Zomercolumn: meer Gronings dan ooit daarvoor

Eva Hulscher
Eva Hulscher © RTV Noord
Soms is het goed om wat nieuws te doen. Een open deur, dat weet ik, maar toch. Een mens kan dingen weten en er toch niet naar handelen.
Begin dit jaar kwam de vraag wie reportages wilde maken voor een nieuw programma van Omroep Max. Zonder precies te weten waar ik in zou stappen, meldde ik me aan. Een bijzonder besluit voor iemand die normaal voor elke keuze een hele tijdlijn aan stappen doorploetert: informatie verzamelen, balans opmaken, heroverwegen, twijfelen en dan pas kiezen.
Erik Hulsegge geniet van een welverdiende vakantie. Zijn plek op de zondagmorgen wordt de komende weken ingenomen door medewerkers van RTV Noord. Eva Hulscher bijt vandaag het spits af.
Toegegeven: de vraag kwam op precies het goede moment. Het was maart en de laatste coronamaatregelen werden net door het kabinet terzijde geschoven. Wat voor me lag was een maatschappij die verlangde weer als normaal te draaien. Ik deelde dat verlangen niet. Twee jaar lang had ik me volledig op het coronavirus en de gevolgen gestort. Dat was journalistiek gezien geweldig geweest, af en toe slopend en uiteindelijk - omdat vrijwel alles in het leven went- niet bijzonder meer. Maar terug naar het voorspelbare ritme van een doorsnee nieuwsjaar, trok me ook niet.
En toen kwam Max met Expeditie Nederland, een human interest-programma. Elke aflevering kreeg een thema mee en het was aan mij om daar een Groningse invulling aan te geven. Zes minuten mocht elke reportage beslaan, al snel vier minuten meer dan een gemiddeld nieuwsverslag. Dat alleen al was genoeg reden om het avontuur aan te gaan: een paar maanden lang zou ik me helemaal kunnen richten op het maken van televisie.
Ik begon met tafeltennis en neut’n schaiten en ging in stilte het wad van Noordpolderzijl op. In Feerwerd bezocht ik de nog werkende korenmolen en van spelt uit Kloosterburen bakte ik brood. Ik zag ontroering bij palingvisser Gaele Postma, trots bij kermisfamilie Speelman en toewijding bij Dieneke, die al sinds hun huwelijk voor Henk zorgt. Hoe kan het toch, dacht ik gaandeweg, dat al die mooie plekken en boeiende mensen tot nu toe voor mij verborgen bleven?
Ineens wist ik het: niets was veranderd, behalve mijn blik. Al twintig jaar had ik een nieuwsbril op en die had ik voor dit programma afgezet. Voor even hoefde iets niet problematisch, nieuw, mislukt of uniek te zijn; of hoe het begrip nieuws ook maar te definiëren valt. Met het afzetten van de nieuwsbril vielen alle beperkingen weg. Eigenlijk, kwam ik achter, heeft iedere Groninger een verhaal. Het voelde als een bevrijding.
Leerzaam was het ook. Nooit opgeven, is de boodschap van Marko en Mariska die met hun kraakactie een boerderij in Middelstum van de sloop redden. Danser Mohamed Yusuf Boss geeft mee dat je altijd bereid moet zijn je mening te herzien als anderen je nieuwe perspectieven bieden. Niet uitstellen als je iets graag wilt, vinden Hellen en Willem, die het drukke Amersfoort verruilden voor de rust en ruimte in Ulrum. Bordspel-influencers Janine en Inge uit Bedum lieten me zien: van heel veel lachen wordt het leven een stuk leuker.
Ineens voelde ik me meer Gronings dan ooit daarvoor. Bij elke reportage stond ik extra stil bij het publiek: de niet-Groningers. Die zou ik wel even laten zien hoe mooi onze provincie is. Als het even kon draaide ik alleen op zonnige dagen en de hoofdpersonen vroeg ik hun hele ziel en zaligheid bloot te leggen. Nederland moest maar eens zien dat Groningen meer is dan ‘ver weg’, ‘koud’ en ‘daar waar de aardbevingen zijn’. Of het is gelukt, moet de kijker maar bepalen. Zo niet, dan heeft dit programma in elk geval mij het besef gebracht: wie een open blik heeft, ziet meer. Zeker in onze mooie provincie.
Eva Hulscher.