Kabinet wil gemeenten kunnen verplichten asielzoekers op te vangen

Bedden voor asielzoekers in de noodopvang in Zoutkamp
Bedden voor asielzoekers in de noodopvang in Zoutkamp © Martijn Klungel/RTV Noord
Gemeenten worden straks verplicht om mee te werken aan de opvang van asielzoekers. Het kabinet gaat dat in een wet regelen en komt na de zomer met een wetsvoorstel. Dat heeft staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) vrijdag gezegd na de Ministerraad.
Het kabinet denkt aan twee manieren. Zo kan het aan provincies vragen om een bepaald aantal asielzoekers op te vangen die dat samen met de gemeenten gaan regelen. Een andere variant is dat de wens van het kabinet in de provincie wordt besproken, de provincie vervolgens de mogelijkheden daarvoor aangeeft bij de staatssecretaris, die dan een beslissing neemt.

Veel draagvlak, maar altijd 'nee'

Volgens de bewindsman is er in Nederland veel draagvlak voor de opvang van vluchtelingen. ‘Dan moet je ook als samenleving in totaal zeggen: dan moet het ook op een eerlijke wijze over Nederland worden verdeeld. Het kan niet zo zijn dat je collectief zegt: we moeten dat in Nederland doen, maar dat zé in de andere gemeente de opvang moeten regelen.’
Sommige gemeenten zeggen volgens Van der Burg altijd ‘nee’ en dat betekent dus dat ‘we aan andere gemeenten vragen om altijd ja te zeggen.’
Het gaat niet alleen om gemakzucht, zegt Van der Burg. ‘In sommige gevallen is het zo dat gemeenten zeggen: we hebben gewoon de plek niet. En dat kan. Tegelijkertijd, dat is ook bij andere gemeenten soms het geval en toch weten die dingen wel te realiseren. We hebben bijvoorbeeld gezien dat in het kader van de opvang van Oekraïners dingen soms wel lukten. Soms is er ook gebrek aan draagvlak in de gemeente dan wel bij de bevolking.’

Acuut opvangprobleem in Ter Apel blijft

De staatssecretaris erkent dat het plan geen oplossing biedt voor de acute opvangproblemen. In het aanmeldcentrum in Ter Apel is regelmatig zo weinig plek over dat asielzoekers bijvoorbeeld op stoelen moeten slapen. Verschillende organisaties spraken schande over de omstandigheden in het aanmeldcentrum.
In de Ministerraad is vrijdag niet gesproken over de acute opvangproblemen, aldus Van der Burg. Hij wijst op al bestaande plannen van het kabinet, zoals het openen van extra opvanglocaties in bijvoorbeeld Vlissingen. Daarnaast heeft het kabinet zijn oog laten vallen op Bant in Flevoland om een tweede aanmeldcentrum te openen.