Commentaar: Wie mag er de komende vier jaar aanschuiven bij GL, PvdA en D66 in Stad?
17 maart 2022, 03:36 • 3 minuten leestijd
Nu de verkiezingsstrijd is beslecht begint achter de schermen pas het echte werk in de gemeente Groningen. De drie-eenheid van GroenLinks, PvdA en D66 (samen 20 zetels) mag weer een coalitieperiode door. Die zijn het onderling snel eens, maar hebben wel één - of misschien wel twee - andere partijen nodig voor een raadsmeerderheid.
Na 3,5 jaar meebesturen dreigt de ChristenUnie in de oppositiebankjes terecht te komen. De partij van Inge Jongman verliest een zetel en kan de drie links-progressieve partijen niet meer aan een meerderheid helpen. Ook de VVD, die een zetel verliest en op drie raadsstoelen uitkomt, lijkt uitgeschakeld. Het is nou eenmaal niet een partij waar GL en PvdA, de twee grootste partijen, graag mee samenwerken.
Groener, progressiever, linkser en inclusiever
GroenLinks daalt van elf naar negen zetels maar is nog steeds ruim de grootste partij en mag daarom het initiatief nemen. De voorkeur zal uitgaan naar de Partij voor de Dieren, de enige landelijke partij die in Groningen wint. Wil GL de gemeente nog groener, progressiever, linkser en inclusiever maken dan kan het de PvdD niet negeren. Aan lijsttrekker Kirsten de Wrede en GL-wethouder Glimina Chakor zal het niet liggen: die dansten woensdagnacht samen, elkaars overwinningen vierend.
GL-voorvrouw Mirjam Wijnja voelt er ook wel voor, al zegt ze dat woensdagavond niet hardop. Niet voor niets: ze zal de PvdA, nog net de tweede partij in Groningen, mee moeten krijgen. Zeker op het gebied van woningbouw kijkt die fractie liever naar die andere ‘rode’ linkse partij: de SP. De woningbouw op de Suikerzijde, waar PvdA-wethouder Roeland van der Schaaf zich hard voor maakt, wordt door PvdD-lijsttrekker De Wrede bevochten vanwege de aanwezigheid van de beschermde geoorde fuut. De SP lijkt echter geen logische optie omdat die partij een zetel kwijt raakt. Bovendien is de SP met lijsttrekker Jimmy Dijk vooral sterk als oppositieleider.
Uiterst rechts
De uiterst rechtse partijen kunnen de landelijke, groeiende trend in Groningen nog altijd niet waarmaken. De PVV verliest flink, maar houdt nipt haar ene zetel. Dat Ton van Kesteren zich aanbiedt als kandidaat-wethouder is iedereen al vergeten. De nieuwe voorman Dennis Ram zal de kritiek op de klimaatplannen van het nieuwe college opnieuw alleen moeten voeren.
De uiterst rechtse partijen kunnen de landelijke, groeiende trend in Groningen nog altijd niet waarmaken. De PVV verliest flink, maar houdt nipt haar ene zetel. Dat Ton van Kesteren zich aanbiedt als kandidaat-wethouder is iedereen al vergeten. De nieuwe voorman Dennis Ram zal de kritiek op de klimaatplannen van het nieuwe college opnieuw alleen moeten voeren.
Forum voor Democratie haalt het in Groningen niet, tot grote blijdschap van de partijen die het wel redden. Die partij heeft zichzelf met het oog op Groningen lelijk in de vingers gesneden. BvNL, de landelijke Forum-afsplitsing van Wybren van Haga, haalde 0,8 procent van de stemmen. Samen met de 1,7% voor FvD had dit een zetel opgeleverd, maar door als twee losse partijen mee te doen blijven beide clubs met lege handen achter.
Studentenpartij aan de macht?
D66 laat de PvdD mogelijk wat makkelijker aanschuiven bij de onderhandelingen. D66 profileert zich landelijk immers als de partij van het klimaat en speelt in Groningen met vijf zetels een relatief bescheiden formatierol. Of het de landelijke ontwikkelingen of de onzichtbaarheid van de lokale lijsttrekker waren: de verwachte nek-aan-nekrace met GL kwam er nooit.
Toch kijkt D66 allicht liever naar het progressieve maar minder linkse Student&Stad. Wat niemand had verwacht gebeurde: de partij van lijsttrekker Steven Bosch verdrievoudigde van één naar drie zetels. De studentenpartij kan zomaar een rol van betekenis gaan spelen in het nieuwe college - voor het eerst.
Het zou recht doen aan de winst van de lokale partijen in de gemeente Groningen. De opnieuw tegenvallende Stadspartij wilde de grootste worden maar houdt maar nipt haar vier zetels. Dat resultaat wordt goedgemaakt door de enige nieuwkomer (Partij voor het Noorden, twee zetels) en Student&Stad. Zo winnen de lokale partijen samen vier zetels in de gemeenteraad.
Christelijke outsiders
Alleen als het met de PvdD en Student&Stad echt niet lukt komt mogelijk de ChristenUnie in beeld. Niet alleen, maar samen met het CDA. De partij van Jalt de Haan verraste door haar twee zetels te houden, en heeft een troef achter de hand. De nieuwe, jonge lokale fractie, kan in combinatie met een oudgediende een outsider zijn. René Bolle, door collega’s verkozen tot beste raadslid, is daar immers de wethouderskandidaat.
