Vijf jaar cel en tbs geëist tegen verdachten aanslag Willem Groeneveld

Tjeerd P. en Jaimy W.
Tjeerd P. en Jaimy W. © ANP
Tegen de twee verdachten van de aanslag op de Groningse journalist Willem Groeneveld is maandag vijf jaar gevangenisstraf en tbs met voorwaarden geëist.
Jaimy W. en Tjeerd P. gooiden in augustus vorig jaar, midden in de nacht, een molotovcocktail door de voordeur van de journalist. 'Een aanslag op de persvrijheid', zegt de officier van justitie maandag opnieuw.

Complotdenkers

Tijdens de inhoudelijke behandeling wordt duidelijk dat de twee verdachten elkaar leren kennen tijdens demonstraties tegen coronamaatregelen. P. zegt zich heel erg thuis te voelen tussen deze mensen. W. zegt vanwege zijn geloof tegen vaccinaties te zijn.
Ze demonstreren bij priklocaties van de GGD. Ook komen ze via appgroepen in contact met complotdenkers die bekende politici - zonder bewijs - beschuldigen van kindermisbruik.

Haat tegen stukken Sikkom

Groeneveld schrijft over de demonstraties bij priklocaties op stadsblog Sikkom. De veroordeelde complotdenker Joost Knevel, waar W. en P. via appgroepen contact mee hebben, is daar kwaad over. In een video zegt hij dat Groeneveld een 'misdadige journalist is, erger dan de NSB in de hele Tweede Wereldoorlog.'
De video is op de telefoons van de verdachten aangetroffen. Het blijkt de voedingsbodem te zijn voor de haat tegen Groeneveld. P. vindt dat Groeneveld te eenzijdig schrijft en zegt dat de journalist 'nog erger is dan de nazi's'.
Een week voor de aanslag wilde P. met een baksteen een raam ingooien bij het huis van Groeneveld, vooral om hem bang te maken. Het bleef bij plannen maken.

Plan diezelfde avond bedacht

Op 18 augustus, de dag van de aanslag, gaan de twee verdachten naar een kleine demonstratie bij een priklocatie in Groningen. Daar zien ze Groeneveld. Gedurende de dag delen ze berichten van Groeneveld over de demonstratie.
Die avond gaan ze naar het huis van Tjeerd P. Daar maken ze drie molotovcocktails met terpentine. Op een video, die in de rechtszaal is getoond, vertellen ze dat ze van plan zijn om een aanslag te plegen op Groeneveld.
Drie molo's, die gooien we bij een journalist hier in Groningen naar binnen
Jaimy W.
'Kijk wat hier in de focking tas zit. Drie molo's. Die gooien we bij een journalist hier in Groningen naar binnen', zegt Jaimy W. op de betreffende video. 'Ik ga vol richten op het kankerraam. Vieze vuile flikker man.'
Tegen kwart voor drie 's nachts gaan ze naar het huis van Groeneveld. Via Facebook hebben ze het adres van de journalist gevonden. P. gooit een raam van de voordeur in en gooit één brandende molotovcocktail naar binnen. De andere twee lijkt W. bij de voordeur te zetten.
Ongeveer een minuut nadat de molotovcocktail naar binnen is gegooid, komt Groeneveld naar beneden. Alleen de lont staat in brand. Daardoor ontstaat een schroeiplek op de houten vloer. Hij kan het zelf blussen, waardoor de schade beperkt blijft.
Na de aanslag slaan de verdachten op de vlucht. Daags erna worden ze opgepakt.
Willem Groeneveld vertelt na de zitting over de daders van de aanslag:
Verdachten aanslag Willem Groeneveld 'gek gemaakt door complotverspreiders'

'Niets herinneren'

Tijdens de zitting maandag zeggen beide verdachten dat ze zich er niets meer van kunnen herinneren. Ze verklaren 'stomdronken' te zijn geweest. 'Ik heb er geen herinnering aan', zegt W. De rechter gelooft het niet. 'Als het belangrijk wordt, verschuilt u zich achter de herinnering.'
Volgens deskundigen had het huis kunnen afbranden, waardoor Groeneveld en zijn vriendin hadden kunnen overlijden. Ook was er gevaar voor de directe buren, want de portiek is de enige vluchtroute.
Uit een psychiatrisch rapport is gebleken dat beiden verminderd toerekeningsvatbaar zijn. Tjeerd P. is licht verstandelijk beperkt. Jaimy W. heeft een persoonlijkheidsstoornis.
Ook heeft W. een strafblad. Hij handelde onder andere in wiet en is naast deze zaak verdacht van mishandeling.

Leven Groeneveld en vriendin radicaal veranderd

De levens van Groeneveld en z'n partner zijn op hun kop gezet. 'We hebben doodsangsten uitgestaan', zegt de vriendin van de journalist met tranen in haar ogen. 'Nog steeds schrik ik soms op, en zit ik rechtop in bed van angst.'
Groeneveld: 'Het is voor het eerst dat ik mij onveilig voelde door mijn werk. Ik let op mijn woorden, mijn journalistieke vrijheid is me deels ontnomen. Juist door krachten die schreeuwen dat pers niet vrij is.'
Nog steeds schrik ik soms op, en zit ik rechtop in bed van angst
Vriendin Willem Groeneveld
Het Openbaar Ministerie noemt het een 'aanslag op de persvrijheid'. Daarom past volgens de officier van justitie alleen een gevangenisstraf en daarnaast een behandeling, omdat de kans op herhaling voor beide verdachten groot is.
De advocaat van Groeneveld wil een schadevergoeding van in totaal tienduizend euro voor de immateriële schade. De officier van justitie gaat hierin mee in zijn eis.
RTV Noord-verslaggever Marten Nauta, die de zaak in de rechtbank volgde, laat zijn licht over de eis schijnen:
'Hoge eis in zaak Willem Groeneveld vanwege poging tot moord'

'Persoonlijk gekrenkt door artikelen Groeneveld'

De advocaat van Tjeerd P. vindt dat Groeneveld en zijn vriendin niet in levensgevaar zijn geweest. Daar zou volgens hem meer voor nodig zijn geweest. Ook zegt hij dat P. het niet beschouwt als een aanslag op de persvrijheid. 'Nee, hij voelde zich persoonlijk gekrenkt door dat wat Groeneveld schreef.'
Volgens de advocaat van Jaimy W. was het geen poging tot moord. 'Ze wilden dat Groeneveld en zijn vriendin in angst zouden leven. Ze hebben iemand bang willen maken, that's it.' Ze pleiten beiden voor vrijspraak.
De rechter doet over twee weken uitspraak.