Van zwaargewond naar meedoen aan de 4 Mijl: 'Ik had niet verwacht dat het echt zou lukken'

'Het moet een gemeenschappelijke activiteit worden. Voor en door patiënten, maar ook personeel dat betrokken is bij de zorg', zegt IJpma. 'Niet alleen een chirurg, maar ook verpleegkundigen, mensen van de gipskamer en fysiotherapie. Van de groep is zo'n vijftien tot twintig mensen patiënt, de rest is personeel.'

Onder de patiënten zijn mensen die één of meerdere ledematen verloren, maar ook mensen die ernstig bekkenletsel hadden of flinke verwondingen aan armen en benen. 'Ook mensen waarbij ik twijfels had of ze ooit weer zouden gaan lopen. En zeker of ze weer zouden gaan hardlopen.'

Klaas Talma is zo iemand. Hij verloor zijn beide onderbenen toen hij in een kettingbotsing terecht kwam. 'Mijn rechterbeen hebben ze ter plekke moeten amputeren, dat hing nog aan een paar velletjes. Het linkerbeen was ook helemaal kapot. Dat hebben ze in het UMCG nog geprobeerd te redden, maar dat was onbegonnen werk.'

'Ik wilde weer gaan hardlopen, daar had ik het met Frank over toen ik op controle was. Ik daagde hem uit: zullen we over twee jaar samen de 4 Mijl lopen? Ik had geen idee of het me zou lukken, maar hij heeft het genoteerd. Vorig jaar hebben we het gedaan. Voor mij was dat de eerste wedstrijd weer, na het ongeluk.'

'Hardlopen was mijn lust en mijn leven, ik deed het heel veel. Vijf, zes keer in de week liep ik een rondje hard. Je bent je ervan bewust dat je veel mist en dat er heel veel weggevallen is. Af en toe word je wel eens depri als je terugkijkt en denk je: hè, bah. Maar aan de andere kant: ik krijg het niet terug, dus probeer ik te genieten van wat ik wel heb. Daar kan ik wel van genieten en daar krijg ik ook energie van. Al is het maar een fractie van wat ik had.'

'Indrukwekkend', vindt Frank IJpma het verhaal van Talma. 'Voor zijn ongeluk deed hij mee aan marathons. Hij had een heel ernstig ongeluk, ik denk dat ik hem wel tien keer geopereerd heb. Toen hij voorstelde om de 4 Mijl te gaan lopen, had ik niet verwacht dat het ook echt zou lukken. Hij is zelf allerlei dingen gaan uitzoeken, over die blades, zelf experts opgezocht.'

'Toen meldde hij dat hij kaarten voor deelname had gekocht. Ik was helemaal flabbergasted en dacht: oké... En toen gingen we. Ik moest zelf nog wel even bijzetten, al fiets ik wel regelmatig. Ik had er ook gewoon heel veel zin in.'

In de groep die straks de 4 Mijl gaat rennen, zitten ook de vriendinnen Maartje van Geffen en
Sabine Peper. Ze kregen een ernstig motorongeluk en bereiden zich bij de fysiotherapeut voor op het hardloopevenement tussen Haren en Groningen.

Mijn been was net een knakworst. Het bot was kapot, de banden in mijn knie waren kapot', vertelt Van Geffen. Peper: 'Ik had mijn scheenbeen en kuitbeen gebroken.'

Van Geffen was er slecht aan toe na het ongeval. 'De kans dat ik mijn been zou behouden was nog maar vijf procent. Er was echt een wonder nodig. En toen was daar dokter IJpma. Hij heeft ook echt oog voor de persoon en niet alleen voor de wond of het ongeval. Het is echt contact maken.'

Peper: 'Hij zag dat ik het allemaal best wel spannend vond, maar hij legde alles tot in detail uit.'

De ervaring die de traumachirurg vorig jaar had door samen met Talma mee te doen, smaakte naar meer, zegt IJpma.

'Ik vond het heel bijzonder om het samen met een patiënt te beleven. Het werkt heel verbindend en laat ook zien hoe veerkrachtig mensen kunnen zijn. Als je dat met meer mensen doet, kan het ook in groter verband voor mensen een stip op de horizon zijn.'

'Je merkt soms ook dat er patiënten met ernstig letsel zijn, die niemand hebben om zich aan te spiegelen. Geen maatje bij wie ze met vragen terecht kunnen. Nu breng je mensen in contact, die daar hopelijk ook weer wat aan hebben. Zo heeft het meerdere doelstellingen.'

De naam waarmee de groep straks loopt? Niet kapot te krijgen.