Wekdienst parlementaire enquête 30/6: NAM en Shell onder het vergrootglas

De enquêtecommissie neemt plaats
De enquêtecommissie neemt plaats © ANP
Goedemorgen! De openbare verhoren van de parlementaire enquête gaswinning zijn deze week begonnen. Tijdens de openbare verhoren beginnen we iedere dag met onze wekdienst, zodat je weet wat je deze dag kunt verwachten en we blikken kort terug op de dag van gisteren.
Dag vier staat in het teken van de bedrijven die het gas in Groningen hebben gewonnen. De NAM in de eerste plaats als uitvoerder, maar ook Shell als een van de twee aandeelhouders van de NAM.

Wie worden vandaag verhoord?

10.30 uur: Pieter Dekker
Pieter Dekker werkte bijna veertig jaar voor Shell. Vanaf 1997 werd hij namens het bedrijf verantwoordelijk voor de deelname van Shell in het gasgebouw - daarin zijn de afspraken over de gaswinning in Groningen geregeld tussen de oliebedrijven en de Nederlandse Staat. Dekker richtte zich in die tijd bij Shell met name op de aardgasverkoopactiviteiten van het bedrijf. Hij ging in 2016 met pensioen.
14.00 uur: Johan de Haan
Johan de Haan zit zo goed als zijn hele leven in de gas- en oliebusiness. Hij werkte elf jaar voor Shell, tien jaar voor oliebedrijven in het Midden-Oosten en vanaf 2002 tot en met 2019 voor de NAM. Bij de NAM was De Haan van 2004 tot en met 2016 verantwoordelijk voor de gaswinning in Groningen. Een cruciale periode met steeds meer en zwaardere aardbevingen, maar ook lange tijd een steeds hogere gaswinning. Hij werd door die functie ook wel de onderkoning van Groningen genoemd. In zijn laatste drie jaar bij de NAM was De Haan manager van het aardbevingenteam van het gasbedrijf.
De genoemde tijden zijn onder voorbehoud. Mogelijk loopt een verhoor uit, waardoor de starttijden kunnen veranderen.

Liveblog

Je kunt de openbare verhoren volgen op rtvnoord.nl/enquete. Ook houden we een liveblog bij waar onze verslaggevers opvallende uitspraken en momenten in bijhouden.

Vooruitblik deze week

Morgen staat nog een verhoordag op het programma. Dan sluiten onderzoeker Tom Postmes van de RUG en Annemarie Heite uit Bedum de eerste verhoorweek af. Vrijdag is voorlopig ook meteen de laatste verhoordag. Na het zomerreces gaan de openbare verhoren verder op maandag 29 augustus. Bekijk het exacte weekschema hier.

Terugblik

Woensdag zijn oud-baas George Verberg van Gasunie en voormalig minister van Economische Zaken Annemarie Jorritsma verhoord. Vooral het verhoor van Jorritsma stond in het teken van weinig herinneringen. De VVD-prominent weigerde antwoord te geven op vragen die niet haar bewindsperiode besloegen en op vragen die wel over die periode gingen, antwoordde ze meer dan eens dat ze zich niet precies kon herinneren hoe iets is gegaan. Jorritsma toonde weinig reflectie, maar constateerde wel dat de wereld er van 1998 tot en met 2002 heel anders uit zag.
Verberg wist zich schijnbaar feilloos te herinneren wat de enquêtecommissie hem ook vroeg. De voormalig topambtenaar en oud ceo van Gasunie beschreef de verhoudingen in het gasgebouw. Dat is de benaming voor de samenwerking tussen de Staat en de oliebedrijven. Het kon knetteren tussen de partijen, beschrijft Verberg. Maar naar buiten toe werd altijd eenheid uitgestraald. De gaswinning moest zo effectief en efficiënt mogelijk plaatsvinden. Het definitief sluiten van het gasveld noemt Verberg onverstandig. ‘Je weet nooit wat er gebeurt.’
Een uitgebreide samenvatting van de derde verhoordag lees je hier. Het liveblog van woensdag is hier terug te lezen.
Wat is de parlementaire enquête?
De trouwe lezer kent hem waarschijnlijk al, maar voor wie hier nieuw is laten we hem nog even zien: wat is die parlementaire enquête eigenlijk? Met dit zwaarste onderzoeksmiddel dat de Tweede Kamer kan gebruiken, moet de waarheid over de gaswinning in Groningen boven tafel komen. Na maanden van dossieronderzoek en besloten voorgesprekken, worden sinds maandag zeventig betrokkenen onder ede gehoord.