Nieuwe opvanglocatie voor asielzoekers bij kazerne Zoutkamp wordt wachtkamer Ter Apel

De nieuwe opvanglocatie komt op het terrein tegenover de kazerne, aan de andere kant van de N361. Het is geen nieuw asielzoekerscentrum maar een 'doorstroomlocatie'. Asielzoekers kunnen daar hun verdere procedure afwachten.

Bij aankomst in Ter Apel zal een voorregistratie plaatsvinden. De minderjarige alleenstaande asielzoekers blijven in Ter Apel. Voor de volwassen asielzoekers wordt met de Vreemdelingenpolitie de planning van de Identificatie en Registratie (I&R) gemaakt. Als ze aan de beurt zijn voor een afspraak in het aanmeldcentrum, moeten ze vanuit de opvang naar Ter Apel worden gebracht.

‘We zijn allemaal ontroerd en ontdaan door de beelden uit Ter Apel. Dat is zo ver weg van wat een beschaafd land hoort te doen. Dat is de reden dat we als gemeente ons hiervoor willen inzetten’, zegt burgemeester Henk Jan Bolding. ‘Het is echt beschamend dat er zo’n situatie in Nederland is. We zijn een grote gemeente en hebben misschien ook wat meer ruimte om iets te kunnen doen dan kleinere gemeenten. We hebben een groot defensieterrein.’

Het stuk grond, waar de nieuwe opvangfaciliteit komt, is eigendom van Defensie en onderdeel van het oefenterrein Marnewaard. Defensie zal ook helpen bij de opbouw. Op de locatie zal naast de benodigde opvang en zorg 24 uur per dag beveiliging aanwezig zijn.

‘We hebben hele duidelijke afspraken gemaakt over ordeverstoringen. Naast de beveiliging van het terrein zal er ook extra capaciteit komen om het toezicht in de dorpen versterken’, zegt de burgemeester.

De opvang wordt zo georganiseerd dat de mensen zoveel mogelijk op de locatie blijven. Het terrein wordt uitsluitend en alleen voor kort verblijf ingericht. Het is de bedoeling dat de nieuwe opvanglocatie uiterlijk 10 september 2022 beschikbaar is en een half jaar in gebruik blijft.

Daarmee lijkt - eindelijk - gehoor te worden gegeven aan de smeekbedes van zowel burgemeester Jaap Velema van Westerwolde als van Koen Schuiling, de voorzitter van Veiligheidsregio Groningen. Schuiling drong vorige week nogmaals bij staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) aan op maatregelen om de overlast in Ter Apel aan te pakken. Schuiling pleitte onder meer voor een 'wachtrotonde' in de buurt van Ter Apel. De nieuwe opvanglocatie bij Zoutkamp is zo'n maatregel.

‘Het is niet de bedoeling dat mensen in tenten moeten verblijven. Dat is niet wenselijk met de aankomende herfst. Defensie bekijkt hoe er een goed verblijf gemaakt kan worden. In de loop van de dag hoop ik daar meer over te horen’, zegt Bolding.

‘Dit is echt een noodvoorziening en we gaan er vanuit dat dit echt voor de afgesproken termijn zal blijven staan. We hopen dat daarna de problemen opgelost zijn en we de dramatische beelden van vorige week niet meer gaan zien. Maar we weten natuurlijk niet hoe de wereld er dan uitziet’, zegt Bolding.

Burgemeester Bolding hoopt wel dat meer gemeenten in actie komen. ‘Iedereen moet een bijdrage leveren. Ik roep collega’s ook op om te kijken wat ze kunnen doen. De prop in de asielketen, om het oneerbiedig te zeggen, die moet eruit. De mensen die hier asiel aanvragen moeten netjes worden opgevangen.’

Dorpsbelangen Zoutkamp is maandagochtend door de burgemeester op de hoogte gesteld. Ook de gemeenteraad is geïnformeerd.

In de kazerne, die op ruim vijf kilometer lopen van Zoutkamp ligt, zijn sinds vorig jaar augustus zo'n vijfhonderd Afghaanse evacués ondergebracht. Die worden per 1 oktober verplaatst naar Winsum en Uithuizen, omdat Defensie de kazerne zelf weer nodig heeft. Het was eerste de bedoeling een deel van de Afghanen onder te brengen op woonunits bij de ijsbaan in Zoutkamp.

Maar dat stuitte op zoveel weerstand bij de Zoutkampers, dat de gemeente Het Hogeland besloot daarvan af te zien. Dorpsbewoners maakten zich zorgen over onder meer de verkeersveiligheid en parkeerproblemen.

‘Er wordt voor gezorgd dat de Afghanen en asielzoekers gescheiden van elkaar leven. De mensen die asiel aanvragen komen hier ook per bus en niet met eigen vervoer’, zegt burgemeester Henk Jan Bolding. ‘Als de mensen die in de Marnewaard verblijven, niet verder willen in de procedure, dan worden ze begeleid naar het Hoofdstation in Groningen. Zodat ze hier niet gaan rondzwerven.’

Voor het aanmeldcentrum in Ter Apel slapen deze zomer honderden asielzoekers noodgedwongen buiten, omdat er voor hen geen opvangplekken zijn. Vorige week sliepen drie nachten achtereen ongeveer zevenhonderd mensen buiten.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) sloeg vrijdag alarm over de slechte hygiënische omstandigheden in het provisorische tentenkamp voor de poort van het aanmeldcentrum. Dat deed de inspectie nadat medewerkers eerder op de dag in Ter Apel poolshoogte hadden genomen.

Aanleiding daarvoor was de recente dood van een drie maanden oude baby in de sporthal van het aanmeldcentrum, die als slaapruimte wordt gebruikt. Zowel de IGJ als de politie zijn bezig met het onderzoeken van de toedracht van het overlijden van het kind.