Burgemeester Velema raakt geëmotioneerd in Tweede Kamer: 'Er moet nu wat gebeuren'

Een groot deel van de Westerwoldse gemeenteraad en burgemeester Jaap Velema vertelden dinsdagavond aan Tweede Kamerleden wat de problemen zijn bij het landelijke aanmeldcentrum in Ter Apel.

Velema betoogt dat de crisis in Ter Apel al negen maanden duurt. Op meerdere avonden zijn er te weinig plekken voor aankomende asielzoekers, waardoor zij in tenten, op stoelen of op de grond moeten slapen.

Ondertussen wordt er op landelijk niveau regelmatig gesproken over oplossingen, maar volgens Velema ontbreekt het aan acties: 'Als iedereen elkaar maar blijft aankijken, dan wordt het probleem in Ter Apel niet opgelost. Dit gaat zo echt niet langer', maakt hij dinsdagavond duidelijk in het gebouw van de Tweede Kamer.

Hij krijgt bijval van raadslid Herma Hemmen (CDA), die namens een deel van de gemeenteraad spreekt. 'Wij zijn het geduld voorbij. Dit moet stoppen, voordat de situatie in Ter Apel helemaal uit de hand gaat lopen.' Ze doelt daarmee onder andere op het afbrokkelende draagvlak onder inwoners voor de opvang in het dorp.

Er moet volgens de burgemeester van Westerwolde dan iets gebeuren: 'Wij voelen ons onmachtig. Mensen die zijn aangenomen om asielzoekers door het asielproces te begeleiden zeggen nu: 'We jagen de mensen door het systeem. Een manager van het COA zei tegen mij: 'Mijn mensen voelen zich verlamd', aldus Velema.

Wanneer hij tijdens zijn slotwoorden nogmaals duidelijk maakt dat er nu écht iets moet gebeuren, raakt het hem. 'Wat nodig is, is dat er acuut iets gedaan moet worden aan deze situatie. We gaan straks de zomerperiode in. Ik maak mij daar ernstige zorgen over', vertelt een aangeslagen burgemeester die vervolgens zijn microfoon uitdrukt.

Om de Haagse beleidsmaker een handje te helpen, heeft de gemeenteraad een actieplan opgesteld met tien punten. 'Het allerbelangrijkste is dat het Rijk onderscheid gaat maken tussen kansarme en kansrijke asielaanvragen', vertelt raadslid Herma Hemmen.

Daarmee hopen de raadsleden dat het draagvlak voor asielopvang weer terugkomt. Een deel van de asielzoekers komt namelijk naar Nederland, terwijl ze vooraf weten geen recht te hebben op een verblijfstatus. Toch moet Nederland ze opvangen. De asielzoekers zijn vaak afkomstig uit veilige landen en veroorzaken overlast. Door deze groep in een gesloten setting op te vangen, moet de overlast afnemen denkt de gemeenteraad.

Ook willen de raadsleden dat de staatssecretaris gemeentes gaat verplichten om asielzoekers op te vangen, er extra geld komt om meer boa's in te zetten rondom Ter Apel en dat winkeldieven in Ter Apel niet meer een waarschuwing krijgen bij het eerste vergrijp. 'Die regeling pakt desastreus uit voor Ter Apel', aldus Hemmen.

Velema kijkt positief terug op het gesprek met de Kamerleden: 'Het was een goede uitwisseling van informatie. Maar het blijft onzeker of de staatssecretaris nu de ruimte neemt om te doen wat nodig is: het sneller plaatsen van statushouders bij gemeentes en het creëren van voldoende opvangplekken.'

Verder voegt hij nadien toe: 'De situatie in Ter Apel is niet meer te harden. Al negen maanden doen COA, politie en IND tijdens deze moeilijke situatie hun werk. Ik maak mij ernstige zorgen over wat er gebeurt als er nu niet wordt gehandeld en daar kwamen de emoties uit voort.'