Burgemeester Velema maakte vergeefs bezwaar tegen tenten in Ter Apel

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) kwam maandagavond tot de conclusie dat er geen crisisnoodopvangplekken in de regio of elders in het land meer beschikbaar waren. Zelfs de 'doorstroomlocatie' in Stadskanaal, een tent waar honderd asielzoekers uit Ter Apel 's avonds naartoe kunnen worden gebracht om daar voor één nacht te blijven, zat vol.

'Ik heb gezegd tegen het COA dat ik daar moeite mee heb, maar een klein tentje op particulier terrein mag. Ik kan het COA alleen aanspreken op het feit dat er weer meer dan 2000 mensen worden opgevangen in het aanmeldcentrum', zegt Velema.

De burgemeester verwijst daarbij naar de afspraken die in april met het COA en staatsecretaris Van der Burg (Justitie en Veiligheid) zijn gemaakt. Die afspraken houden in dat maximaal tweeduizend asielzoekers in het aanmeldcentrum mogen verblijven. Maar de praktijk is dat dit maximum regelmatig wordt overschreden.

Velema baalt dat de situatie in Ter Apel opnieuw uit de hand loopt: 'Het COA is verantwoordelijk voor hoe de opvang wordt gerealiseerd en daar vind ik wat van, namelijk beschamend.'

De tenten zouden maar één nacht staan, maar veel gemeenteraadsleden zijn bang dat de tenten van het Rode Kruis voor langere tijd nodig blijken.

'We staan met de rug tegen de muur. Als we toestaan dat er tenten bij het aanmeldcentrum neer worden gezet dan denkt de rest van het land: prima, ze lossen het daar wel op. Maar het alternatief om vluchtelingen buiten laten slapen vinden wij ook geen optie', zegt fractievoorzitter Marco Visscher van Gemeentebelangen Westerwolde.

Wim Eilert van de PvdA over de noodpaviljoens die eerder op het terrein van het COA stonden. 'De burgemeester wilde die niet, maar toch stonden ze er wel. Het gaat nu weliswaar om kleine tenten van het Rode Kruis, maar ik vind wel dat de burgemeester wordt ondermijnd in zijn gezag.'

De raadsleden vinden dat Ter Apel in de steek wordt gelaten. 'ik snap heel goed dat het COA die mensen een goeie slaapplek wil geven, maar de instroom is gewoon te groot. Die discussie moet worden gevoerd. Te weinig gemeenten bieden de helpen de hand. Die laten ons in de steek. Kom op, help ons nou', zegt Eilert.

Klaas Buigel (VVD): 'Je moet niet beginnen aan die tenten, want dan is het einde zoek.' Buigel zou graag zien dat Den Haag meer de regie neemt. 'Het COA kan het niet aan. Die heeft het bij de staatssecretaris neergelegd en die legt het weer bij de veiligheidsregio neer. Dit schiet niet op', zegt de VVD'er.

Velema ziet alles met lede ogen aan en lijkt weinig te kunnen doen: 'Dit is de derde of vierde negatieve ervaring dat er een beroep wordt gedaan op het Veiligheidsberaad en niet geleverd wordt.'

Hij is bevreesd voor 'een slijtageslag' voor de omwonenden van het aanmeldcentrum en de medewerkers van het COA: 'Deze situatie zorgt voor heel veel onrust rondom het COA-terrein en leidt tot incidenten in de buurt. Dat wil je niet', zegt Velema.

Raadsleden bevestigen de onrust in het dorp. 'Er slapen soms mensen in tuinen en nog niet zo lang geleden zijn er drie mensen aangetroffen die sliepen in een openbaar toilet', zegt raadslid Klaas Buigel (VVD).

De politie bevestigt dat er in de afgelopen weken meerdere incidenten zijn geweest met asielzoekers die slapend werden aangetroffen in de openbare ruimte. 'We spreken die mensen daar op aan en vragen ze een andere plek te zoeken om de nacht door te brengen', aldus een politiewoordvoerder.

De raadsleden zouden graag zien dat staatsecretaris Eric van der Burg van Justitie en Veiligheid snel meer bevoegdheden krijgt om iets aan de problemen in Ter Apel te doen. Burgemeester Velema sluit zich daar bij aan. Die wens komt overeen met het advies van de Raad voor het Openbaar Bestuur en de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken

'Wat ik constateer is dat de afspraken tussen de veiligheidsregio en het ministerie te vrijblijvend zijn en dat gemeenten er nog altijd voor weg kunnen draaien om hun aandeel in de opvang te leveren', besluit Velema.