Melkveehouder Datema over gesprek Remkes: 'Stap terug van kabinet nog niet gezien'

De deelnemers aan het overleg bij elkaar
De deelnemers aan het overleg bij elkaar © Jeroen Jumelet/ANP
Bemiddelaar Johan Remkes noemde het gesprek dat hij vrijdag namens het kabinet met de boerenorganisaties had 'constructief'. Melkveehouder Alex Datema uit Briltil, die namens BoerenNatuur ook aan tafel zat, heeft echter nog steeds dezelfde zorgen als hij voor het overleg had. 'Alleen merkte ik wel dat het kabinet ons serieus neemt.'
Het woord 'vertrouwenscrisis' viel vrijdagmiddag regelmatig tijdens het overleg tussen het kabinet en de boeren. Volgens Remkes is die 'serieuze vertrouwenscrisis' het gevolg van jarenlang zwalkend beleid.
Datema beaamt dat. 'Die boosheid heeft met de geschiedenis te maken, en richt zich niet eens zozeer op Remkes of op de huidige bewindspersonen. Dat is al begonnen met de invoering van de fosfaatrechten in 2016, 2017. De huidige vertrouwenscrisis is een opbouw van wat er de afgelopen jaren is gebeurd. Daarin is er heel veel over de landbouw uitgestort, maar is te weinig perspectief geboden. En dat is vanmiddag heel duidelijk verwoord richting het kabinet.'
Alex Datema
Alex Datema © Steven Radersma/RTV Noord

Zorgen niet minder geworden

De zorgen die Datema voor het overleg had over de stikstofplannen van het kabinet zijn echter niet minder geworden. Die heeft hij nog steeds.
Datema: 'Wat ik miste was een gebaar van het kabinet. Dat ze hadden gezegd: we hebben begrepen dat we de laatste tijd iets verkeerd hebben gedaan, en dat laten we zien door een stap terug te doen. Maar die stap terug, die ik eigenlijk wel verwacht van het kabinet, heb ik nog niet gezien vanmiddag.'
Ik had verwacht dat het kabinet dat beruchte stikstofkaartje van Van der Wal nu echt van tafel had gehaald
Melkveehouder Alex Datema
Hij noemt als voorbeeld het inmiddels beruchte stikstofkaartje van minister Van der Wal. 'Daar is alle ellende mee begonnen. Ik had verwacht dat het kabinet had gezegd: dat kaartje halen wij nu echt van tafel. Niet zeggen dat je het niet zo moet lezen, maar het gewoon echt van tafel halen. En zeggen dat de provincies met de sector moeten gaan zoeken naar oplossingen. Zo'n soort stap is echt wel nodig.'

Open gesprek

Het gesprek in Utrecht was in ieder geval open, zegt Datema. 'Alles kon en mocht gezegd worden, en dat hebben we ook gedaan met z'n allen.'
Als er vrijdagmiddag winst is geboekt, dan is dat het. 'Er was namelijk geen gesprek meer. Dit was tenminste een eerste stap om die gesprekken weer te voeren. Het gebaar dat het kabinet maakte, met drie ministers aan tafel en de premier zelf ook nog, en dat óók nog eens midden in de zomer, maakte in ieder geval duidelijk dat ze ons en dit gesprek heel serieus nemen.'
De agrarische jongeren waren helemaal afwezig, terwijl het toch over de toekomst gaat
Alex Datema
Maar om nou te zeggen dat er stappen zijn gemaakt? Datema: 'Nee, dat gevoel heb ik nog niet.'
Dat kwam ook deels doordat lang niet alle partijen aan de tafel zaten. Zo lieten acht boerenorganisaties zich vertegenwoordigen door LTO, omdat ze op voorhand geen vertrouwen in de gesprekken hadden. 'En dat hangt toch een beetje als een schaduw over zo'n overleg', zegt Datema. 'De agrarische jongeren waren helemaal afwezig, terwijl het toch over de toekomst gaat.'

Grote eensgezindheid

Niettemin had Datema wel het gevoel dat er eensgezindheid onder de boeren heerste. 'Het gezelschap was weliswaar gevarieerd, maar over die vertrouwenscrisis was iedereen het eens: we kunnen wel de inhoud induiken, maar zolang die vertrouwenscrisis er is ga je de inhoudelijke verschillend niet oplossen.'
Of nieuwe boerenacties voorlopig van de baan zijn, durft Datema niet te zeggen. 'Ik zit ook niet bij de actiecomités, dus daar ga ik niet over. Maar zoals gezegd: de zorgen zijn niet weggenomen.'