Artsen zonder Grenzen opent hulppost in Ter Apel: 'Dit is vergelijkbaar met Moria'

Over een hek wordt eten uitgedeeld in Ter Apel
Over een hek wordt eten uitgedeeld in Ter Apel © Ariënne Dozeman/RTV Noord
Artsen zonder Grenzen (AzG) opent donderdag een hulppost bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Het is de eerste keer in z'n ruim vijftigjarige bestaan dat de organisatie medische hulp gaat verlenen binnen Nederland.
Een delegatie van AzG kwam afgelopen vrijdag poolshoogte nemen in Ter Apel. Een 'explo', zoals de organisatie het zelf noemt. Wat het team buiten de poort van het aanmeldcentrum aantrof, was vergelijkbaar met wat AzG eerder zag op plekken zoals het Griekse vluchtelingenkamp Moria.
Directeur AzG: 'Ik vind dit Nederland onwaardig'

Geen douches en slecht onderhouden toiletten

'Er zijn geen douches aanwezig en toiletten worden niet goed onderhouden', constateerde het team van AzG. Het team sprak mensen die zich al een week niet hadden kunnen douchen, bij een aantal van hen werden huidziektes geconstateerd.
'Honderden mensen slapen in de buitenlucht, ongeacht de weersomstandigheden. Onder hen zwangere vrouwen, kinderen en mensen met een chronische ziekte, zoals diabetes. Als deze situatie zo doorgaat, kan dit leiden tot ernstige medische noodgevallen.'
De unit van het Rode Kruis in Ter Apel
De unit van het Rode Kruis in Ter Apel © Jan Been/RTV Noord

AzG werkt samen met en naast het Rode kruis

AzG komt naar Ter Apel na overleg met onder meer het Rode Kruis, GezondheidsZorg Asielzoekers (GZA) en het COA. En nee, AzG en het Rode Kruis, dat al een unit op het terrein heeft, bijten elkaar niet, zegt woordvoerder Hizkia de Jong.
Het Rode Kruis verleent vooral eerste hulp, wij de iets gecompliceerdere medische zorg
Hizkia de Jong - woordvoerder AzG
'Het Rode Kruis verleent vooral eerste hulp en biedt een luisterend oor, wij zijn er voor de iets gecompliceerdere medische zorg. We zijn echt complementair aan elkaar. In die zin zou je kunnen zeggen dat het meer een soort samenwerking is en dat we elkaar aanvullen.'
Geen douches maar een 'wasplek' buiten het aanmeldcentrum
Geen douches maar een 'wasplek' buiten het aanmeldcentrum © Ariënne Dozeman/RTV Noord

Gewend om in onveilige situaties te werken

De unit van het Rode Kruis in Ter Apel werd een week lang gesloten in verband met de onveilige situatie. Hoe pakt AzG dat aan?
De Jong: 'We zijn het op zich wel gewend om in onveilige situaties te werken. Op een gekke manier is dat wel part of the job. Daarnaast hebben we veiligheidsexperts in dienst die alle risico's in kaart brengen. We zijn dus voorbereid.'
De omstandigheden waarin de mensen in Ter Apel zich bevinden zijn mensonwaardig
Judith Sargentini - directeur AzG Nederland

Omstandigheden mensonwaardig

Voor het eerst in z'n ruim vijftigjarige bestaan gaat Artsen zonder Grenzen nu medische hulp verlenen binnen Nederland. Judith Sargentini, directeur van AzG Nederland, noemt dat ongekend.
'Maar de omstandigheden waarin deze mensen zich bevinden zijn mensonwaardig', zegt Sargentini. 'Wij roepen het Rijk en de gemeente daarom op om direct de leefomstandigheden van deze kwetsbare groep mensen te verbeteren en hen toegang te verlenen tot medische zorg.'

'Eigenlijk zouden wij hier niet moeten zijn'

'Eigenlijk zouden wij hier niet moeten zijn', voegt Sargentini daar aan toe. Ze zegt dat Artsen zonder Grenzen 'een tijdelijke oplossing biedt'. De organisatie gaat ervan uit dat ze vier tot zes weken in Ter Apel nodig zal zijn. 'Al zal de praktijk uitwijzen hoe dat daadwerkelijk gaat verlopen', zegt AzG-woordvoerder Hizkia de Jong.
Artsen zonder Grenzen zal met ingang van donderdag met vijf medewerkers naar Ter Apel komen. Daar zit medisch personeel bij, maar ook mentale hulpverlening.

Donderdagochtend al in Ter Apel

Ook Sargentini zal donderdag in Ter Apel aanwezig zijn. 'Het is belangrijk dat er gekeken wordt naar een oplossing voor de lange termijn', zegt ze. 'Zoals het creëren van meer en menswaardige opvanglocaties. Ook is het belangrijk dat er geluisterd wordt naar uitvoeringsinstanties zoals het COA.'