Groningers over opvang Oekraïners: 'Ons stapje terug is niets in vergelijking met wat zij meemaken'
14 april 2022, 06:20 • 5 minuten leestijd
Mariana Shulha (39), Amina (14) en Timur (4) komen uit de Oekraïense stad Mykolayiv, niet ver van Odessa, en zijn gevlucht voor de oorlog met Rusland. Ze reisden een kleine drie weken geleden met een bus van de Groningse stichting Thuis voor Oekraïne van Polen naar Nederland. Ze hebben onderdak gevonden bij de gepensioneerde Willem en Ineke Remkes in Zuidbroek.
Mariana is docent Engels en vertaalster in Oekraïne. Ze is een sterke vrouw, maar breekt als ze vertelt waarom ze heeft besloten om haar geliefde land te ontvluchten.
'We werden wakker door de geluiden van oorlog. Het heeft ons leven veranderd. Nu zijn we hier. Veilig en in leven. We proberen een normaal leven te leiden zoals we dat vroeger ook hadden in Oekraïne', zegt Mariana met een dikke snik in haar stem.
'Mam, ik ben wakker geworden!'
Mariana vertelt over de laatste vier dagen in Oekraïne. Ze schuilde met haar kinderen bij haar moeder in de kelder en hoorde daar de bommen inslaan. Al twee keer eerder wilde ze haar land verlaten, maar ging uiteindelijk toch niet. Pas toen haar zoon op een ochtend zei: 'Mam, ik ben wakker geworden. Ik leef nog!', heeft ze de knoop doorgehakt en is ze vertrokken.
Het gezin laat vader, hoe moeilijk ook, achter in Oekraïne. Ze reizen naar Polen en komen daar in contact met de Groningse stichting Thuis voor Oekraïne die het gezin een plekje aanbiedt bij Willem en Ineke Remkes in Zuidbroek. Ze hebben daar twee kamers voor hun zelf en delen een woonkeuken en een douche met hun gastgezin.
'Dit is prima voor ons. Het is comfortabel. We voelen ons hier heel erg thuis', zegt Mariana.
Leven op zijn kop
Met de komst van Mariana en haar kinderen staat het rustige leven van pensionado's Willem en Ineke op zijn kop. Vooral in de eerste week moet er veel gebeuren.
'Ze komen hier kaal, met eigenlijk helemaal niks. Dus vanaf het begin ben je aan het regelen: kleding, laptops, telefoons, noem maar op. Alleen de bankzaken nog. De rest is nu gelukkig geregeld', zegt Willem.
Ook privé heeft de komst van de Oekraïense gasten invloed. De kamers waar ze verblijven worden normaal gesproken gebruikt door de kleinkinderen van Willem en Ineke. 'Die kunnen dus momenteel even wat minder komen, maar dat is dan maar zo', zegt Willem.
Toen de familie Remkes de beelden uit Oekraïne zag wisten ze al snel dat ze iets wilden doen en namen contact op met de stichting 'Thuis voor Oekraïne'.
'We doen dit vanuit humanitaire redenen. Wij moeten een stapje terug doen, maar dat is niets in vergelijking met wat zij meemaken. Dat is een beetje de overweging geweest om ruimte aan te bieden. Zodat je mensen uit het onveilige gebied kunt halen en onderdak kunt bieden', zegt Ineke.
Dagelijkse omgang
Het contact tussen de twee families verloopt vooral in het Engels. En als dat echt niet lukt wordt er een vertaalapp gebruikt op de telefoon. Alleen het jongetje kan geen Engels en is daardoor soms wat lastiger te bereiken en dat zorgt soms voor wat irritatie.
'De moeder laat wat over haar heen lopen. Dat zie je heel erg gebeuren. Als het mijn kleinkind was zou ik dat gaan corrigeren, maar dat is niet zo dus bemoei ik me daar ook niet mee. Of het moet al alle perken te buiten gaan, dan ga ik wel ingrijpen', zegt Willem.
Overdag gaan de families eigenlijk allebei hun eigen gang. Timur gaat naar school en Mariana heeft sinds kort een baan. Alleen voor Amina is er nog geen invulling van de dag. Daar maakt de familie Remkes zich wel zorgen om. 'Dat meisje heeft op dit moment helemaal geen aanspraak met mensen van haar eigen leeftijd. Je vraagt je wel af hoe lang dat goed gaat', zegt Willem.
In de avond wordt er om en om gekookt en samen gegeten. Daarna trekken Willem en Ineke zich meestal terug in hun eigen woonkamer.
'Je moet ook niet teveel op elkaars lip zitten. Dat wordt veel te benauwend. Dit weekend hadden we familiedag en zijn we van 11.00 tot 18.00 uur weg geweest en zijn zij hier gewoon geweest. Dat ging allemaal prima', zegt Ineke.
'Ons stapje terug is niets in vergelijking met wat zij meemaken'
Praten over de oorlog
Mariana heeft haar man inmiddels bijna twee maanden niet gezien. Wel heeft ze dagelijks contact met hem via de telefoon of app. De rest van haar familie en vrienden zitten inmiddels verspreid over heel Europa. Ook met hen deelt ze veel van wat ze allemaal meemaakt.
'Ik kon een week lang niet naar het nieuws kijken, maar inmiddels gaat het wel weer een beetje. Soms praat ik daar ook wel over met Willem en Ineke, maar als ik daar geen zin in heb is het ook goed', zegt Mariana.
'Wij kunnen eigenlijk niet meer doen dan hen opvangen en een arm om hun schouder leggen. Je kunt de voorwaarden scheppen dat ze hier zo prettig mogelijk kunnen verblijven en meer kan je eigenlijk niet doen', zegt Willem.
Tot wanneer?
In eerste instantie wilden Willem en Ineke hun huis tot 1 mei beschikbaar stellen voor Oekraïense vluchtelingen, maar inmiddels is er geen harde deadline meer, wat hun betreft. Ze zijn in ieder geval niet van plan om hun gasten zo maar ineens op straat te zetten. 'Of het moet gewoon echt niet meer werken ofzo. Dat je irritatie krijgt onderling, dan is er geen goede basis meer, en moet je afscheid nemen van elkaar', aldus Willem.
Ondertussen willen Mariana, Amina en Timur niets liever dan terug naar hun man en vader in Mykolayiv, maar zo lang het daar niet veilig is hebben ze het goed bij de familie Remkes in Zuidbroek. Voorzichtig worden er weer plannen gemaakt. 'Ik wil me ontwikkelen en onafhankelijk zijn. Misschien dat ik zelf een appartement kan huren. En ik wil graag een auto kopen want alles is hier op afstand', lacht Mariana.
'Het leven gaat door. En wij moeten blijven doorgaan. In de toekomst zal alles goedkomen, daar ben ik zeker van', besluit Mariana.
