Staatssecretaris geeft ‘winstwaarschuwing’ af over Lelylijn

Staatssecretaris Heijnen
Staatssecretaris Heijnen © ANP
Inwoners van Groningen en Friesland moeten nog niet teveel rekenen op de komst van de Lelylijn. Staatssecretaris Vivianne Heijnen is sceptisch over een eventuele bijdrage uit Europa voor de snelle treinverbinding tussen Groningen en de Randstad.
De bijdrage uit Europa is nodig, omdat het kabinet zelf drie miljard euro heeft begroot en de aanleg van de Lelylijn minimaal het dubbele gaat kosten.
‘Ik wil een winstwaarschuwing afgeven’, zegt ze tijdens het debat over de infrastructuur in ons land. ‘We hebben een enorm ambitieus coalitieakkoord, waarin drie miljard euro is uitgetrokken voor de Lelylijn. Voor het project is nu de helft van het geld binnen, we moeten nog de helft ophalen.’

'Ik hoop op Europees geld'

Heijnen geeft aan dat er niet teveel van de bijdrage vanuit Europa moet worden verwacht. De regio en een deel van de Kamerleden hoopt dat de Europese Unie miljarden gaat bijdragen aan de aanleg van de Lelylijn, maar dat is nog verre van zeker. ‘Ik hoop dat we geld krijgen uit Europa, maar in alle eerlijkheid weet ik niet of dat het volledige financiële gat gaat vullen.’
Onder meer het Friese Kamerlid Habtamu de Hoop (PvdA) kreeg onlangs van een topambtenaar van het ministerie van Infrastructuur te horen dat het nog niet zo gemakkelijk is. De Lelylijn moet allereerst aan een aantal voorwaarden voldoen: de verbinding moet grensoverschrijdend zijn, de trein moet minimaal 160 kilometer per uur rijden, het spoor moet toegankelijk zijn voor langere goederentreinen en het spoor moet geëlektrificeerd zijn, zo vertelde afdelingshoofd Geert Buijs van het ministerie van Infrastructuur aan leden van de Tweede Kamer.

Landen vechten om miljarden

Ook is het afwachten of de Lelylijn überhaupt kans maakt op Europese financiering, schetst Buijs. ‘Er is 25,81 miljard euro beschikbaar’, legde Buijs toen uit. ‘Bijna de helft van dat bedrag is toebedeeld aan EU-cohesielanden.’
Buijs schetste toen ook een beeld dat Nederland vaker plannen heeft ingediend, maar het eerder miljoenen ontving dan miljarden. 'Tussen 2014 en 2020 was er in Europa een redelijk vergelijkbaar bedrag begroot. Daarvan ging in totaal 670 miljoen euro naar Nederlandse projecten en 223 miljoen euro naar Nederlandse spoorprojecten.’

'Niet doorgaan zou ontzettend zonde zijn'

De Lelylijn heeft Europese miljarden nodig om überhaupt kans van slagen te hebben. Kamerlid De Hoop wil van de staatssecretaris nog weten welke potjes geld zij eventueel nog kan aanboren. ‘Ik proef uit het verhaal van de staatssecretaris dat wanneer Europa niet bijdraagt, de kans klein is dat de Lelylijn er überhaupt komt. Dat zou echt ontzettend zonde zijn.’
Heijnen geeft aan dat ze zich wil blijven inzetten voor de Lelylijn, maar dat ze hierbij ‘het eerlijke verhaal’ heeft verteld. ‘Maar ik wil het beeld van de Lelylijn hoopvol houden’, sluit ze haar betoog af.