Nieuw project moet werkgevers bewuster maken van de geldzorgen van hun werknemers

Christiaan Dekker en Sandra Pot in gesprek met Antje van Niejenhuis van Wedeka
Christiaan Dekker en Sandra Pot in gesprek met Antje van Niejenhuis van Wedeka © Door geldzorgen geraakt
Hoe kunnen werkgevers hun werknemers met geldzorgen helpen? Dat is de vraag die de Protestantse Kerk Nederland, werkgeversorganisatie VNO-NCW MKB Noord en Welstad zichzelf stellen. Met het project ‘Door geldzorgen geraakt’ hopen ze werkgevers in Oost- en Midden Groningen handvatten te geven om hun werknemers met geldzorgen te helpen.
Christiaan Dekker is diaconaal consulent in Oost-Groningen. Zijn werk richt zich specifiek op armoedebestrijding. Dekker: ‘We zagen dat er best wel wat aanbod is voor werkgevers die hun werknemers willen helpen, maar dat dit aanbod hen slecht bereikt.’

Eerst luisteren

Het is dan ook niet de bedoeling om een campagne over werkgevers uit te storten in de hoop dat ze daar iets mee doen, vertelt Sandra Pot van VNO-NCW MKB Noord. ‘We gaan eerst luisteren naar de werkgevers. Wat speelt er bij hen, wat hebben ze nodig en wat doen ze al?’
Daartoe gaan Dekker en Pot met zoveel mogelijk werkgevers persoonlijk in gesprek. Daarnaast is er een vragenlijst opgesteld waarvan ze hopen dat veel Oost-Groningse werkgevers deze invullen.
In Veendam en Pekela heeft ruim 1 op de 3 inwoners betalingsachterstanden
Christiaan Dekker - diaconaal consulent

Armoede in Oost-Groningen

‘Als je kijkt naar recente armoedecijfers heeft landelijk 1 op de 5 huishoudens te maken met betalingsachterstanden. Maar in bijvoorbeeld Stadskanaal is dat 1 op de 4, en in Veendam en Pekela zelfs ruim 1 op de 3’, aldus Dekker. Daar bovenop komen nog de mensen die financieel op het randje balanceren. Dekker: ‘Veel mensen kunnen tegenslagen minder goed opvangen; door bijvoorbeeld het stijgen van de energieprijzen zakken ze door het ijs. Daar maak ik me zorgen over.’
Door werkgevers bewust te maken van wat er speelt hopen Dekker en Pot een beweging in gang te zetten. Dekker: ‘Werkgevers denken vaak dat zo’n tien procent van hun medewerkers financiële achterstanden heeft. Wanneer ze de werkelijke cijfers horen, schrikken ze.’

Werknemer met schulden kost 13.000 euro per jaar

Waarom zou je je als werkgever bemoeien met de financiële problemen van je werknemers? ‘Gemiddeld kost een werknemer die te maken heeft met armoede en schulden een werkgever 13.000 euro per jaar’, vertelt Pot. ‘Dat is een optelsom van verminderde productiviteit en ziekteverzuim door stress, maar ook bijvoorbeeld kosten voor een eventueel loonbeslag.’
Dekker: ‘Geldzorgen geven stress, als dat lang genoeg duurt komen mensen in een overlevingsstand. Hierdoor lukt het ze alleen naar de korte termijn te kijken. Ze overzien de situatie niet meer. Mensen staan continu ‘aan’ om de crisis te lijf te gaan. Dat maakt geestelijk en lichamelijk ziek.’
Je ziet dat werkgevers heel ver willen gaan om hun werknemers te helpen
Christiaan Dekker - diaconaal consulent

Grote betrokkenheid van werkgevers

Maar het draait zeker niet alleen om geld. Dekker en Pot zijn positief verrast door de grote betrokkenheid van werkgevers bij hun werknemers. Dekker: ‘Je ziet dat werkgevers heel ver willen gaan om hun werknemers te helpen.’
Van extra uren werk aanbieden tot het vroegtijdig uitbetalen van het vakantiegeld; werknemers blijken bereid om mee te denken. Dekker: ‘Tegelijkertijd zie je ze worstelen, omdat ze liever werken aan structurele oplossingen zodat de problemen niet terugkeren. Daar hebben ze hulp bij nodig.’

Praat erover

Op geldzorgen rust een groot taboe. Vaak is de nood al te hoog wanneer werknemers bij hun werkgever aan de bel trekken. Pot: ‘Mensen melden zich vaak pas als ze al bijna het huis uit worden gezet. Daar is vaak een hele periode van stress en andere problemen aan voorafgegaan.’
Dekker: ‘Er speelt schaamte en trots, allerlei redenen waarom zo’n gesprek moeilijk is. Ook daar zien wij een rol. Want wanneer werkgevers signalen eerder opvangen en het gesprek aangaan, kan veel ellende worden voorkomen.’

Hoe nu verder?

Op dit moment zit het project in de ‘luisterfase’. In de zomer wordt gekeken op welke manier werkgevers daadwerkelijk geholpen kunnen worden. Dekker: ‘Die plannen leggen we voor aan de werkgevers met de vraag of ze bepaalde stappen echt willen gaan zetten.’
Zo geven werkgevers aan dat een soort spreekuur - met een onafhankelijk persoon - voor werknemers die daar behoefte aan hebben zou kunnen werken. Ook weten werkgevers vaak niet bij welke organisaties ze terecht kunnen wanneer ze hun werknemers willen helpen. Dekker: ‘Ze missen het overzicht en korte lijnen. Werkgevers willen graag weten wie ze kunnen bellen en welke partijen ze kunnen vertrouwen.’
Dekker en Pot komen graag in gesprek met nog meer werkgevers. Maar ook werknemers die iets willen delen rondom dit thema zijn meer dan welkom om contact op te nemen.