Purified Metal Company in Farmsum ontslaat personeel: ‘Het is frustrerend en superwrang’

De fabriek in Farmsum
De fabriek in Farmsum © Sander Slager/RTV Noord
Schrootverwerker Purified Metal Company (PMC) in Farmsum zit financieel in de problemen. Vijftien van de 47 medewerkers krijgen ontslag of geen verlenging van tijdelijke contracten. Het bedrijf gaat voorlopig in afgeslankte vorm door.
Het in september 2020 door Koning Willem-Alexander geopende bedrijf heeft te maken met te weinig aanvoer van vervuild schroot. De reden is dat de overheid metaalschroot met chroom-6 nog altijd niet de status 'gevaarlijk' heeft gegegeven. Als dat het geval is kan dit schroot specifiek door PMC verwerkt worden. Nu verdwijnt het grotendeels in de commerciële markt.

Nieuwe methode

PMC heeft een methode ontwikkeld om vervuild staalschoot op voor mens en milieu verantwoorde wijze te verwerken. Na verwerking is het schroot opnieuw bruikbaar.
Wat is chroom-6?
Chroom-6 is volgens de arbeidsinspectie een gevaarlijke stof die na blootstelling, op termijn kan leiden tot ernstige gezondheidsschade in de vorm van kanker of een nadelig effect op de voortplanting. Dit wordt ook wel een CMR-stof genoemd: Carcinogeen, Mutageen, Reproductietoxisch. Aan het werken met CMR-stoffen worden extra verplichtingen gesteld.
Een bijkomend probleem is dat per 1 juli vorig jaar er een stortverbod geldt voor asbeststaal. Ook dit moet apart verwerkt worden, maar de naleving ontbreekt. Hierdoor verdwijnt het asbestschroot in het geheel en is het ontraceerbaar.
Om de bouw van de fabriek mogelijk te maken is in totaal zeventig miljoen euro geïnvesteerd, waarvan ongeveer vijftig miljoen overheidsgeld. Naast banken doen ook de NOM en het GROEIfonds van het Economic Board Groningen financieel mee.

Kort geding

Ondanks de geïnvesteerde miljoenen wil de overheid nu eerst een onderzoek om uit te zoeken of met chroom-6 bewerkt staal de status 'gevaarlijk' moet krijgen. Een onderzoek dat zeker een half jaar gaat duren.
Afgelopen dinsdag diende een kort geding waarin PMC de staat daagde om dit staalschroot wel als 'gevaarlijk' te kwalificeren, zodat PMC geholpen is en meer aanvoer krijgt.
Directeur Jan Henk Wijma is over de uitkomst van het kort geding positief gestemd. ‘Ik denk dat we ons verhaal goed voor de rechter hebben kunnen brengen. De overheid kreeg kritische vragen van de rechter. Wel werd duidelijk dat het onderzoek nog niet eens gestart is en ik twijfel ook aan de intentie of dit op korte termijn wel gaat gebeuren.’
Het is frustrerend, kwalijk en superwrang dat we gedwarsboomd worden door de overheid
Jan Henk Wijma, CEO Purified Metal Company
De uitspraak wordt binnen drie weken verwacht. Maar ondertussen krijgt PMC veel minder aanvoer dan nodig en moet het bedrijf de tering naar de nering zetten. ‘Het is frustrerend, kwalijk en superwrang dat we gedwarsboomd worden door de overheid, die zelf veel geld in de fabriek gestoken heeft om circulariteit te stimuleren. En we hebben aangetoond dat we alle vervuiling afvangen.’

Niet vol te houden

Als het kort geding niet in het voordeel van PMC uitvalt is het op termijn niet vol te houden concludeert Wijma. ‘Een duurzame verwerking zoals wij doen is gewoon duurder en dat verliezen we van iedere commerciële verwerker. En we hebben nu gewoon te weinig werk. We ontslaan onze mensen niet, omdat ze geen goed werk leveren.’
Zo is het voor Wijma en zijn mensen een emotionele dag, maar hij houdt hoop. ‘We ontslaan geen verkoopmedewerkers, die hebben we echt nodig om ons product voor het voetlicht te blijven brengen. Vanuit het buitenland komen nu ook aanvragen. We geven het niet op en een positieve uitspraak zou ons enorm helpen.’

Niet speculeren

Een negatieve uitspraak van de rechter is iets waar Wijma nog niet aan wil denken. ‘Financiers willen op een gegeven moment natuurlijk weten waar ze aan toe zijn. Laten we daar nog maar niet over speculeren.’