om die periode te verlengen. De veiligheidsregio's in heel Nederland verzorgen de opvang voor deze groep.

Gemeenteraad was woest over overschrijding

Eind vorig jaar was de gemeenteraad van Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, nog woest op het COA en noemde het een 'onbetrouwbare partner'. Er zaten toen honderden asielzoekers te veel in het landelijke aanmeldcentrum.
Met het contract in de hand, waarin staat dat er maximaal 2.000 asielzoekers mogen worden opgevangen, riepen enkele raadsleden op om het contract te ontbinden als het COA strengere sancties niet accepteert. Het opnieuw overschrijven van de afgesproken 2.000 plekken ligt daarom gevoelig in de gemeente.

Gemeenteraad hoopt nu op snelle oplossing

Toch lijken raadsleden nu milder te reageren, gezien de situatie. 'Het is te druk, maar wel in de mate dat ik denk dat relatief snel een oplossing voor is', zegt raadslid Eize Hoomoedt (GroenLinks).
Ook Marco Visscher van coalitiepartij Gemeentebelangen vindt dat ze deze keer nog niet hard op de trom hoeven te slaan: 'Burgemeester Jaap Velema is er druk mee en dit is wel een uitzonderlijke situatie. De Oekraïners komen en gaan vrijwel altijd dezelfde dag weer door naar andere locaties. Als het uit de hand loopt, grijpen we als voltallige raad wel in.'
Ik vind het onwenselijk dat mensen op deze wijze moeten worden opgevangen
Herma Hemmen - raadslid CDA
Herma Hemmen (CDA) hoopt daarentegen dat er landelijk actie wordt ondernomen om een herhaling van eind vorig jaar te voorkomen. 'Ik begrijp dat er in Ter Apel ook aanmeldingen zijn van inwoners uit Oekraïne. Ik vind het onwenselijk dat mensen op deze wijze moeten worden opgevangen', aldus Hemmen. Volgens haar moet een landelijke coördinatiepunt voor vluchtelingen uit Oekraïne daarom verlichting bieden voor Ter Apel.
Ook Klaas Buigel (VVD) hoopt dat Den Haag maatregelen treft zodat er niet opnieuw een crisissituatie ontstaat in Ter Apel. 'Ik maak mij ernstige zorgen zo lang er geen tweede aanmeldcentrum is en de instroom hoog blijft.'

Geen recente cijfers over asielaanvragen door Oekraïners

Hoeveel Oekraïners nu asiel hebben aangevraagd in Ter Apel, blijft onduidelijk. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) deelt geen cijfers van de afgelopen week. Wel is duidelijk dat er tot en met vrijdag 4 maart 252 Oekraïners zich in Ter Apel hebben gemeld. Een deel kwam daar alleen voor informatie en heeft op dat moment geen asiel aangevraagd.

Duizenden extra plekken gezocht

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) laat in een eerste reactie weten dat ze hun 'uiterste best doen om niet boven de 2.000 personen uit te komen, maar dat lukt helaas niet altijd', aldus woordvoerder Jacqueline Engbers. 'Naar aanleiding van de laatste ontwikkelingen wordt de locatie in Ter Apel weer maximaal gebruikt.'
Een paar weken geleden zaten er nog zo'n 1600 asielzoekers in de opvang van Ter Apel. Het COA voorspelt dat er voor 1 juli 2022 nog zo'n 7.000 extra reguliere opvangplekken bij moeten komen voor asielzoekers. Daarbovenop regelen veiligheidsregio's ook nog eens 2.000 opvangplekken voor Oekraïners per veiligheidsregio.