Expeditie Nederland ontdekt het verse eten van het Groningse land

Hero Havenga vertelt over het speltproject Pieterburen
Hero Havenga vertelt over het speltproject Pieterburen © RTV Noord
Eten kopen in de supermarkt is lekker handig, maar is het niet leuker om eens te proeven van het Groningse land? Verslaggever Eva Hulscher zocht voor Expeditie Nederland alles voor haar lievelingsontbijt bij elkaar: een goede boterham met kaas.
Vrijwel al het graan voor supermarktbrood komt uit landen als Rusland, Oekraïne of Canada, maar ook Groningen verbouwt natuurlijk graan. Bijvoorbeeld bij biologisch akkerbouwbedrijf Landgoud in Kloosterburen. Boer Hero Havenga laat er zijn speltgewas zien. 'Wij leveren vanuit speltproject Pieterburen, een initiatief van een boer, molenaar en bakker op tien kilometer afstand van elkaar. Wij telen het, de molenaar maalt het en de bakker bakt het. Die zit in Leens en die verkoopt twintig producten van spelt dat bij ons van de boerderij komt. Dat maakt het heel tastbaar.'
Het speltgewas van Hero Havenga
Het speltgewas van Hero Havenga
Havenga nam het bedrijf over van zijn vader. Biologisch en kleinschalig boeren zonder gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest is wat hij het liefste doet. 'Dit is de manier waarop ik wil boeren: een goede bodem, dicht bij de consument en traceerbaar voedsel.'
Max samen met RTV Noord
RTV Noord maakt van april tot eind juli samen met Omroep Max en de andere regionale omroepen het programma Expeditie Nederland. Elke maandag t/m donderdag om 18.30 uur op Nederland 2 zijn reportages uit het hele land te zien rondom een bepaald thema. Verslaggever Eva Hulscher maakt de bijdragen vanuit Groningen.

Woensdag 11 mei gaat de uitzending over vers eten. Eva koopt alles voor haar lievelingsontbijt dit keer niet in de supermarkt, maar lokaal. Ze gaat langs bij de boer, de molenaar en de kaasmaker.

Molen Joeswert uit 1855 werkt nog altijd
Molen Joeswert uit 1855 werkt nog altijd

Van het land naar de molen

In Feerwerd draait ondertussen molen Joeswert vol op de wind. De molen komt uit 1855 en functioneert nog volledig als korenmolen. Dit kan elektrisch, maar molenaar Rolf Wassens heeft een grote voorkeur voor de wind. 'Dat is het leukste ervan.' Als de wind het laat afweten moet toch de stroom erop. 'Dat is echt nood want die capaciteit is lager, dus als dat te lang duurt kom je in problemen.' Wassens maalt onder meer spelt van boer Havenga. Ook hij houdt van de lokale productie. 'Ik weet wie de leverancier is, ik loop met hem door het veld en dat is leuk.'
Lokaal Lekkers
Op dit kaartje kan je een groot aantal lokale producenten vinden. Het kaartje is gemaakt door de Groningers Ritzo ten Cate en Leoni Bais uit enthousiasme voor het eten uit onze eigen provincie. https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1drmo1ST2SDC5S3xbw0Cq88aRIRSHInho&ll=53.19266448199752%2C6.523074249808709&z=9
Expeditie Nederland: Verslaggever Eva Hulscher zoekt haar ontbijt bij elkaar op het Groningse land

Kaas van de geit

Voor de kaas bezoekt Eva geitenhouderij Ter Veen in Dorkwerd. Egbert ter Veen houdt er vijftig geiten op een natuurlijk manier. 'De kleintjes lopen er twaalf weken bij. Dat kost ontzettend veel melk, want die zuipen in de productiefste tijd van de geit eigenlijk alle melk op. We produceren zoveel mogelijk uit gras en weinig krachtvoer. Dan heb je minder melk, maar wel goede kwaliteit. Het is een bewuste keuze.' Van de melk maakt hij kaas, yoghurt en vla en in zijn miniwinkeltje verkoopt hij ook vlees van de geiten.
De kleine geitjes blijven 12 weken bij de moeder
De kleine geitjes blijven 12 weken bij de moeder

Prijs hoger, toch doen?

De prijzen van al dit lokale eten liggen hoger dan in de supermarkt. Spelt bijvoorbeeld is duur, omdat het bewerkelijker is. Daarbij is niet alles van het gewas bruikbaar. Er zit een vliesje om dat door een machine wordt verwijderd. 'Je raakt dertig procent van je product kwijt,' vertelt boer Havenga. Graan importeren is sowieso goedkoper, doordat de grond in andere landen minder kost. Volgens boer Havenga is er toch goede reden om lokaal te kopen: 'Het is eten zonder extra onnodige voedselkilometers.'
Eva koopt geitenkaas in Dorkwerd
Eva koopt geitenkaas in Dorkwerd
Expeditie Nederland
Expeditie Nederland is van maandag t/m donderdag om 18.30 uur te zien op NPO 2. De eerstvolgende Groningse reportage in het programma is op woensdag 18 mei, in de uitzending met het thema 'lokale helden'.