Bedrijven nog niet voldoende voorbereid op hittestress: 'Denk aan de gevels'

De doelstelling van dit platform is om ondernemers in de provincie Groningen te helpen om duurzamer te ondernemen om bijvoorbeeld beter met warmte om te gaan. Hittestress zorgt, zo stelt Groningen Werkt Slim, gemiddeld voor een lagere arbeidsproductiviteit, een hoger ziekteverzuim en een hoger energieverbruik door de inzet van airconditionings-installaties en ventilatoren.

Coördinator: Floris van Dijk: ‘Er moet nog veel gebeuren. Ik schat in dat ongeveer twintig procent van de bedrijven in ons gebied het pand duurzaam op orde heeft om zowel in de winter als in de zomer efficiënt te kunnen functioneren.’

De boodschap van Van Dijk is duidelijk. ‘Het klimaat is in een snel tempo aan het veranderen en daar moeten bedrijven op anticiperen. De weerkaatsende ijskappen en ijsbergen op de Noord- en Zuidpool smelten snel, dus moeten we er zelf voor zorgen dat we het gebrek aan weerspiegelend ijs compenseren.’

Een flinke winst valt te behalen op gevels, stelt Van Dijk. ‘Negentig procent van de platte daken heeft nog zwart bitumen. Zwart absorbeert en houdt warmte vast. Dat is algemeen bekend. Het dakleer is een kacheltje op het dak. Dat is in de winter wel lekker, maar in warme periodes natuurlijk niet.’

Gevels en daken in warme Zuid-Europese landen zijn over het algemeen veel meer wit. ‘Ondernemers moeten zich meer op hitte voorbereiden. Hetzij door witte daken of door vergroening. Dat laatste zorgt voor een extra stilstaande luchtlaag, wat voor verkoeling zorgt. Een andere optie is natuurlijk zonnepanelen plaatsen om de warmte direct terug te kaatsen.’

Gevels zouden voorzien kunnen worden van groene planten, maar dat is volgens Van Dijk nu vaak nog lastig vanwege het veranderende gevelbeeld. Hetgeen vaak in strijd is met geldende vergunningen.

Bij Marne’s Mosterd in Groningen zijn al maatregelen genomen om verduurzaming in combinatie met warmteregulatie te realiseren. Manager Marius Zwijnenburg is verantwoordelijk voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. ‘We hebben ons dak van in totaal zesduizend vierkante meter vol gelegd met zonnepanelen.’

Het is een poging om naast minder energiekosten te krijgen, ook de temperatuur binnen beter te kunnen reguleren. In geval van tropische warmte worden maatregelen genomen, zegt Zwijnenburg. ‘Als het warm is schroeven we de productie terug. We zorgen voor meer drinken op de werkvloer en de medewerkers nemen voldoende pauzes.’

Er is ook een pilot gestart met het maken van een groene muur. ‘Stel dat we ons pand helemaal kunnen omkleden, dan houden we in de zomer de warmte buiten en in de winter binnen. We hopen dat verder uit te bouwen. De meterprijs van beplanting zal wel naar beneden moeten. Die is nu nog hoog. We doen ons best, maar er is nog een lange weg te gaan.’

Bij meubelzaak Kruit & Kramer in Groningen zijn ze acht jaar geleden begonnen met de overgang naar witte daken. Van de vier panden hebben de twee grootste nu een wit dak en zijn volledig voorzien van zonnepanelen.

Directeur Joop Kruit. 'We hebben het om twee redenen in gang gezet. Ten eerste vanwege het verminderen van de warmte en ten tweede zonnepanelen. Zonnepanelen zijn aan de onderkant ook gevoelig en de weerkaatsing van een wit dak levert nog wat meer rendement op ten opzichte van een absorberend zwart dak.

De ervaringen zijn positief. 'Onze ervaring is dat de temperatuur onder een wit dak in combinatie met LED-verlichting goed beheersbaar is. Het is onder een wit dak vergeleken met een zwarte vijf tot zes graden kouder. Bovendien kies je voor een dak dat 25 jaar ligt, dus dat moet toekomstbestendig zijn.'

Het is in ieder geval belangrijk om de isolatiewaarden omhoog te brengen om direct en indirect kosten te besparen, stelt Van Dijk van Groningen Werkt Slim. ‘Bij warmte neemt de concentratie, zeker bij routinematige processen, snel af. Of kijk naar winkels zonder goede airco waar klanten wegblijven. Daar zijn oplossingen voor.'

Volgens de coördinator is er naast de bouwtechnische kant ook installatietechnisch het nodige te verbeteren. 'Het is een kwestie van slimmer indelen. Airconditioningsinstallaties hoeven niet direct vanaf 9.00 uur vol aan. Dat kan in de loop van de dag ook. Of de ene medewerker krijgt een koude nek en verderop heeft een collega het te warm. Daar wordt onvoldoende aan gedacht. We zijn gewoontedieren en voeren onvoldoende regie hierop.’