Marten van Dijken vertaalt 'Oorlogswinter' van Jan Terlouw in het Gronings: 'Dat is de taal van mijn hart'

Marten van Dijken aan het werk
Marten van Dijken aan het werk © Remco in 't Hof/RTV Noord
Je mag Marten van Dijken uit Stedum de apostel van de Groningse taal noemen: hij vertaalde al eens de bijbel, maar inmiddels heeft hij ook verschillende literaire meesterwerken in het Gronings vertaald. Op dit moment legt hij de laatste hand aan zijn Groningse vertaling van het beroemde boek 'Oorlogswinter' van Jan Terlouw.
'Een mooi en spannend boek', oordeelt hij. 'Een jeugdboek ook. Als ze op school het Gronings willen leren, kan dat met dit boek.'

Boek in je eigen taal

't Grunnegs is de toal van mien haart. t Hollands heb ik aanleerd. Ik dink en dreum in t Grunnegs.' Aan het woord is Marten van Dijken, de vertaler van klassiekers naar de Groninger taal. 'Want', zo zegt hij, 'niets is zo mooi als het lezen van een boek in je eigen taal.'
Marten van Dijken vertaalt het boek 'Oorlogswinter' in het Gronings

Vast ritueel

Na zijn pensioen legde hij zich volledig toe op het vertalen. Het is een vast ritueel geworden: 's ochtends om tien uur loopt hij naar zijn werkkamer, pakt een potlood en de te vertalen tekst en schrijft letter voor letter, woord voor woord de tekst in het Gronings. Een monnikenwerk, maar Van Dijken zou niet meer zonder kunnen. 'Het houdt mij scherp en ik kan nog heel lang mee,' zegt de inmiddels 84-jarige vertaler.
Het is belangrijk dat de Groningse taal levend blijft en dat er veel boeken in het Gronings te verkrijgen zijn
Marten van Dijken, vertaler

Liefdesgedicht

Het Gronings is Van Dijkens eerste natuur. Geboren en getogen in Stedum spreekt hij de taal ook met zijn vrouw, die hij op de middelbare school heeft ontmoet en met wie hij langer dan zestig jaar is getrouwd.
'Het Gronings is een rijke taal. Alle liefdesgedichten in het Nederlands, Frans of Engels kun je heel makkelijk in het Gronings vertalen. Lieveling betekent hetzelfde als laiverd, maar laiverd klinkt toch veel mooier?'
Ollie B. Bommel in het Gronings
Ollie B. Bommel in het Gronings © Remco in 't Hof/RTV Noord

'Gronings moet blijven leven'

Met de vertaling van de bijbel en de kinderbijbel werd hij bekend. Hij koos daarna voor de klassiekers uit de wereldliteratuur, zoals 'Alleen op de Wereld' van de Franse schrijver Hector Malot. Hij vertaalde gedichten van Huub Oosterhuis en vertaalde ook de sprookjes van de gebroeders Grimm.
Van Dijken, die tegenwoordig in Haren woont, blijft nog wel even doorgaan. Vertalen is zijn missie geworden: 'Het is belangrijk dat de Groningse taal levend blijft en dat er veel boeken in het Gronings te verkrijgen zijn.'