Oud-raadslid Dinkla zegt VVD-lidmaatschap op door stikstofbeleid: 'Het wordt knap onrustig'

Tijdens dat congres zaterdag stemde 51 procent van de VVD-leden voor een motie die de landelijke fractie in de Tweede Kamer oproept tot verzet tegen de plannen zoals het kabinet die heeft gepresenteerd. In de plannen moet de veestapel fors krimpen om de stikstof terug te dringen. ‘Van der Wal en Rutte reageerden daar nogal arrogant op. Zo van: we kunnen praten, maar we gaan gewoon door’, aldus Dinkla, doelend op de woorden van stikstofminister Christianne van der Wal en premier Mark Rutte.

Ook in Groningen moet de stikstofuitstoot fors omlaag, zo bleek vrijdag uit de kabinetsplannen. Maar oud-fractievoorzitter en akkerbouwer Dinkla vindt het ‘een beetje een apart verhaal dat stikstof zo'n groot probleem is'.

'Eigenlijk is er geen probleem, maar dat is wel gecreëerd. Het is een papieren- en een politiek probleem. Men wil iets doen en dan moet Groningen maar meedoen, terwijl hier weinig dieren zijn in vergelijking met de rest van Nederland. 25 procent van de koeien moet weg, en dat kan niet. Tegen veehouders is altijd gezegd dat je vooruit moet gaan, en nu moet je opeens achteruit… dát is het probleem.'

'Als je aan de normen gaat schaven, dan los je het probleem zo op. Door natuurlijk verloop stoppen er ook mensen. Maar nu lijden de goeden er ook onder, degenen die veel hebben geïnvesteerd de laatste jaren.'

Voor veel boeren voelt het beleid als een bedreiging in hun bestaan, legt Dinkla uit. ‘Boer zijn is geen baan, het is een levenswijze. Je gaat verplichtingen aan: je leent geld, je koopt grond, je koopt dieren. Het is complex om daar zomaar mee te stoppen. Het is je levenswerk,’ aldus Dinkla, zelf zesde generatie akkerbouwer in Bellingwolde.

Volgens Dinkla denken de boeren momenteel aan niets anders dan het stikstofbeleid. ‘Ze staan ermee op en gaan ermee naar bed. En ze worden er ’s nachts wakker van.’ De afstand is te groot, zegt hij, doelend op de kloof tussen de boeren in de provincies en politiek Den Haag. ‘Het is onrustig onder de boeren. Maar nee, dat hebben ze in Den Haag niet door, dat hebben ze echt niet door. Het zijn bestuurders, geen ondernemers.'

De onrust onder boeren is volgens Dinkla nog verder vergroot door de publicatie van het kaartje waarop Nederland in verschillende gebieden in onderverdeeld en waarbij de afstand tot Natura 2000-gebieden een grote rol speelt.

‘Nu is het echt zichtbaar wat er gaat gebeuren. Nu kijk je als boer naar het kaartje en zie je: verrek, mijn bedrijf staat erop; ik ben de klos’, legt Dinkla het gevoel uit dat leeft onder veel van zijn collega's. ‘De publicatie heeft de onrust verder vergroot, het is een heel warrig kaartje. Ach, de politici weten zelf nog niet wat ze precies gaan doen; ze hebben wat kaartjes ingekleurd. Er staan ook dingen op die niet kloppen.’

In de provincie Groningen is één Natura-2000 gebied, in de zuidoosten van de provincie bij Dinkla om de hoek: Lieftinghsbroek. ‘Door dat ene gebied moet er in onze provincie een reductie van 25 procent van de koeien plaatsvinden’, rekent Dinkla voor. ‘En omdat veeboeren hun bedrijf onmogelijk met 25 procent kleiner kunnen maken, betekent het dat er een kwart van de bedrijven moet stoppen.’

Welke bedrijven dat precies zijn, is nog niet duidelijk en daar zit een deel van de onrust. ‘Al zijn veeboeren in de buurt van het gebied eerder de klos’, verwacht Dinkla, die in maart afscheid nam van de raad in Westerwolde.

‘Wij akkerbouwers zijn solidair met de veeboeren, maar maken ons ook zorgen om ons eigen bedrijf. Dit is nog maar het begin, denk ik. Dat voel ik zo als akkerbouwer. Misschien zijn wij niet direct als eerste aan de beurt, maar we hebben mest nodig hier op de zandgronden van Westerwolde. We krijgen nu veel mest uit Gelderland en Overijssel. Als er minder veebedrijven zijn, dan moeten we meer kunstmest gebruiken. Dat is ook weer slecht voor de bodem, voor de opbrengsten.’

‘Het wordt knap onrustig denk ik', voorspelt Dinkla met de protesten van 22 juni in het vooruitzicht. ‘Ik spreek veel boeren en bijna iedereen zegt: dit kan niet. Den Haag is van plan om veel boeren op te ruimen. Aan de protesten doen ook mensen mee die nog nooit eerder mee zijn geweest. Dit kan zo niet langer. De protesten worden nu écht breed gedragen. Ik denk dat zelfs de biologische boeren ontevreden zijn met het beleid.’

Het stikstofbeleid is overigens niet de enige reden dat Dinkla zijn lidmaatschap opzegt. ‘Ook op het vlak van het asielbeleid ben ik kritisch op de VVD. Eigenlijk zien we dat Groningen een beetje als afvalputje van Nederland wordt gebruikt. De staatssecretaris komt hier met veel ‘bla bla’ en is daarna weer weg en er gebeurt eigenlijk niets. Dat geldt natuurlijk ook voor het gasdossier. De VVD is te ver naar links opgeschoven, om op die manier maar de macht te behouden. Ze willen in de regering blijven, en dan krijg je dit. ‘

Gaat Dinkla de VVD missen? ‘De vrienden binnen de VVD blijven mijn vrienden. Ik ben gestopt als raadslid, dus die verantwoordelijkheid heb ik niet meer. En ik was toch al niet iemand die alle VVD-feestjes bij langs ging. Ik heb mijn eigen feestjes in mijn dorp.’