Wekdienst parlementaire enquête 1/7: Sociale gevolgen van de gaswinning

De enquetezaal van de Tweede Kamer
De enquetezaal van de Tweede Kamer © Mario Miskovic / RTV Noord
Goedemorgen! De openbare verhoren van de parlementaire enquête gaswinning zijn deze week begonnen. Tijdens de openbare verhoren beginnen we iedere dag met onze wekdienst, zodat je weet wat je deze dag kunt verwachten en we blikken kort terug op de dag van gisteren.
De dag van vandaag staat in het teken van gedupeerden en daarmee gaat de commissie verder waar ze maandag is gebleven. Toen deden Herman de Muinck, Sijbrand Nijhoff en Susan Top hun verhaal. Onderzoeker Tom Postmes zal deze dag het brede beeld schetsen over het mentale welzijn in het bevingsgebied en Annemarie Heite doet haar ervaringen met de gasproblematiek uit de doeken.

Wie worden vandaag verhoord?

10.30 uur: Tom Postmes
Tom Postmes is hoogleraar sociale psychologie aan de RUG en zette samen met zijn collega’s het grootschalige onderzoek Gronings Perspectief op in het aardbevingsgebied. In dit onderzoek wordt de mentale gezondheid van inwoners van het aardbevingsgebied gemonitord. In die hoedanigheid spraken Postmes en zijn collega’s vele gedupeerden van de gaswinning. Postmes was onlangs nog zeer kritisch op de Mijnraad, die adviseerde meer gas te winnen in Groningen.
14.00 uur: Annemarie Heite
Annemarie Heite ontpopte zich in de jaren na de aardbeving bij Huizinge tot het gezicht van de gasproblematiek in Groningen. Ze ging de strijd aan met de NAM en toenmalig minister Henk Kamp. De documentaire ‘De Stille Beving’ gaat over Heite en haar gezin. Voor de film zijn twee jaar lang 24 camera’s geplaatst in de boerderij van Heite in Bedum. Heite werd een spreekbuis van vele Groningers en verscheen daarom door de jaren heen in menig talkshow. In 2017 won ze voor die optredens de Vrouw in de Media Award.
De genoemde tijden zijn onder voorbehoud. Mogelijk loopt een verhoor uit, waardoor de starttijden kunnen veranderen.

Liveblog

Je kunt de openbare verhoren volgen op rtvnoord.nl/enquete. Ook houden we een liveblog bij waar onze verslaggevers opvallende uitspraken en momenten in bijhouden.

Vooruitblik

Deze vrijdag 1 juli is voorlopig meteen de laatste verhoordag. De Tweede Kamer gaat binnenkort met zomerreces en pas aan het einde van de zomer worden de verhoren weer opgepakt. De eerstvolgende verhoordag is maandag 29 augustus. Dan zijn we ook weer terug met deze wekdienst.

Terugblik

Donderdag moesten Johan de Haan van de NAM en Pieter Dekker van Shell de vragen van de enquêtecommissie beantwoorden. Daaruit bleek dat schade in Groningen voor beide bedrijven een acceptabel risico was.
De beving bij Huizinge was weliswaar een 'gamechanger', volgens Dekker. Het zorgde er niet voor dat de gaswinning omlaag ging zoals de toezichthouder vroeg. De reden: volgens de NAM en ook Shell zou een verlaging niet zorgen voor minder zware aardbevingen, alleen de frequentie zou omlaag gaan. ‘En daarmee losten we het probleem van de veiligheid niet op’, aldus Dekker. Hij gaf toe dat Groningers onvoldoende betrokken zijn bij de afwegingen.
Dag 4 van de openbare verhoren: Huizinge was game changer, maar handelen veranderde niet
De Haan erkende spijt te hebben de vele waarschuwingen van onder andere de Groninger Bodem Beweging en de burgemeester van Loppersum te hebben genegeerd. ‘Achteraf heb ik er spijt van dat ik de waarschuwingen niet agressiever heb gemeld bij de NAM en de NAM-raad’, zei De Haan. De schadeafhandeling liep de NAM na Huizinge over de schoenen. ‘Misschien hadden we beter en eerder kunnen zien aankomen dat dat niet NAM’s competentie was’, zegt De Haan daarover. ‘Het spijt me dat we dat niet eerder onderkend hebben.’
Een uitgebreide samenvatting van de vierde verhoordag lees je hier. Het liveblog van donderdag is hier terug te lezen.