Gedeputeerde Wulfse: kans op maximaal twee megadatacenters in Groningen

Servers in een datacenter
Servers in een datacenter © RTV Noord
In Groningen is in de Oostpolder naast de Eemshaven eventueel ruimte voor één of twee megadatacenters, zegt gedeputeerde Mirjam Wulfse tegen de NOS.
Als er nog techreuzen interesse hebben in het bouwen van een zogenoemde hyperscale-datacenter in Nederland, zal zo'n megadatacenter waarschijnlijk in het noorden van onze provincie komen te staan. De provincie Groningen zegt tegen de NOS hiervoor open te staan.
Afgelopen maand werd bekend dat in het ontwerpbesluit van minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening staat dat er in Nederland nog maar twee plekken zijn waar hyperscale-datacenters gebouwd mogen worden. Eén van die twee gemeenten is Het Hogeland.

Meer plannen

Uit een rondgang onder de twaalf provincies blijkt dat er nog eens ten minste zeventien plannen zijn voor nieuwe datacenters of uitbreidingen van datacenters van uiteenlopende grootte. Het gaat om projecten in Groningen en Noord-Holland. Nog niet alles is definitief. Er kunnen nog plannen voor kleinere datacenters (onder de 10 hectare, zo'n 15 voetbalvelden) bestaan waar een gemeente en niet een provincie voor verantwoordelijk is.
Datacenters zijn het hart van onze online wereld. Ze maken het mogelijk om online te winkelen, met elkaar te videobellen of om films en series te streamen. Nederland behoort met Amsterdam tot de top van de digitale infrastructuur van Europa, samen met Frankfurt, Londen, Parijs en Dublin. Volgens de Nederlandse brancheorganisatie staan er 185 datacenters in Nederland.
Mirjam Wulfse
Mirjam Wulfse

Middelpunt van discussie

De blokkendozen vol hypermoderne computers zijn de laatste maanden het middelpunt van discussie geworden, ingegeven door Zeewolde. Daar wilde het moederbedrijf van Facebook, Meta, een datacenter bouwen op een stuk grond van zo'n 245 voetbalvelden. Het project - en daarmee megadatacenters in algemeen - kwam onder vuur te liggen vanwege de omvang en de stroom die het vraagt.

Het Hogeland

Bijna twee weken geleden zag het bedrijf, na grote politiek en maatschappelijke druk, definitief van het plan af. Onlangs besloot minister De Jonge twee gemeenten aan te wijzen waar nog hyperscale-datacenters mogen komen. Een daarvan, Hollands Kroon (Noord-Holland), wil een 'pas op de plaats maken' en dus geen nieuwe megadatacenters bovenop de plannen die er nu al liggen.
De andere gemeente is dus Het Hogeland. Gedeputeerde Wulfse laat aan de NOS weten dat Groningen nog wel openstaat voor dergelijke grote datacenters. De verantwoordelijk wethouder in Het Hogeland wil nog niet reageren en eerst afstemming in het college afwachten.

Appingedam

De komst van een hyperscale-datacenter van ruim twintig hectare in Appingedam is sinds eind juni definitief van de baan. Ontwikkelaar DPM Realiseert wil wel kijken of er een datacenter van maximaal tien hectare kan komen op Fivelpoort, maar buurtbewoners zien dat niet zitten. Na de zomer wil de ontwikkelaar het plan voorleggen.
Ook hightech-, auto-, batterij- en energiebedrijven zijn welkom
Mirjam Wulfse, gedeputeerde

600 hectare grond

'Wij werden benaderd door grote ruimtevragers die zich rond de Eemshaven willen vestigen', zegt Wulfse. De provincie en de gemeente zijn toen gaan kijken waar er ruimte was. 'We zijn uitgekomen op de Oostpolder, die naast de Eemshaven ligt. Dat is een terrein van 600 hectare, waar grote ruimtevragers terechtkunnen.' Dat gebied is nu nog landbouwgrond.
Wat Wulfse betreft is er ruimte voor één of maximaal twee megadatacenters, maar wel alleen als dit past in de mix. Uiteindelijk hoopt ze op drie tot vijf partijen; ook bedrijven uit de hightech-industrie, auto- en batterijbedrijven en uit de energiesector zijn welkom. Ook willen ze er windmolens plaatsen. Er heeft zich nog geen partij gemeld die een megadatacenter in het gebied wil bouwen. 'De Oostpolder kan ook worden ontwikkeld zonder datacenters.'

