Alders voelde zich belazerd door de NAM: ‘Alles om versterking te vertragen’
Hij probeerde zo goed en zo kwaad als het kon de versterkingsoperatie in Groningen van de grond te krijgen, maar het was een onmogelijke missie. Hans Alders werd tegengewerkt en ‘belazerd’ door de NAM en het Centrum Veilig Wonen.
‘Ik had het idee: we worden belazerd. Alles wordt gebruikt om de versterking te vertragen, het klein te krijgen. Op een gegeven moment zei ik: ik ben er helemaal zat van. Dit is niet te doen. Het gaat over mensen hun huis, hun thuis. Verdomme nog aan toe, wat gebeurt hier?'
Alders trekt vele malen aan de bel bij de hoogste ambtenaar van het ministerie van Economische Zaken, Maarten Camps. ‘Die zei: we moeten het wel met hen doen, pas op dat we niet tegenover elkaar komen te staan. Dat was niet bepaald steun. Lange tijd had ik dat wel, maar toen begon mijn twijfel te ontstaan.’
‘NAM moest alles goedkeuren’
De spagaat waar Alders in zat was een lastige, want hij had de NAM ook nodig om zaken gedaan te krijgen. ‘Ze moesten alles goedkeuren’, verklaarde hij. ‘Het inspectieprogramma, het geld voor de versterking, kortom alles. Het moest allemaal goedgekeurd worden door de NAM.’
Bekijk de video:
Waar staan die onveilige huizen?
Alders is in eerdere verhoren verweten dat zijn gebiedsgerichte aanpak door per straat, wijk en dorp te gaan versterken ten koste ging van de veiligheid. Hij moest zich van de NAM en het ministerie eerst richten op de meest onveilige huizen. Een logisch idee, maar onuitvoerbaar, zei Alders.
‘Als iemand me een lijstje had gegeven met woningen en had gezegd waar ze staan, dan gaat iedereen daar naar toe rijden, maken we een afspraak en gaan we aan het werk. Maar dat wisten we niet. Dat wisten we toen niet, en dat we vandaag de dag ook niet.’
Na vier jaar gooit Alders er het bijltje erbij neer: hij kan zijn beloften aan gedupeerden niet waarmaken en vindt zichzelf niet meer geloofwaardig.
Alders’ vertrek geen verrassing
Dat Alders zou stoppen kwam voor topambtenaar Camps niet als een verrassing. Tijdens zijn verhoor eerder op de dag erkende hij dat er al voor het vertrek van Alders over een potentiële opvolger werd gesproken. ‘Een plan b’, noemde hij het.
Hij zei bezorgd te zijn over een vertrek van Alders, omdat het voor reuring zou zorgen. Tegelijkertijd was Camps er ook niet rouwig om, erkende hij enigszins omslachtig. 'Ik was een groot voorstander van dat we het anders zouden doen, met een andere invulling van de NCG.'
Alles onderschat
Terugkijkend op zijn tijd als hoogste ambtenaar vindt Camps dat het ministerie de situatie in Groningen onderschat heeft en veel eerder de schadeafhandeling en versterking naar zich toe had moeten trekken, weg van de NAM.
'Het Rijk maakt zich voortdurend zorgen over juridische en financiële risico's. (...) Nu is het risico bij de mensen in Groningen komen te liggen. Het Rijk had die risico's op zich moeten nemen, om het risico weg te halen bij burgers die dat niet kunnen dragen.'