Angstcultuur bij zorgboerderij Oldenbosch in Holwierde: 'Overal hangen camera's' (update)

'We zijn heel bang. Soms bellen we elkaar op, dan huilen we om wat we meegemaakt hebben', zegt één van de medewerkers.

Zorgboerderij Oldenbosch biedt allerlei vormen van zorg. In mei 2019 begint Stuut samen met zijn partner Dennis Roelofsen een woongroep voor jongeren die niet meer thuis kunnen wonen. Ook is daar dagopvang voor jeugd en dementerende ouderen en een bed and breakfast. Anderhalf jaar later opent het koppel een tweede locatie, midden in het dorp Holwierde. Op deze woonzorggroep gaat het mis.

Op de locatie aan de Hoofdweg is plek voor negen dementerende volwassenen. De kleinschalige woonvorm klinkt aantrekkelijk voor cliënten en werknemers. Maar een van de personeelsleden komt er al snel achter dat Oldenbosch geen veilige werkplek is. 'Sommige personeelsleden hadden corona of fysieke klachten, maar moesten verplicht aan het werk. Als ze niet kwamen, dreigde Stuut hen op staande voet te ontslaan.'

Eigenaar Gerrie Stuut bevestigt dat werknemers de vraag kregen om in coronatijd te werken. 'Om de continuïteit te waarborgen. Het is aan het personeel of ze dit wilden of niet.'

Oldenbosch heeft te maken met een personeelstekort, zo blijkt uit een mail in handen van RTV Noord. Daardoor staat er regelmatig ongeschoold personeel op de groep, vertellen medewerkers. Deze invallers weten niet of nauwelijks hoe ze moeten omgaan met kwetsbare mensen. Het grote verloop valt ook een familielid van een cliënt op. 'In een jaar tijd hebben we dertig werknemers zien passeren. Zoiets is voor dementerenden het allerslechtste plan.'

Stuut ontkent dat er ongeschoold personeel op de woonzorglocatie werkte. 'Al onze personeelsleden zijn geschoold om te werken met de doelgroepen die wij in de zorg hebben.' Het grote verloop onder werknemers herkent de eigenaar niet. 'Het is aan de medewerker of die bij ons wil werken of niet.'

Daarnaast voelen meerdere medewerkers zich seksueel geïntimideerd door eigenaar Gerrie Stuut. 'Seksueel getinte opmerkingen waren heel normaal', laat een vrouwelijke medewerker weten. Ook richting bewoners zijn dit soort opmerkingen hem niet vreemd, vertellen medewerkers.

Het meest opmerkelijke gebeurde rond kerst vorig jaar. Onder toeziend oog van allerlei collega's kreeg een vrouwelijke medewerker als kerstpakket een sekspakket. In deze doos zaten dildo's en andere seksartikelen. 'Gerrie had hier de grootste lol om, maar dit voelde vernederend. Deze man is zo narcistisch als de pest', vertelt het betreffende personeelslid.

Als het om seksuele intimidatie gaat, is Stuut kort: 'Daar klopt helemaal niets van.' Stuut zegt dat het sekspakket niet van hem zelf kwam, maar van een viertal collega’s.

Medewerkers van de woonzorggroep merken dat er na verloop van tijd steeds vaker bezuinigd moet worden, onder andere op eten en drinken. 'Van de Jumbo kwam regelmatig een groene klikobak met eten dat over datum was, maar nog wel geschikt voor de varkens. De moeder van Gerrie haalde daar eens een zak witlof uit voor cliënten. We mogen onze handen dichtknijpen dat niemand ziek is geworden', zegt een medewerker.

Melle Dost, voormalig cliënt bij de dagopvang op de boerderij zelf, beaamt dit. 'Er kwamen biobakken met eten dat eigenlijk bedoeld is voor de dieren. Er werd nog in gekeken of ze hier voedsel uit konden halen voor ons. Kaas of lunchbroodjes haalden ze daar uit.'

Ook het budget voor boodschappen doet de wenkbrauwen fronsen. 'Dat was in het begin 150 euro en later 225 euro. Daar moesten alle negen bewoners een week van eten en drinken', zegt een werkneemster. 'En dat terwijl er via familieleden veel meer geld binnenkwam.'

Zorgboerderij Oldenbosch laat weten dat cliënten nooit eten hebben gekregen dat bestemd was voor dieren.

Het gevoel van onveiligheid op de werkvloer zou volgens medewerkers de reden zijn dat tientallen medewerkers voortijdig hun biezen pakken of ontslagen worden. Dat komt onder andere door het cameratoezicht in het pand. 'Er hangen in totaal 32 camera's', vertelt een werkneemster. 'Als ik tijdens een nachtdienst in slaap zou vallen, zou hij (eigenaar Gerrie Stuut, red.) dat zien. Je moest uit de buurt blijven van camera's.'

Een collega van haar vertelt: 'Overal hangen camera's in het pand. Hij zei dat hij er nooit op keek, maar ik kreeg ineens een appje met een foto met daaronder de opmerking: koekoek duifje.' Ook spreekt Stuut volgens een andere medewerker mensen aan op handelingen die hij via de camera's heeft gezien.