Datacenterdebat

De NOS sprak daarnaast drie datacenterspelers, om te horen hoe zij het datacenterdebat ervaren. Zo benadrukt Microsoft, eigenaar van een hyperscale-datacenter in Hollands Kroon (en bezig met uitbreiden), dat 'half Nederland' bij hen draait. Het gaat om 350.000 bedrijven die gebruikmaken van de online diensten van de softwaregigant.
'Gebruiken we dit datacenter 100 procent voor Nederland? Nee', zegt Rob Elsinga, bij Microsoft Nederland verantwoordelijk voor technologie. 'Maar dat geldt ook niet voor Schiphol of de Rotterdamse haven.' Elsinga zegt er moeite mee te hebben als mensen alleen uitgaan van wat Nederland nodig heeft.
Iedereen wil een iPhone, maar niemand begrijpt dat je daarvoor een server nodig hebt in een datacenter
Michiel Eielts - directeur Equinix

In slecht daglicht

Alex Bit, technisch directeur van BIT datacenters, vindt dat de hyperscalers de hele datacentersector in een slecht daglicht plaats. 'Het is eigenlijk een hele andere tak van sport. In allerlei opzichten. Wij leveren diensten aan bijna uitsluitend Nederlandse bedrijven.' Zijn bedrijf bedient klanten vanaf een doorsnee industrieterrein in Ede; niet te vergelijken met de omvang van de datacenters van de techreuzen.
Ten slotte de Nederlandse directeur van de wereldwijde datacenterspeler Equinix. Ze hebben zogeheten co-locaties; datacenters waar je als bedrijf je eigen computers kunt aansluiten. 'Ik snap het onderbuikgevoel 'het is klaar'. Dat je je afvraagt of de sector wel zo hard moet groeien', zegt Michiel Eielts, tevens voorzitter van de Nederlandse brancheorganisatie voor de sector.
Hij benadrukt dat de groei nog wel even doorgaat. De vraag is er gewoon. 'Iedereen wil een iPhone, maar niemand begrijpt dat je daarvoor een server nodig hebt in een datacenter.'
Ook nu al nieuw mega-datacenter in de Eemshaven
In mei dit jaar is al besloten tot de komst van een nieuw datacentrum in de Eemshaven. Dat wordt gebouwd door QTS, een bedrijf dat datacenter-capaciteit beschikbaar stelt voor derden. Het Amerikaanse bedrijf heeft al een locatie in de Eemshaven en op de Zernike Campus, naast 26 vestigingen in het thuisland. Groningen Seaports verkocht de grond voor 9 miljoen euro. QTS investeert 800 miljoen euro in het gebied.

Het nieuwe datacentrum wordt een kleine 12 hectare (zo'n 18 voetbalvelden) en valt daarmee onder de noemer 'mega-datacenter', die volgens de Rijksoverheid groter zijn dan 10 hectare. Maar het valt niét onder de noemer 'hyperscalers', omdat QTS meerdere bedrijven bedient, en niet maar één bedrijf. Het datacentrum moet 100 procent op groene energie uit wind en zon draaien, stelt Groningen Seaports. Op het terrein zelf komen zonnepanelen.

Bijzonder is dat de grond van het datacentrum is verkocht aan QTS. Dat is na het dubieuze verhandelen van Google-grondrechten in de Eemshaven niet langer toegestaan. Omdat QTS al in 2019 een reservering had voor het terrein, kon het bedrijf in dit geval nog wel de grond kopen. Groningen Seaports heeft wel de eerste optie tot terugkoop.