187 medewerkers ontslagen bij Aldel: 'Het hakt er wel in, hoor'
Als gevolg van het stilleggen van de productie begin september door de torenhoge energieprijzen is een volgende stap gezet in de ontmanteling van aluminiumproducent Aldel in Delfzijl. 187 medewerkers hebben deze week hun ontslag gekregen.
Een groepje van tien tot vijftien medewerkers blijft in dienst om het bedrijf voor te bereiden op een mogelijke doorstart. Afgelopen week is een collectieve ontslagaanvraag gedaan bij uitkeringsinstantie UWV en zijn bij 187 mensen vaststellingsovereenkomsten op de deurmat gevallen. Afhankelijk van het aantal arbeidsjaren geldt een opzegtermijn van één of twee maanden.
Geen faillissement
Er is geen sprake van een faillissement, zegt Klaas Pijper van de ondernemingsraad (OR). ‘Het is de volgende stap in een triest verhaal door een falende overheid. De energie-intensieve industrie krijgt onvoldoende steun. En de kans dat het definitief ophoudt is steeds groter.’
Schrale troost is dat gebruik gemaakt kan worden van middelen uit het sociaal plan, waar twee weken geleden voor gestaakt is door het personeel. ‘We hebben een deal met investeerder Glencore gesloten en het geld staat niet bij Aldel op de rekening, maar is apart voor medewerkers beschikbaar.’
Het nieuwe sociaal plan loopt tot 31 oktober 2023. Dit is voor alle medewerkers van toepassing, dus ook voor diegenen die nu niet ontslagen zijn en langer blijven.
Verdriet
Directeur Eric Wildschut is verdrietig. 'Ik heb de afgelopen periode een paar keer de tranen in de ogen gehad. Wij willen graag verder en hebben structureel lagere prijzen nodig, maar de overheid verzuimt tot nu toe om de energie-intensieve industrie te helpen. Ze laten bedrijven als Aldel gewoon bungelen.'
Wat Wildschut stoort, is dat in landen om ons heen wel sprake is van steun. 'Kijk het is een unieke periode. De hoge energieprijzen zijn geen ondernemersrisico. De Europese Unie in Brussel erkent dit ook, dus waarom gaat Nederland daar niet in mee? Met bijvoorbeeld een plafond op de prijs.'
Pijper is hoopvol dat veel ontslagen medewerkers snel weer aan de slag kunnen. ‘De arbeidsmarkt is nu veel beter dan bij het faillissement tien jaar geleden. Gelukkig maar, want we hebben een vrij grote groep jonge mensen met gezinnen en die moet snel weer aan het werk.’
Er zijn al diverse activiteiten gepland om de medewerkers te helpen. Zo is er in de eerste week van oktober een banenmarkt en zijn er voorlichtingsbijeenkomsten van de vakbonden.
Veel dieptepunten
Voor Pijper zelf komt er per 1 december na exact 42 jaar een einde aan zijn dienstverband bij Aldel. ‘Ik ben destijds op 1 december begonnen en nu is het einde nabij. En mijn OR-tijd, die 12 jaar duurde, was er eentje met veel dieptepunten en weinig hoogtepunten. Het hakt er wel in hoor.’
Pijper werd zelf afgelopen week al door twee uitzendbureaus benaderd. ‘Ik kijk wel wat er voorbij komt. Ik loop richting mijn pensioen en moet nog twee jaar werken.’ En met enig cynisme: ‘Je kunt maar beter de eerste zijn die omvalt. Als over een half jaar veel meer bedrijven omgevallen zijn, kan de arbeidsmarkt al een stuk slechter zijn.’
Met het dure gas als grote veroorzaker. ‘Wel wrang hoor. We zijn ooit begonnen omdat het gas zo goedkoop was. Het was bijna gratis en nu doet het ons de das om, omdat het onbetaalbaar is.’
Kans op doorstart klein
De kans op een doorstart acht Pijper klein. ‘De situatie in Oekraïne is ongunstig. Ik verwacht niet dat daar het komende half jaar een positieve ontwikkeling komt. Bovendien moet de gasprijs voor langere tijd normaliseren om levensvatbaar te zijn en als je de kenners mag geloven, is het maar de vraag of de prijs ooit weer stabiel wordt. Dan is het zonder steun van de overheid heel lastig.’
Wildschut is hoopvoller. 'We gaan verder in het waakvlamscenario en gaan met een klein team door. Als de condities beter zijn, willen we verder. We zijn met veel partijen in gesprek om verder te kunnen en zijn hard aan het verduurzamen.'
Einde na 56 jaar?
Daar komt bij dat hoe langer het productieproces stilligt, des te hoger de kosten zijn om de gieterij en de rest van het bedrijf weer draaiende te krijgen. Zo lijkt het er steeds meer op dat na 56 jaar een definitief einde komt aan het smelten van aluminium in Delfzijl.