Oud-burgemeester Rodenboog na verhoor: 'Ik was totaal machteloos'

Na een twee maanden durende zomerstop is de voormalig CDA-burgemeester van Loppersum de eerste die maandag wordt verhoord. Rodenboog is burgemeester van 2003 tot 2018 en de eerste bestuurder die een ruimhartige schaderegeling voor het bevingsgebied wil.

Als hij aantreedt als burgemeester zijn de aardbevingen nog nauwelijks een onderwerp, herinnert Rodenboog zich. De weinige schade die wordt gemeld, wordt afgehandeld door de NAM.

Maar na de zware aardbeving bij Huizinge in 2012 ziet hij dat het anders moet. Topmensen van de NAM vertellen Rodenboog dat het ‘foute boel is’: Groningen is veel onveiliger dan gedacht. Het is een ‘mokerslag’ voor Rodenboog en hij wil een ruimhartiger schaderegeling. Tot ongenoegen van de NAM, die vindt dat de bestaande regeling prima op orde is. Tot de verbazing van Rodenboog wordt het gaswinningsbedrijf gesteund door zijn toenmalige partijgenoot, minister Maxime Verhagen.

Rodenboog wil actie, maar hij stuit op een muur van verzet. De provincie Groningen zegt volgens Rodenboog tegen hem: ‘Niet mee bemoeien Albert, dit is een probleem van de NAM en het ministerie’. Toenmalig minister Henk Kamp start na de beving bij Huizinge met veertien grote onderzoeken. De oud-burgemeester spreekt er schande van.

In de jaren erop loopt het geregeld vast en blijkt de invloed van een lokale bestuurder klein, schetst Rodenboog. Zo ontdekte hij pas later dat de gaswinning na Huizinge tot een recordhoogte werd opgeschroefd. Regelmatig woont hij ‘op slechte stoeltjes’ debatten in Den Haag bij, om teleurgesteld naar huis te gaan. ‘Maar wat we graag wilden - snelheid en voortgang - dat werd niet gerealiseerd.’ Hoofdoorzaak volgens Rodenboog: geld.

Zijn machteloosheid frustreert hem. Na zijn verhoor vertelt hij een anekdote aan de pers: ‘Als je een journalist op bezoek krijgt die vraagt: u gaat over openbare orde en veiligheid, wat gaat u nu doen? Maar de Tweede Kamer heeft me aan de kant geschoven, want die zei: we doen eerst veertien onderzoeken… Nou, dat hakt er behoorlijk in, dat hakt er behoorlijk in…’

‘Een van de belangrijkste taken van een burgemeester is opkomen voor de veiligheid van je inwoners, daar ben je voor. En dan ineens constateer je: je wordt aan de kant geschoven.’ Om daar even later met gebroken stem aan toe te voegen: ‘volledig machteloos’.

Het verhoor valt Albert Rodenboog zwaar. ‘Het was heel intensief. Er zit voor heel veel mensen heel veel emotie in, maar ik merk het ook aan mezelf. Wat er allemaal gebeurd is, wat er fout gegaan is, waarom het niet opschiet… Je denkt: jongens, kom op, doe het anders en beter met elkaar. En je weet dat het niet gebeurt. Als je dat heel snel achter elkaar zet, tijdens zo’n verhoor, dan is dat wel veel.’

‘Dat is ook het drama van dit gebeuren, het is een ramp in slow-motion. Normaal los je dat op in Nederland, maar deze is er heel stiekem ingeslopen en dan begin je met halve maatregelen. Je ziet waar je in terechtkomt, dan verzandt het geheel.’