Vakbond FNV spreekt er schande van: 'Dit is een bizar verhaal', zegt FNV-bestuurder Gehandicaptenzorg Camara van der Spoel uit Groningen. 'Je mag alleen camera's ophangen als je signalen hebt dat die nodig zijn, bijvoorbeeld dat er wordt gestolen uit een medicijnkast. Maar dan moet je eerst allerlei andere maatregelen hebben getroffen. Het is absoluut niet bedoeld om medewerkers in de gaten te houden. Dit lijkt mij gewoon intimidatie.'

Stuut bevestigt dat er 'voor de veiligheid van cliënten en werknemers' camera's in het pand aan de Hoofdweg hingen. 'Alle medewerkers en cliënten waren hiervan op de hoogte.' De camera’s registreerden volgens hem enkel beelden en geen audio.

Vakbond FNV heeft de afgelopen tijd signalen gekregen over zorgboerderij Oldenbosch. Van der Spoel vindt het opvallend dat er zoveel verschillende soorten zorg worden verleend in Holwierde. Deze 'zorgcowboys' ziet ze vaker:

'Door marktwerking zie je dat allerlei mensen daar een verdienmodel van hebben gemaakt. Ze halen wel het geld van cliënten binnen, maar hebben daar niet het personeel voor in huis. De mensen op de vloer werken mede daardoor in een onveilige situatie.'

De zorgboerderij heeft sinds de oprichting geen cliëntenraad of ondernemingsraad. Familieleden en werknemers kunnen alleen bij Stuut zelf hun beklag doen.

Oldenbosch laat weten dat zij wel degelijk een klachtenprocedure had voor cliënten en medewerkers. De klachtenprocedure voor cliënten staat vermeld op de website, die voor medewerkers blijkt volgens eigenaar Gerrie Stuut uit het arbobeleidsplan.

Op 1 juli krijgen medewerkers en cliënten te horen dat de woonzorggroep op 1 augustus stopt. Op dat moment zijn er nog zes bewoners. Familieleden moeten dus met spoed op zoek naar nieuwe woonruimte.

'In eerste instantie waren we verbouwereerd', vertelt een van de familieleden. 'Het nieuws zorgde bij iedereen voor veel verdriet.' De gemoederen bedaren enigszins als Stuut hen verzekert dat hij overplaatsing naar een nabijgelegen woonzorgcentrum heeft geregeld. Dat blijkt niet het geval. 'Hij had wat voorgesprekken gehad, maar uiteindelijk moesten we het als familie zelf regelen.'

Ook voor het personeel is het stoppen een klap: 'Binnen een maand moet iedereen eruit zijn. We moeten zelf solliciteren', zegt een van de personeelsleden. Medewerkers zeggen daarbij geen hulp te krijgen van eigenaren Stuut en Roelofsen.

Volgens Stuut is er wel degelijk geholpen bij de zoektocht naar een ander onderkomen voor zes bewoners van de gestopte woonzorglocatie. 'Er is samen met ons gekeken naar twee vergelijkbare huisvestingen in Delfzijl. Wij hebben dit voorgesteld aan de bewoners en familie. Uiteraard is het aan de familie waar de bewoner gaat wonen.' Medewerkers mochten daar open solliciteren, dus zonder concurrentiebeding.

In 2020 krijgt zorgboerderij Oldenbosch in totaal 14.400 euro als zorgbonus voor het personeel, blijkt uit cijfers van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Meerdere medewerkers geven aan deze bonus niet te hebben gekregen: 'Ik heb hem gebeld, gemaild, maar Stuut is nooit tot betaling overgegaan', vertelt één van hen.

Een jaar later keert het ministerie de zorgbonus niet uit aan Oldenbosch. Er is namelijk, ondanks aandringen van medewerkers, geen aanvraag voor gedaan. 'We zijn het vergeten', kreeg het personeel als reactie.

Stuut laat weten dat de zorgbonus is aangevraagd en uitgekeerd aan de personeelsleden die destijds intensief werkzaam zijn geweest met cliënten.

Medewerkers brengen de misstanden aan het licht in de hoop dat de zorgboerderij stopt: 'Hij haalt de hele zorg naar beneden. Deze man mag niks meer beginnen. Hoe hij medewerkers behandelt en ze eruit werkt, deze man is gewoon gevaarlijk', zegt één van hen. 'Het is zo'n prachtige locatie, maar door de eigenaar wordt het verpest', zegt een voormalige medewerker. 'Ik wil mijn steentje bijdragen om deze man te stoppen.'

Eigenaar Gerrie Stuut wilde in eerste instantie niet uitgebreid reageren op vragen van RTV Noord over de misstanden bij zijn zorgboerderij. Volgens hem gaat het om verhalen van teleurgestelde werknemers. 'Ze vinden het jammer dat we de deuren moeten sluiten.' Uiteindelijk ging Stuut op advies van zijn advocaat alsnog in op vragen.

De Groningse GGD is inmiddels een onderzoek gestart naar de problemen bij zorgboerderij Oldenbosch. Dat is gebeurd nadat de gemeente Eemsdelta daar signalen over binnenkreeg. Over de inhoud van het onderzoek kan een woordvoerder van de gemeente niets zeggen. 'Wij wachten het onderzoek van de GGD af.' Stuut ziet het rapport met vertrouwen tegemoet. 'Wij verwachten geen bijzonderheden of vreemde uitkomsten.'

Ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft meldingen gehad van misstanden bij Oldenbosch. Over de inhoud daarvan kan een woordvoerder geen mededelingen doen. Naar aanleiding van de meldingen kan het zijn dat de inspectie een eigen onderzoek start.