Wekdienst parlementaire enquête 14/9: Laatste verhoordag voor anderhalve week pauze

William Moorlag aan het woord in de Tweede Kamer
William Moorlag aan het woord in de Tweede Kamer © ANP/Phil Nijhuis
Goedemorgen en welkom op dag zeventien van de parlementaire enquête gaswinning. Vandaag is voorlopig ook de laatste dag van de verhoren, want komende week is er vanwege Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen een week pauze.
De verhoren richten zich ook vandaag nog op de nasleep van de aardbeving bij Huizinge.

Wie worden vandaag verhoord?

10.00 uur: William Moorlag
Moorlag was van 2009 tot 2015 gedeputeerde voor de PvdA in Groningen en belast met de gaswinning. Toen na de beving bij Huizinge in 2012 ook bij het provinciebestuur doordrong met wat voor problemen Groningen te maken had, begon Moorlag zich te roeren. Samen met partijgenoot en commissaris van de Koningin Max van den Berg onderhandelde hij met het Rijk voor een betere schaderegeling. Ook was hij nauw betrokken bij het compensatiefonds dat later bekend kwam te staan als het ‘Miljard van Max’.
13.30 uur: Willem Meiborg
Ingenieur Willem Meiborg wil in de voetsporen treden van zijn grootvader met dezelfde naam. Die zei in 1963 al dat de gaswinning in Groningen tot grote problemen zou leiden, maar hij werd hevig veroordeeld door de NAM. ‘Mijn grootvader werd verketterd alsof hij een dorpsgek was’, zei Meiborg tegen Andere Tijden. ‘Hij had een hele goede reputatie in Groningen, maar de NAM brak die af.’
15.30: Pieter Schulting
Schulting was van 2016 tot en met 2020 betrokken bij de Arbiter Bodembeweging. De eerste jaren zelf als arbiter, de laatste als voorzitter van het orgaan om geschillen tussen de NAM en gedupeerden op te lossen.

Liveblog

Je kunt de openbare verhoren volgen op rtvnoord.nl/enquete. Ook houden we een liveblog bij waar onze verslaggevers opvallende uitspraken en momenten in bijhouden.

Vooruitblik

Op donderdag en vrijdag zijn er geen openbare verhoren. De commissie brengt vrijdag een bezoek aan Groningen. Volgende week zijn er ook geen verhoren vanwege Prinsjesdag en de Algemene Beschouwingen. Daarna volgen nog drie weken van verhoren.

Terugblik

Het was voor Tweede Kamerleden onmogelijk om grip te krijgen op de Groningse gasproblematiek. Het dossier is te groot en de mogelijkheden van de Kamer zijn te beperkt om de minister goed te controleren, vertelden oud-Kamerleden dinsdag tegen de parlementaire enquêtecommissie.
Eén van die oud-Kamerleden is Liesbeth van Tongeren (GroenLinks, 2010-2018). Ze voerde fel oppositie tegen onder meer het beleid van toenmalig minister van Economische Zaken Henk Kamp (VVD). Maar zeker een kleine fractie als GroenLinks worstelt en heeft niet genoeg tijd en mankracht om alle informatie tot zich te nemen. ‘Mijn driekwart medewerker had ook niet de tijd om het door te vlooien.’ Van Tongeren vindt dat ze heeft gefaald. ‘Als parlementaire democratie zijn we de Groningers fundamenteel tekortgeschoten. Ik heb gefaald. De Tweede Kamer heeft gefaald.’
Ook voormalig PvdA-Kamerlid Jan Vos (2012-2017) heeft er soms geen grip op, terwijl zijn partij samen met de VVD het kabinet vormt. Maar Vos maakt duidelijk: Groningen was geen kabinetscrisis waard. In 2014 gebeurt dat wel bijna. Groningse partijgenoten vragen Vos ‘een politieke crisis’ te creëren. ‘Maar we voelden niet de urgentie dat dat noodzakelijk was. Het was op het randje van kabinetscrisis, maar zeker niet er overheen.’
Ook voormalig VVD-Kamerlid René Leegte zegt dinsdag dat de Groningse gasproblematiek ‘te groot is voor één partij’. Hij vindt dat de Kamer onvoldoende kennis had en te weinig heeft bereikt. ‘We zijn tandeloos geweest.’

Je kunt hier onze belangrijkste verhalen van vorige week lezen: