'Ik heb geknokt voor mijn huis, maar ik had voor mijn kind moeten knokken'

Frouke Postma-Doornbos
Frouke Postma-Doornbos © Bas Czerwinski/ANP
Hun kind werd zwaar depressief, maar Frouke en Albert uit Schildwolde hadden het niet door. Ze hadden hun handen vol aan het redden van hun huis. Alles stond in het teken van herstellen van aardbevingsschade. ‘Ik heb gefaald als moeder.’
Het aangrijpende verhoor van Frouke Postma-Doornbos bracht meermaals een doodse stilte in de Enquêtezaal van de parlementaire enquêtecommissie. De ondervragers moesten zich soms herpakken. Op de perstribune probeerden journalisten hun tranen te bedwingen.
De commissie trapte de vijfde verhoorweek af door opnieuw de aandacht te vestigen op de gedupeerden. Als 41ste getuige schetste Postma-Doornbos het complete palet aan vaak onvoorstelbare problemen waar je als bewoner in het aardbevingsgebied tegenaan loopt.

Alles bevechten

Ze mocht plotseling geen beslissingen nemen over het huis omdat op papier alleen haar man eigenaar was, terwijl juist Frouke de zaken regelde, ze kreeg in één jaar tijd zestig mensen over de vloer die allemaal iets van haar moesten en alles moest keer op keer bevochten worden. ‘Ik vind het gewoon moeilijk dat je elk stukje van je recht bevechten moet. Het is niet alsof we het zelf gedaan hebben, he? Het zijn de dingen waar je van wakker ligt.’
‘Ik ben niet een arme Groninger’, bijt ze tegelijkertijd van zich af. ‘Ik ben Nederlands staatsburger. Ik heb er recht op dat de overheid mij beschermt, mij veiligheid biedt waar mogelijk.’ Een Groninger heeft net zo veel rechten als iemand uit Den Haag of Middelburg, betoogt ze. ‘Alleen is er toevallig een gaswinningsgebied onder een groot deel van provincie waar ik leef, maar dat moet er niet voor zorgen dat rechten van mensen aangetast worden.’

Voortdurende stress

Al het gedoe zorgt voor een gevoel van voortdurende stress in huis. Maar in 2017 zit het meeste werk erop en ziet het pand uit de jaren ‘30 er goed uit. Frouke en Albert vieren hun 25-jarig huwelijk in de tuin. Dan trilt de bodem opnieuw. ‘Er kwam een heel eng geluid. Alsof een monster zijn bek open trok. Daar sta je dan, met de bloemen onder de armen… En je denkt: wanneer houdt dit ooit op? Wanneer kunnen we ons leven weer oppakken?’
‘Onze zoons hebben hun puberjaren doorgebracht in een hele gestreste omgeving met heel gestreste ouders en hebben daar elk op hun eigen manier de mentale gevolgen van. Onze jongste zoon werd zwaar depressief, maar ik zag het in het begin niet.’

Sneller van streek

‘Als je dat dan later merkt en ziet denk ik: ik heb gewoon gefaald als moeder. Ik heb geknokt voor mijn huis maar had voor mijn kind moeten knokken. Maar ik heb dat helemaal niet gezien want hij deed zijn ding, ging naar school.... Hij was ‘s nachts bang en kon niet bij ons terecht.’
De jongste is inmiddels hersteld en het gaat goed met het gezin, vertelt Postma-Doornbos. Maar het gevecht tegen de overheid, de NAM en andere instanties hebben diepe sporen achtergelaten. ‘Wij zijn allemaal sneller van streek.’

Gevecht dat niet te winnen was

Dat gevecht voerde Eelco Eikenaar ook jarenlang, alleen dan als provinciebestuurder. Maar hij vond dezelfde tegenstanders op zijn weg als Postma: de NAM en Den Haag. Ruim drie jaar na zijn vertrek is de voormalig SP-gedeputeerde nog aangedaan door de ellende waar veel Groningers mee kampen.
'Argumenten telden niet’, is zijn stellige overtuiging. Het ministerie had haar koers al bepaald. ‘Alle rapporten konden politici en bestuurders niet overtuigen. We voerden de druk op, maar het is niet geslaagd. We staan waar we nu staan. Het was geen succes', zegt hij met tranen in zijn ogen.
'Het was een achterhoedegevecht, we konden niet winnen. Ik kon dan doen wat ik wilde, maar het maakte geen verschil meer.'
‘Kon het provinciebestuur dan voldoende doen om op te komen voor de inwoners van Groningen? , vraagt de commissie. ‘Ik vind dit een hele moeilijke vraag’, zegt Eikenaar met een snik in zijn stem. ‘Maar ik denk dat het antwoord daarop nee is.’
Emoties lopen hoog op tijdens eerste verhoordag van vijfde enquêteweek