Inhaalslag uitgestelde zorg blijft uit: 'Patiënten zitten soms veel langer met pijn en ellende'

Het NZa meldde dinsdag dat er in augustus nog bijna net zoveel mensen op hun uitgestelde operatie wachten als in juni en eerdere maanden. Meer ziekenhuizen hebben de planbare zorg zelfs afgeschaald in de afgelopen maanden. Ook in onze provincie bleef de verwachte inhaalslag in de relatief 'coronavrije' zomerperiode uit.

Ziekenhuizen in de regio Groningen kampen met lange wachttijden. Volgens een woordvoerder van het Martini Ziekenhuis heeft dit verschillende oorzaken. 'Net als in andere ziekenhuizen hebben we te maken met personeelskrapte en ziekteverzuim. We willen daarbij ook aandacht houden voor de vitaliteit, leefbaarheid en het werkplezier van onze werknemers.'

Ook corona is op de werkvloer nog niet verdwenen. 'Bij een besmetting mogen mensen niet werken, dat zorgt voor extra verzuim.'

Ook het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), het Ommelander Ziekenhuis Groningen (OZG) in Scheemda en Treant Zorggroep (waar het Refaja ziekenhuis in Stadskanaal onder valt) laten weten dat ze kampen met personeelstekorten en ziekte. 'Extra capaciteit om wachtlijsten weg te werken', ontbreekt daardoor volgens het UMCG.

In de zomerperiode draaien veel ziekenhuizen niet op maximale capaciteit. Een inhaalslag om de uitgestelde zorg in te halen, was in de zomerperiode dan ook lastig. 'Collega's verdienen een welverdiende vakantie samen met hun gezin, familie of vrienden. Ook zijn er patiënten die in de zomerperiode liever niet geopereerd worden', zegt een woordvoerder van Treant Zorggroep.

Het Martini Ziekenhuis geeft aan dat het hen in de periode vóór de zomervakantie gelukt is om alle veertien operatiekamers (OK) in gebruik te houden. Hierdoor heeft het ziekenhuis 'veel mensen kunnen opereren'.

In de zomervakantie werkte het ziekenhuis met een reductieperiode, dan zijn er 'acht operatiekamers open'. Zo kunnen medewerkers met een 'welverdiende zomervakantie'.

De toegankelijkheid van de zorg is al langere tijd een probleem voor veel ziekenhuizen. 'Sommige operaties zoals orthopedische operaties (heup en knie), galblaasoperaties en staaroperaties hebben lange wachttijden. Dat wordt veroorzaakt doordat de zorgvraag sneller stijgt dan de capaciteit', zegt het Martini Ziekenhuis.

Ook bij Treant Zorggroep hebben orthopedische operaties de langste wachttijden. Die toenemende zorgvraag wordt volgens het Rijksinstituut van Volksgezondheid en Milieu (RIVM) veroorzaakt door de toenemende vergrijzing. 'Mensen worden steeds ouder en het aandeel ouderen in de samenleving neemt toe. De vergrijzing heeft grote impact op de volksgezondheid en de zorg. Mensen hebben in de toekomst steeds vaker een chronische aandoening, vaak zelfs meerdere tegelijk', zo schrijft het instituut op haar website.

De wachtlijsten in de zorg hebben gevolgen voor patiënten. Hoewel er niet direct sprake is van gezondheidsschade, mogen de gevolgen van uitgestelde zorg volgens het UMCG niet onderschat worden: ‘Het betekent dat patiënten soms veel langer met pijn en ellende zitten.’

Ziekenhuispersoneel doet er volgens het UMCG dan ook alles aan om de wachtlijsten te verminderen, te kijken of mensen eerder geopereerd kunnen worden of wellicht in een ander ziekenhuis geholpen kunnen worden.

Volgens het UMCG krijgen mensen die dringend zorg nodig hebben, wel altijd de 'zorg die ze nodig hebben'. Het komt alleen wel voor dat zorg die langer kan wachten dan op de lange baan geschoven wordt.

Het vergroten van de capaciteit in ziekenhuizen kan er op de lange termijn voor zorgen dat wachtlijsten gereduceerd worden. Het OZG heeft daarom 'alle capaciteitsroosters bekeken en efficiënter ingedeeld, zodat we in de polikliniek extra dagdelen spreekuren kunnen inplannen. Daarnaast gaan we bepaalde operaties, waarbij dat mogelijk is, in dagverpleging doen'.

Treant Zorggroep werkt aan het efficiënter inplannen van patiënten en aan samenwerkingen binnen verschillende specialismen in de zorggroep. 'Zo hebben we bijvoorbeeld binnen orthopedie de afgelopen tijd meer patiënten kunnen helpen, omdat andere specialismen binnen Treant met kortere wachttijden meer OK-tijd aan deze collega’s hebben gegeven', vertelt de woordvoerder.

Ook het Martini Ziekenhuis zet actief in op vergroting van de capaciteit. Op de lijst met plannen voor het najaar staat onder meer: het verruimen van OK-tijden, verbouw van het Operatief Dagcentrum (ODC) en samenwerkingen met ziekenhuizen in de regio.

Verzekeraars kunnen volgens het Martini Ziekenhuis een rol spelen in het verminderen van de wachtlijsten. Zo kunnen ze mogelijkheden creëren om mensen in Duitsland te laten behandelen.